«…λέμε απλά, λογικά πράγματα»

Ο Τύπος είχε μια μακρά συνομιλία με τους Taburo Bota, τη χιπ χοπ μπάντα από τα Γιάννενα που, όπως διαπιστώσαμε ιδίοις ωσί, λέει πολλά (λογικό) και κανονικά πράγματα πάνω σε τρομερά συνήθως μπιτς, αλλά και χωρίς αυτά. Σημειωτέον, μιλάνε συλλογικά στη συνέντευξη γι αυτό δεν υπάρχουν και ξεχωριστά ονόματα.

Από το 10^ο Γυμνάσιο και το 3^ο Λύκειο, μέχρι το support στους Prophets of Rage, τα λένε, εδώ:

Για πάμε στο παρελθόν. Από πού ήρθαν οι Taburo bota;

-Όλο το συγκρότημα είναι μια παρέα, η οποία ξεκίνησε από τα σχολικά χρόνια στο 10 γυμνάσιο και 3^ο λύκειο όπου ήμασταν συμμαθητές κάποιοι από εμάς. Μιλάμε για την περίοδο 2001-2003 που κάτι γινόταν με το χιπ χοπ στις ηλικίες γύρω στα 15.

-Τα Γιάννενα ήτανε μια πόλη πάρα πολύ ενεργή εκείνα τα χρόνια στην underground σκηνή. Γίνονταν πραγματάκια όλων των ειδών, live, μαζώξεις, παρτάκια. Φουλ diy εννοείται, σε υπόγεια με σκόνη και αράχνη… Η πρώτη ηχογράφηση που κάναμε ποτέ, ήταν σε τριήμερη εκδρομή στην Αθήνα, σε δημοσιογραφικό κασετοφωνάκι. Μη φανταστείς ούτε στίχο, ούτε ομοιοκαταληξία, ούτε ρυθμό. Αλλά αυτή ήταν η πρώτη επαφή, σε ένα κομοδινάκι, με ένα πολύ μικρό μικρόφωνο. Που ποτέ δεν την ακούσαμε, παρεμπιπτόντως.

Σημειώνουμε ότι τότε δεν υπήρχαν οι Taburo Bota. Υπήρχε crew graffiti, υπήρχαν οι AMC απο το οποιο προέκυψε το «Crusatha» και ένα cd, ο «Ανείπωτος λόγος». Το πρώτο live έγινε το 2004.

-Τότε γνώρισα τα παιδιά μέσω του Ράφα, μου άρεσε ο στίχος και ψηφθήκαμε να κάνουμε πρόβα. Και κάναμε. Τα παιδιά στο ραπ, μπασίστας, ντράμερ, κιθάρα και κάπως έτσι άρχισε να δένει το πράγμα. Μέχρι να φύγουμε φοιτητές λοιπόν, ήμασταν συγκρότημα κανονικό. Αλλά δεν ήμασταν ακόμα έτοιμοι, ήμασταν κάπως δυσκίνητοι, δεν ξέρω πώς να το πω. Χωριστήκαμε και προσπαθήσαμε να δένουμε άλλα όργανα στον υπολογιστή.

-Το αγαπάγαμε όλο το θέμα, αλλά δεν είχαμε προσδιορίσει πώς ακριβώς γίνεται όλο αυτό. Δεν είχαμε ακριβώς καταλάβει όλη τη δομή. Είχαμε όμως τις προσλαμβάνουσες από διάφορα πράγματα και μουσικές που ακούγαμε και θέλαμε να πάμε λίγο παραπάνω. Έγινε λοιπόν ένας περίεργος πειραματισμός, που βγήκε σε πάρα πολύ ωραία κομμάτια στο στούντιο.

- Ήμασταν εμείς, περνάγαμε ωραία και ό,τι έβγαινε. Το μικρόβιο είχε μπει βέβαια και γράφαμε συνέχεια μουσικές, ανεξάρτητα αν τα παιδιά (ο ράπερς της παρέας, δηλαδή, Οδλ και Θρ) είχανε ραπς ή όχι. Κάποιες φορές όμως είχαμε τα παιδιά να γράφουνε φουλ ραπς και να σου λένε «α, δεν μου αρέσει αυτό το μπιτ, κάνε κάτι άλλο». Κάπως έτσι αρχίσαμε να τα συγκεντρώνουμε όλα και βγήκε το πρώτο cd που μας «σύστησε» παραέξω.

-Μετά ήρθε το «Το τώρα κρατάει για πάντα». Ακόμα τότε μαθαίναμε κάποια πράγματα, αλλά μπορούσαμε να βγούμε σε ένα stage και να παίξουμε. Θυμάμαι πολλά live τότε, στους Μελιγγούς, στα Γιάννενα, (επίσης στο Box με Άγνωστο Χειμώνα, Ταφ Λάθος) όπου είχαμε μισό-μισό σετ. Μισό κιθάρα-μπάσο-ντραμς, μισό με DJ.

Παράλληλα γίνεται και η έκρηξη στο συγκεκριμένο μουσικό χώρο;

-Θα έλεγα ότι τότε αρχίζει να καταλαβαίνει ο κόσμος ότι πρόκειται για αξιόλογη μουσική. Πριν ο κόσμος θεωρούσε ότι υπάρχει μια παιδικότητα στο ραπ…

-…μια υποκουλτούρα. Δεν υπήρχε ουσιαστικά εμπορικότητα…

Αυτό δεν άρχισε να το αποκτάει ο χώρος τότε;

Ίσως ναι. Εμείς, όντας στα Γιάννενα δεν μπορούσαμε να το αντιληφθούμε ακριβώς αυτό. Ξαναλέω όμως ότι από το 2000 ως το 2005 πχ στα Γιάννενα υπήρχαν συγκροτήματα, γκραφιτάδες, break-dancers, γίνονταν φεστιβάλ. Ήταν κάπως… αόρατος κόσμος όμως. Στην Αθήνα, αυτό γινόταν και μια δεκαετία πιο πριν ακόμα.

-Ακόμα και σήμερα είναι έντονη η διαφορά. Η σκηνή στην Αθήνα είναι ένα τεράστιο πράγμα με εσωτερική επικοινωνία. Εκτός Θεσσαλονίκης-Αθήνας δεν υφίσταται τόσο.

Ακόμα και τώρα στην Αθήνα όμως, μπορείς να πετύχεις εκτός από τους σταρ του χώρου, ένα diy live όπου γίνεται χαμός μέχρι το πρωί…

Ναι, γιατί έχει οργανωθεί αυτό το πράγμα, γίνονται πειραματισμοί, ανοίγει το κοινό…

Για πάμε πίσω στην ιστορία μας. Φτιάξατε και ήχο εκτός από στίχο…

-…αρχίσαμε λοιπόν να το παίρνουμε πιο στα σοβαρά, όχι ότι τα ‘χουμε καταφέρει (γέλια), αλλά προσπαθούμε να το κάνουμε μόνοι μας, όσο καλύτερα γίνεται. Συνεργαζόμαστε και με άλλο κόσμο εννοείται και έχουμε ζητήσει βοήθεια, αλλά η διαδικασία της ηχογράφησης για εμάς είναι κάτι πολύ δύσκολο. Στο «Σπίρτα σε πυρομανή», έχουνε ηχογραφηθεί κουπλέ σε ντουλάπα στην Πάρο, σε σπίτια στο Κάστρο κ.λπ. και μετά, αυτά πρέπει να μιξαριστούν και να περάσουν μάστερ, διαδικασία που σχεδόν… δεν γίνεται.

- Δεν έχουμε γράψει ποτέ σε στούντιο

- Έχουμε συζητήσει αρκετές φορές να μπούμε σε στούντιο, αλλά βασικά προσπαθούμε να αναβαθμίσουμε το δικό μας εξοπλισμό και να βρούμε ένα μοντέλο που δουλεύει για εμάς.

Αλήθεια λέτε; Το Σπίρτα σε πυρομανή είναι πολύ παραπάνω από αξιοπρεπές ως παραγωγή πάντως…

- Ηχογραφησεις, μουσικες παραγωγες, μιξεις και mastering τα αναλμβανουμε κατα κυριο λογο εμεις. Μουσικα μας εχουν βοηθησει κατα καιρους ο Σαββας-Αορατη Σκια, ο Primal σε αρκετα κομματια καθως και ο Vrones.Στο master μας βοηθησε ο Cisko Kid στο «To τωρα κραταει για παντα», ενώ στο «Σπιρτα σε πυρομανή» σε δυο κομματια εκανε master ο Αστερης Παρτάλιος. Σε κάθε κομμάτι, δεν παίζει ρόλο ο «τέλειος ήχος» μόνο, αλλά και να βγάζει τη διάθεσή μας όπως πρέπει. Έχουμε και μια μεγάλη κουβέντα μεταξύ μας για το πώς είναι το κομμάτι όταν το γράφουμε και πώς όταν προσπαθούμε να το εμπλουτίσουμε και χάνει λίγη από τη μαγεία του.

Πάμε στο τώρα: έχετε ένα δίσκο που σας έχει καθορίσει περισσότερο, έχει μεγαλώσει το κοινό σας κ.λπ. Από όταν ξεκινήσατε μέχρι τώρα, έχει αλλάξει κάτι;

- Δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει κάτι. Η μεγαλύτερη διαφορά είναι στα live, ειδικά το καλοκαίρι που πέρασε, που νιώσαμε ότι όντως, κάτι αλλάζει. Υπάρχει κόσμος που του αρέσει αυτό που κάνουμε.

- …και μιλάμε για τα καθαρά τεχνικά ζητήματα,το πώς κάνεις το τσεκ, τι θες να ακούσεις από σένα, πώς λειτουργείς σαν ομάδα για να βγει κάτι καλό, να το γουστάρουμε εμείς και ο κόσμος. Παλιότερα, όταν ο ήχος π.χ. δεν ήταν τόσο καλός, χαιρόσουνα με αυτό που έκανες «πιο αθώα». Τώρα κρατάς αυτή την αθωότητα, αλλά έχεις κατακτήσει την αίσθηση ότι κάνεις κάτι παραπάνω.

- Πήγαμε στις Αναιρέσεις, στο Αντιρατσιστικό, μετά ήρθε το live με τους Prophets of Rage, στα Γιάννενα το diy φεστιβάλ που συμμετείχαμε. Ήταν λίγο αποκάλυψη για εμάς…

- Επίσης να πω ότι ουσιαστικά δεν έχουμε κάνει live σαν Taburo Bota μόνοι μας. Πάντα παίζουμε μαζί με άλλους. Κάποια στιγμή θέλουμε να γίνει.

- Η μουσική είναι μεγάλο κομμάτι της ζωής μας, αλλά και ο καθένας έχει τη ζωή του. Είναι δύσκολο να ανταποκριθείς σε κάτι όπως θέλεις και μπορείς. Εγώ είμαι χαρούμενος που μπορούμε να το κάνουμε έτσι και πάει όπως πάει.

Πέστε λίγο για το φεστιβάλ που κάνετε στα Γιάννενα

Το φεστιβάλ δεν το κάνουμε εμείς. Το διοργανώνουν οι ΦΙΛΟΙ ΧΙΠΧΟΠ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ. Πέρυσι ήταν 10-12 άτομα, φέτος έγιναν 20 και θέλουνε να συνεχίσει να μεγαλώνει. Είναι κάλεσμα αυτό, γίνεται για ωραίο σκοπό.

Είναι ένα αυτοοργανωμένο χιπ χοπ φεστιβάλ ευελπιστούμε να καθιερωθεί τα επόμενα χρόνια

…και πέστε μου λίγο για τον σκοπό

-Φέτος ήταν προδηλωμένος, η συνεισφορά στα δικαστικά έξοδα της πολιτικής αγωγής της οικογένειας Φύσσα στη δίκη της ΧΑ. Έτσι όπως πάει η κατάσταση και του χρόνου μπορεί να υπάρχει.

-…και γενικά, όπως μπορούμε να στηρίξουμε ο,τιδήποτε θεωρούμε ότι θα βοηθήσει, θα έχει κάποιο νόημα.

Σας έχει αγγίξει η «πολιτική ορθότητα» σε αυτά που γράφετε και λέτε;

- Δεν μπαίνουμε σε αυτές τις διαδικασίες όταν γράφουμε. Το ραπ είναι μια δήλωση που προκύπτει από τον εσωτερικό σου κόσμο και τις προσλαμβάνουσες. Το ό,τι αυτή η δήλωση έχει κοινωνικά, πολιτιστικά, πολιτικά χαρακτηριστικά, ισχύει προφανώς.

- Πολύς κόσμος προσπαθεί να σε προσδιορίσει ότι είσαι εκείνο ή το άλλο. Αισθάνομαι ότι λέμε απλά, λογικά πράγματα που καθόμαστε και τα συζητάμε μεταξύ μας.

Βρήκατε πιο ανοιχτά αυτιά στον κόσμο με το στίχο που έχουν οι «Γυναικάρες» πχ;

Το συγκεκριμένο κομμάτι έχει μια θεματολογία που δεν είχε θιχθεί έντονα. Νομίζω ότι υπάρχει άλλο ένα κομμάτι, από τη Sara, το «Να σπάσει η σιωπή».

- Πάντως η κοινωνική δήλωση και η ζύμωση υπήρχε από παλιά σε πολλά είδη, στο funk, στη reggae, η rock…

- Υπάρχει και ένα ιστορικό στοιχείο στο κομμάτι, εκτός από το ό,τι είναι σε πρώτο πρόσωπο, που αφορά μεγάλα κοινωνικά ζητήματα. Δεν ξέρω πόσο εύκολα μπορεί να τα πει όλα αυτά, ένα άλλο μουσικό είδος.

- Εγώ διαφωνώ λίγο. Η reggae έχει πει πολλά πράγματα, το punk επίσης.

Η εμφάνιση με τους Prophets of Rage πώς προέκυψε και τι έγινε εκεί;

-Το ζήσαμε στον πραγματικό του χρόνο και χώρο, όσο πιο όμορφα μπορούσαμε. Εκείνη την ώρα δεν το συνειδητοποιείς ακριβώς.

- …και ακόμα δηλαδή δεν το συνειδητοποιούμε…

- Ένα παρά πολύ σημαντικό πράγμα αυτής της κουλτούρας, είναι το respect. Εγώ και οποιοσδήποτε «εγώ» που κάνει τώρα ραπ, δεν θα ήμασταν εδώ αν δεν υπήρχαν οι Public Enemy, οι Run DMC, οι Beastie Boys, ο LL Cool J, οι Wu Tang Clan και άλλα πόσα ελληνικά και μη συγκροτήματα. Είναι λοιπόν τιμή και… ακραία όμορφο.

- Σε εκτιμάει κόσμος που δεν σε έχει ακούσει μέχρι τότε. Επίσης σε ακούει και ο Chuck D που έβαλε τις «Γυναικάρες» σε μια εκπομπή που κάνει.

 -Επίσης, ήταν το πρώτο live που είχε μπουφέ! Ήταν περίεργο να βλέπεις καμαρίνι με ταμπέλα Taburo Bota γιατί δεν είσαι και ακριβώς αυτό το πράγμα, του καμαρινιού. Και στο βάθος να λέει «Prophets of Rage» και περιμένεις να δεις τον B Real, κατάλαβες... Πατάω εκεί που θα πατήσει, γιατί πατούσε εκεί που πατάω τώρα. Κάπως έτσι.

-. Φυσικά, μένει η αίσθηση «το κάναμε και αυτό»…

Το «Σπίρτα σε πυρομανή» είναι δωρεάν, με ελεύθερη συνεισφορά. Είναι κομμάτι της συνολικότερης αντίληψης;

-Ναι, πολύ σημαντικό κομμάτι.

-Εμείς δεν θα ζήσουμε από αυτό. Προσπαθούμε να μην μπαίνουμε μέσα.

- Ελπίζω σύντομα να το βγάλουμε το cd. Πάμε για βινύλιο βασικά. Η αντίληψη όμως είναι free, όσο περισσότερο γίνεται.

Οπότε, ένα κομμάτι του μέλλοντος είναι αυτό, η «εμπράγματη» διάσταση του «Σπίρτα σε Πυρομανή». Άλλα πράγματα, περιλαμβάνει το μέλλον, μετά;

- Μετά… Μετά, έρχεται η ζωή…

- Η καθημερινότητα… (γέλια). Συνεχίζουμε να γράφουμε στίχους και μπιτ και όταν μας κάθεται κάτι, το γράφουμε. Τώρα πρόσφατα πχ βγήκε ένα κομμάτι που δεν είμαστε εμείς ακριβώς (σ.σ. El Jazzy Chavo x Θήτα Ρο, «Λούπα»), έχουμε κάνα δυο ακόμα στα σκαριά. Νομίζω ότι θα βγαίνουν ψιλοχύμα τα κομμάτια, όταν μας αρέσει κάτι.

-Ούτως ή άλλως και το «Σπίρτα σε πυρομανή» ήταν μια διαδικασία χρόνων.

- Και αρκετά κομμάτια είναι αρκετά παλιά.

Τι δεν είπαμε που θέλετε να πούμε;

-Να πούμε ότι υπάρχουν πολλές μπάντες στην Ελλάδα που μου δίνουν ώθηση να κάνουμε αυτό που κάνουμε. Για παράδειγμα οι Στίχοιμα  με το «Θάλασσα».

- Ανατρέχουμε και στα πιο παλιά, γιατί είμαστε της σχολής των FFC, των Razzastarr, Παρεμβολές, Active Member, Άλφα Γάμα. Και ρομαντικά και ακουστικά ανατρέχουμε σε όλο αυτό το πράγμα. Έχουν εξελιχθεί όλα, παραγωγή, ήχος, ραπς, αλλά λόγω αυτής της ρομαντικής αντιλήψης των πραγμάτων, είναι καλό και εμείς και οι επόμενοι, να αντιληφθούν, ότι είμαστε εδώ γιατί κάποιοι ήταν πριν από εμάς εδώ…