Κοινό, και καθόλου κρυφό, το αντιλαϊκό πρόγραμμα (και) στην Υγεία

Του Γιώργου Πρέντζα*

Τα «κοστολογημένα» προγράμματα ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ στην Υγεία στοιχίζουν καθημερινά ζωές. Κι επειδή ο προεκλογικός τους καβγάς υποτιμάει τη νοημοσύνη και προκαλεί τον λαό, θυμίζουμε ότι η πιο «προωθημένη» και εγκληματική εκδοχή αυτής της πολιτικής, που κοστολογεί ακόμα και την ανθρώπινη ζωή με προκαθορισμένο ποσό ανά διαγνωστική κατηγορία, είναι τα λεγόμενα DRG's (σύστημα Ομοιογενών Διαγνωστικών Κατηγοριών), που έχουν τη σφραγίδα όλων διαχρονικά των κυβερνήσεων και των αστικών κομμάτων.

Τα DRG's περιγράφονται ως «εργαλείο μέτρησης του κόστους, συγκριτικής αξιολόγησης και ελέγχου της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των νοσοκομείων». Στην πράξη, προβλέπουν αυστηρά καθορισμένα πρωτόκολλα για τον τύπο των εξετάσεων, τη θεραπεία, ακόμα και για τις μέρες νοσηλείας, όχι με βάση τις ανάγκες του ασθενούς και τη σοβαρότητα της πάθησης, αλλά με κριτήριο το μειωμένο... budget που διαθέτει κάθε φορά ο κρατικός προϋπολογισμός για την Υγεία.

Τα «δικαιώματα χρήσης» των DRG's τα είχε αγοράσει το 2014 ο Μ. Βορίδης, ως υπουργός Υγείας, από το γερμανικό κράτος, που τα εφάρμοζε ήδη. Καθόλου τυχαία, η συγκεκριμένα «πατέντα» επιλέχτηκε σε μια περίοδο που οι μνημονιακές περικοπές στους προϋπολογισμούς ήταν στο «φόρτε» τους και το κράτος αναζητούσε επιπλέον κόφτες για να επιβάλλει με εντελώς αντιεπιστημονικό τρόπο νέες μειώσεις δαπανών για την Υγεία. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που ακολούθησε, έβαλε το 2018 για πρώτη φορά σε πιλοτική μελέτη εφαρμογής DRG's σε 18 νοσοκομεία όλης της χώρας (ανάμεσά τους και το ΠΓΝ Ιωαννίνων). Την ευθύνη για την εφαρμογή τους είχε μια Ανώνυμη Εταιρεία, το Κέντρο Κοστολόγησης και Τεκμηρίωσης Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων ΑΕ (ΚΕ.ΤΕ.Κ.Ν.Υ. ΑΕ),  το οποίο ονομάζεται και ελληνικό ινστιτούτο DRG. Αποστολή του είναι να μετράει την «οικονομική αποδοτικότητα» των νοσοκομείων και με βάση αυτήν την αξιολόγηση να καθορίζει τη χρηματοδότησή τους από τον ΕΟΠΥΥ.

Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο άλλαξαν και τα πληροφοριακά συστήματα στα 18 αυτά νοσοκομεία, ώστε τα στοιχεία «αποδοτικότητας» για κάθε νοσοκομείο να συγκεντρώνονται σε κεντρικό server στην Αθήνα και έτσι να γίνεται η αξιολόγηση.

Πώς επιτυγχάνεται όμως η «οικονομική αποδοτικότητα» στα νοσοκομεία - επιχειρήσεις, που λειτουργούν πλέον με ίδια έσοδα και προσέλκυση πελατών, με βάση το «business plan» του διοικητή - μάνατζερ; Με τη μείωση του «κόστους» για εξετάσεις και νοσηλεία, μέσω των DRG's και βέβαια με όσο το δυνατόν λιγότερο, μη μόνιμο, φτηνό υγειονομικό προσωπικό, με εντατικοποίηση της εργασίας, χωρίς επαρκή μέτρα υγείας και ασφάλειας (εξ ου και η μη ένταξη των υγειονομικών στα ΒΑΕ). Με αυτά τα κριτήρια, όμως, το μόνο που μπορεί να περιμένει ο λαός είναι τραγικά περιστατικά, όπως αυτά που ζήσαμε πριν από λίγες μέρες, με τους θανάτους ασθενών σε Κω και Νέα Μάκρη.

Πότε μπαίνουν σε εφαρμογή τα DRG's σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας υποχρεωτικά; Από 1η Ιούλη 2023! Δηλαδή, λίγες μέρες μετά τις εκλογές. Που σημαίνει ότι θα είναι από τις πρώτες «πράξεις» της επόμενης κυβέρνησης της ΝΔ, με δεδομένη τη συναίνεση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, που έχουν συμφωνήσει άλλωστε για την εισαγωγή των DRG's στο δημόσιο σύστημα Υγείας. 

Έτσι εξηγείται άλλωστε και το γεγονός ότι προεκλογικά δεν έχει ακουστεί ούτε μισή κουβέντα για τα DRG's και το ΚΕΤΕΚΝΥ ΑΕ, που σε λίγες μέρες θα καθορίζουν τα πάντα στα νοσοκομεία και στις άλλες δομές Υγείας, σφίγγοντας κι άλλο τη θηλιά στον λαιμό ασθενών και υγειονομικών. Το κοινό τους πρόγραμμα και στην Υγεία δεν μπορεί να κρυφτεί. Όση φασαρία κι αν κάνουν προεκλογικά, κοινός τους στόχος είναι η παραπέρα εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση, η λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων με όρους «Ανώνυμων Εταιρειών», με υγειονομικούς - είλωτες και ασθενείς που θα πρέπει να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να βρουν γιατρειά.

Γίνεται λοιπόν φανερό ότι οι απόψεις που εξέφρασε πριν από λίγες μέρες ο υποψήφιος βουλευτής της ΝΔ για τους καρκινοπαθείς τελικού σταδίου, είναι το επιστέγασμα, η «φυσική κατάληξη» της πολιτικής του «κόστους - οφέλους», όπου ό,τι δεν αποδίδει κέρδος ή «κοστίζει» ακριβά στο κεφάλαιο και στο κράτος του, θα υπακούει σε λογικές «διαλογής ασθενών» και θα καταλήγει σε σύγχρονους Καιάδες. Μήπως δεν το ζήσαμε στη διάρκεια της πανδημίας έξω από τις ΜΕΘ; Μήπως δεν είδαμε το... προηγμένο κράτος της Σουηδίας να το αποτυπώνει ακόμα και σε οδηγίες προς τους υγειονομικούς, λόγω έλλειψης κρεβατιών ΜΕΘ στην εποχή έξαρσης του κορονοϊού;

Αυτές είναι εικόνες από το μέλλον της Υγείας σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, κι ας προσπαθούν να τις δικαιολογήσουν τώρα με το επιχείρημα των «έκτακτων» τάχα αναγκών. Αυτή είναι η (καθόλου κρυφή) ατζέντα τους και στην Υγεία, που «κουμπώνει» με τις Οδηγίες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ για μείωση του κόστους, διαμορφώνοντας ζοφερές συνθήκες και τις προϋποθέσεις για νέα εγκλήματα σε βάρος της υγείας ή και της ζωής του λαού.

Θα το επιτρέψουμε; Η απάντηση στο ερώτημα «τα κέρδη τους ή οι ζωές μας» περνάει μέσα και από την κάλπη της 25ης Ιούνη: Όσο πιο δυνατό το ΚΚΕ, τόσο πιο δυνατοί οι υγειονομικοί, τόσο πιο ισχυρός ο λαός, στον αγώνα για να μπουν εμπόδια στην άγρια πολιτική που θα κλιμακώσει η κυβέρνηση της ΝΔ, με τη στήριξη των ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και άλλων.

Μόνο το ΚΚΕ μπορεί να είναι 100% αντιπολίτευση από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων, επειδή παλεύει για σύγχρονο, καθολικό, αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας, ενάντια στην πολιτική της Υγείας - εμπόρευμα, που αφήνει εκτεθειμένο και απροστάτευτο τον λαό, για τα κέρδη των μεγαλοεπιχειρήσεων της Υγείας, συνολικά των επιχειρηματικών ομίλων.

*Ο Γιώργος Πρέντζας είναι επικεφαλής της παράταξης «Λαϊκή Συσπείρωση» στην Περιφέρεια Ηπείρου και νοσηλευτής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

** Το κείμενο δημοσιεύστηκε και στον Ριζοσπάστη στις 14 Ιουνίου