Το κασκαβάλι θέλει τη «σφραγίδα» του

Ένα από τα προϊόντα του πρωτογενούς τομέα στα οποία η περιφερειακή αρχή Ηπείρου επενδύει, είναι το τυρί κασκαβάλ(ι), ένα είδος κασεριού με πρόβειο γάλα. Ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης εκ Μετσόβου ποντάρει πολλά στο βλάχικο αυτό τυρί, αν και η παραγωγή του είναι πολύ περιορισμένη στην περιοχή. 

Ο κ. Καχριμάνης εκτιμά ότι το κασκαβάλι μπορεί να «ταξιδέψει» σε μακρινές χώρες, από τις ΗΠΑ μέχρι τη Σαουδική Αραβία. Γι’ αυτό και προσπαθεί να ενεργοποιήσει την ηπειρώτικη επιχειρηματικότητα στον τομέα της τυροκομίας, γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια έχει κινήσει τη διαδικασία για την κατοχύρωση του τυριού αυτού ως προϊόν ΠΟΠ (προστατευόμενη ονομασία προέλευσης) ή ΠΓΕ (προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη).

Για το κασκαβάλι, ο περιφερειάρχης είχε την ευκαιρία να μιλήσει για άλλη μια φορά (δεν υπάρχει εξάλλου δημόσια ομιλία του που με κάποιο τρόπο να μην έχει παρεισφρήσει το κασκαβάλι) κατά τη σημερινή ημερίδα με τίτλο «Παραδοσιακά και καινοτόμα τυροκομικά προϊόντα της Ηπείρου», που έγινε στα παλιά σφαγεία, στα Γιάννενα. 

Η Περιφέρεια Ηπείρου περιμένει πώς και πώς την ολοκλήρωση του φακέλου υποψηφιότητας για το τυρί κασκαβάλ, όπως και για το τυρί τσαλαφούτι των Τζουμέρκων (από γίδινο γάλα). Την όλη δουλειά έχει αναλάβει το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και συγκεκριμένα ο καθηγητής Χημείας Σέρκο Χαρουτουνιάν, πρώην πρόεδρος του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» και παράλληλα ο άνθρωπος που είχε συντάξει τους φακέλους για την κατοχύρωση ως προϊόντων ΠΟΠ για τη φάβα και το τοματάκι Σαντορίνης. 

Σύμφωνα με τον ίδιο τον κ. Χαρουτουνιάν, οι φάκελοι υποψηφιότητας για το κασκαβάλι Πίνδου και το τσαλαφούτι Τζουμέρκων θα είναι έτοιμοι να υποβληθούν στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου. Συμπλήρωσε πάντως ότι από και πέρα η όλη διαδικασία εξέτασης των φακέλων και πιστοποίησης απαιτεί μια χρονικό περίοδο από 18 έως 24 μήνες.

Το κασκαβάλι παράγεται σχεδόν σε όλα τα Βαλκάνια και στην Ιταλία. Μάλιστα, η Ρουμανία έχει καταθέσει ήδη εδώ και πολλούς μήνες φάκελο στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την κατοχύρωση του προϊόντος ως ΠΓΕ (Cascaval de Sãveni).

Σύμφωνα με την έρευνα της Περιφέρειας Ηπείρου (σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Γάλακτος του ΕΛΓΟ «Δήμητρα»), το κασκαβάλι χαρακτηρίζει τον βορειοελλαδικό χώρο, με αφετηρία την Πίνδο και συνδέεται άρρηκτα με τη ζωή και την παρουσία των Βλάχων στα Βαλκάνια. 

Η ίδια έρευνα κάνει αναφορά σε φορολογικά κατάστιχα του 15^ου αιώνα αλλά και σε κατοπινές καταγεγραμμένες εμπορικές δραστηριότητες σε χωριά της Πίνδου, όπως στο Μέτσοβο, στον Ασπροπόταμο Τρικάλων, στη Σαμαρίνα Γρεβενών, όπου τυροκομούσαν, κυρίως από πρόβειο γάλα, κασκαβάλι-κασέρι. Λόγω των συνθηκών επί οθωμανικής αυτοκρατορίας ειδικά τον 19ο αιώνα, οι πληθυσμοί της Πίνδου, κατά  τη μετακίνησή τους, μετέφεραν τις διατροφικές τους συνήθειες στη βαλκανική χερσόνησο. 

Στην ίδια έρευνα, επισημαίνεται επίσης ότι στις υπόλοιπες περιοχές των Βαλκανίων η παραγωγή του κασκαβάλ γίνεται από αγελαδινό γάλα.