Γερμανία: «Κόντρες» για τα όρια ταχύτητα στον αυτοκινητόδρομο

Οι αυτοκινητόδρομοι της Γερμανίας (Autobahn), διεθνώς διάσημοι για τις υψηλές ταχύτητές τους, αποτελούν σήμερα αντικείμενο έντονης πολιτικής συζήτησης.

Το θέμα αυτό διχάζει εδώ και καιρό τη χώρα. Το 1973, η εισαγωγή ενός ορίου ταχύτητας 100 χιλιομέτρων ανά ώρα (62 μιλίων ανά ώρα) ως απάντηση στην εκτίναξη των τιμών της βενζίνης κατά τη διάρκεια της πετρελαϊκής κρίσης προκάλεσε ευρεία οργή για τους λίγους μήνες που εφαρμόστηκε. Η αυτοκινητιστική λέσχη ADAC της Γερμανίας διαμαρτυρήθηκε για το μέτρο.

Έκτοτε, διάφορες προσπάθειες για την καθιέρωση ενός γενικού ορίου ταχύτητας απέτυχαν. Αλλά τώρα περισσότεροι από τους μισούς Γερμανούς -συμπεριλαμβανομένων των μελών της ADAC- υποστηρίζουν ένα όριο ταχύτητας.

Ωστόσο, παραμένει ένα πολωτικό ζήτημα και αντιμετωπίζει σθεναρή αντίδραση. Το κόμμα της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU) της Βαυαρίας έχει ξεκινήσει ακόμη και ένα ψήφισμα εναντίον του.

Ορισμένα τμήματα του Autobahn έχουν όρια ταχύτητας, αλλά αυτό ισχύει μόνο για το 30% του αυτοκινητόδρομου.

Για τα τμήματα χωρίς περιορισμούς ταχύτητας, η κυβέρνηση συνιστά μια εθελοντική μέγιστη ταχύτητα 130 χιλιομέτρων την ώρα, αλλά οι οδηγοί είναι ελεύθεροι να τρέχουν όσο γρήγορα θέλουν. Η υπερβολική ταχύτητα στους γερμανικούς αυτοκινητόδρομους διαφημίζεται ακόμη και ως τουριστική ατραξιόν από εταιρείες ενοικίασης σπορ αυτοκινήτων.

Ποια είναι τα οφέλη ενός ορίου ταχύτητας;

Όσο πιο αργά οδηγεί ένα όχημα, τόσο λιγότερα καύσιμα καταναλώνει. Αυτό σημαίνει ότι εκπέμπει επίσης λιγότερους ρύπους, όπως το επιβλαβές για το κλίμα διοξείδιο του άνθρακα (CO2), οξείδια του αζώτου και σωματίδια.

Ένα όριο ταχύτητας 120 χιλιομέτρων την ώρα στους αυτοκινητόδρομους θα εξοικονομούσε 4,5 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου CO2 και θα ισοδυναμούσε με μείωση των εκπομπών κατά 2,9% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2018, σύμφωνα με υπολογισμούς της Γερμανικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ή UBA. Εκτιμούν ότι αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί σε εξοικονόμηση 6,7 εκατομμυρίων τόνων και 4,2% των εκπομπών, εάν ένα όριο ταχύτητας ενθάρρυνε επίσης τους ανθρώπους να στραφούν στη χρήση τρένων, να επιλέξουν συντομότερες διαδρομές ή ακόμη και να παραιτηθούν εντελώς από ορισμένες μετακινήσεις.

Και αν το όριο ταχύτητας στους δρόμους των κρατών μειωνόταν από 100 χιλιόμετρα την ώρα σε 80, αυτό θα μπορούσε να εξοικονομήσει έως και οκτώ εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου CO2.

Οι υποστηρικτές υποστηρίζουν επίσης ότι ένα όριο θα οδηγούσε σε λιγότερα ατυχήματα, καθώς το να ταξιδεύει κανείς πιο αργά μειώνει την απόσταση πέδησης ενός αυτοκινήτου. Θα μειωνόταν επίσης η ηχορύπανση, επειδή η οδήγηση με 100 χιλιόμετρα την ώρα είναι περίπου η μισή από τη θόρυβο που προκαλείται με 130 χιλιόμετρα την ώρα.

Τονίζουν επίσης ότι θα επέτρεπε σε περισσότερα αυτοκίνητα να κυκλοφορούν ταυτόχρονα στο δρόμο και επομένως θα βοηθούσε στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση, ιδίως αν τα αυτοκίνητα κινούνταν με 100 χιλιόμετρα την ώρα ή λιγότερο.

Ποια είναι τα επιχειρήματα κατά του ορίου ταχύτητας;

Σύμφωνα με μια ανάλυση του Γερμανικού Οικονομικού Ινστιτούτου, το 77% των ανθρώπων στους γερμανικούς αυτοκινητόδρομους οδηγούν ήδη εθελοντικά με ταχύτητα μικρότερη από 130 χιλιόμετρα την ώρα. 

Ωστόσο, οι άνδρες, καθώς και οι κάτω των 24 ετών και οι συχνοί οδηγοί (άτομα που διανύουν πάνω από 50.000 χιλιόμετρα ετησίως), ήταν πιο πιθανό να είναι κατά των ορίων ταχύτητας, επικαλούμενοι ανησυχίες για περισσότερα μποτιλιαρίσματα και μεγαλύτερο χρόνο διαδρομής, σύμφωνα με έρευνα της ασφαλιστικής εταιρείας Allianz. 

Το πόσα ατυχήματα θα μπορούσαν να αποφευχθούν με το όριο ταχύτητας στους γερμανικούς αυτοκινητόδρομους δεν είναι απολύτως σαφές.

Σύμφωνα με την ADAC, η Γερμανία δεν έχει περισσότερα σοβαρά ατυχήματα στους αυτοκινητοδρόμους της από ό,τι σε χώρες με όριο ταχύτητας. Εάν συγκρίνετε τον αριθμό των νεκρών ανά χιλιόμετρο που διανύεται σε αυτοκινητόδρομο, στη Γαλλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Τσεχική Δημοκρατία σημειώθηκαν περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα από ό,τι στη Γερμανία το 2020. Ωστόσο, σε απόλυτους αριθμούς, η Γερμανία είχε τον υψηλότερο αριθμό το 2020, με 317 νεκρούς στην Autobahn. 

Ποιος υποστηρίζει ένα όριο ταχύτητας στη Γερμανία;

Περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν τη θέσπιση ορίου ταχύτητας, όπως και η ένωση αστυνομικών στο γερμανικό κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και η γερμανική ένωση υποστήριξης θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων. Υποστηρίζουν επίσης τη μείωση του ορίου ταχύτητας στους κρατικούς δρόμους στα 80 χιλιόμετρα την ώρα, μια κίνηση που η ασφαλιστική βιομηχανία πιστεύει ότι θα συμβάλει στην αύξηση της ασφάλειας.

Μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, έχει λάβει την υποστήριξη των Πρασίνων, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) και του Κόμματος της Αριστεράς. Περισσότεροι από τους μισούς Γερμανούς βρίσκονται πλέον πίσω από ένα όριο ταχύτητας. 

Ποιος είναι κατά του ορίου ταχύτητας;

Η συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και το CSU, η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και το νεοφιλελεύθερο Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) δεν επιθυμούν όριο ταχύτητας. 

Οι αντίπαλοι πιστεύουν ότι θα έχει ελάχιστο αντίκτυπο στο περιβάλλον και θα περιορίσει την ατομική ελευθερία. 

Το FDP, το οποίο σχηματίζει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση μαζί με τους Πράσινους και το SPD, έχει ήδη αντιταχθεί σε ένα όριο ταχύτητας στη συμφωνία συνασπισμού. Ανέθεσε επίσης να εκπονηθεί μια αντι-μελέτη σε σχέση με εκείνη της UBA, η οποία κατέληξε σε σημαντικά χαμηλότερα στοιχεία για τη μείωση του CO2. 

Ωστόσο, η αξιοπιστία της αντι-μελέτης έχει αμφισβητηθεί, καθώς συντάχθηκε από ακαδημαϊκούς που είναι σκεπτικιστές του κλίματος. Έχει επικριθεί από την UBA, περιβαλλοντικές ενώσεις και άλλα πολιτικά κόμματα.

Δεν υπάρχει όριο ταχύτητας στο γερμανικό νόμο για τη δράση για το κλίμα. Ο νόμος για τη δράση για το κλίμα, ο οποίος ψηφίστηκε σε νόμο το 2021, ορίζει ότι η Γερμανία πρέπει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 65% έως το 2030 και κατά 88% έως το 2040 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. 

Μετά από μια μεταρρύθμιση του νόμου, οι υπερβολικές εκπομπές, όπως αυτές από τις μεταφορές, μπορούν πλέον να αντισταθμίζονται αλλού, για παράδειγμα με τη χρήση περισσότερης ανανεώσιμης ενέργειας. Η πράξη δεν περιέχει καμία αναφορά σε όριο ταχύτητας. 

Πηγή: DW. Φωτογραφία αρχείου