To φάσμα που κάλυψε όλη τη μουσική

Την 1η Οκτωβρίου 1973, ο Μπίλι Κόμπαμ, ο γεννημένος στον Παναμά ντράμερ των Mahavishnu Orchestra, κυκλοφόρησε ένα άλμπουμ που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο άκουγε μουσική, πολύς κόσμος. Το «Spectrum», αν όλα ήταν γραμμικά, δεν θα έπρεπε να ξεπεράσει τα όρια της τζαζ δημοφιλίας. Επειδή όμως τα αριστουργήματα δεν καταλαβαίνουν από σύνορα, έγινε ένας δίσκος αναφοράς και τζαζόφιλους και μη.

Εκείνη περίπου την εποχή, οι κρυφές ματιές της δυτικής μουσικής στους πιο «κοσμικούς» ρυθμούς (μιας και ο όρος «αφρικανική μουσική» είναι πλεονασμός, τη στιγμή που ένα συγκλονιστικά μεγάλο κομμάτι του ροκ εν ρολ την έχει ληστέψει) ήταν όλο και πιο συχνές. Ο Κόμπαμ ήταν ήδη χαρακτηρισμένος ως ένας από τους εμβληματικούς ντράμερ της τζαζ, ενώ στο βιογραφικό του είχε τη συνύπαρξη με τον Τζον μακ Λάφλιν, Τζέρι Γκούντμαν, Γιαν Χάμερ στους Mahavishnu.

Το Spectrum όμως θα ήταν και κάτι παραπάνω από την επιβεβαίωση ότι ο Κόμπαμ είναι ένας από τους κορυφαίους ντράμερ στον πλανήτη: θα γινόταν σημείο αναφοράς, όχι μόνο για την τζαζ δεξιοτεχνία, αλλά θα περνούσε τα όριά της, χάρη κυρίως στη συμμετοχή του Τόμι Μπόουλιν, ενός από τους πιο αδικημένους κιθαρίστες του ροκ εν ρολ. Ο Μπόουλιν που έγινε κυρίως γνωστός γιατί το ’75 πήγε στους Deep Purple (βγάζοντας το εκπληκτικό Come Taste the Band μαζί τους), παίζει κιθάρα σε τέσσερα κομμάτια του δίσκου, χαρακτηρίζοντας το ίσως πιο γνωστό που γράφτηκε σε εκείνα τα αυλάκια βινυλίου, το Stratus, αλλά και το ακόμα καλύτερο Quadrant 4.

Η επίδραση του Spectrum στους μουσικούς πρώτα από όλα και έπειτα στο κοινό, δηλώνεται από τα λόγια ενός άλλου τεραστίου μουσικού μεγέθους, του Τζεφ Μπεκ: «Το Spectrum άλλαξε όλη τη μουσική μου αντίληψη (…) Αντιπροσώπευσε ένα ολόκληρο πεδίο που ήταν τόσο συνπαρπαστικό για μένα, όσο όταν άκουσα για πρώτη φορά το Hound Dog του Έλβις».

…και όπως πολλά από τα αριστουργήματα αυτού του πλανήτη, το Spectrum διαρκεί λίγο (κάτι λιγότερο από 40 λεπτά), αλλά εδώ ισχύει το «ουκ εν τω πολλώ το ευ».