«Έχω μάθει να συνεργάζομαι»

Ο επικεφαλής της Ενότητας Πολιτών-Νέα Γιάννενα Θωμάς Μπέγκας, διεκδικεί τη δεύτερη συνεχόμενη θητεία του στη θέση του δημάρχου και μιλάει στον Τύπο Ιωαννίνων για τη δημοτική αρχή, τις εκλογές της Κυριακής, αλλά και την επόμενη μέρα.

Αναφέρεστε συχνά σε περίοδο μικρών έργων και σεπερίοδο μεγάλων έργων. Τι εννοείτε;

Η περίοδος που διανύσαμε και διανύουμε, αφορούσε επί της ουσίας τη χρηστή διαχείριση των οικονομικών, των ιδίων πόρων, των δικών μας χρημάτων, των χρημάτων των πολιτών και της πόλης. Υλοποιήσαμε έργα μικρής και μεσαίας κλίμακας, έργα καθημερινότητας. Παράλληλα, δεδομένου ότι το προηγούμενο ΕΣΠΑ έκλεισε το 2014-15, ήταν η περίοδος ωρίμανσης των μεγάλων έργων, τα οποία ξεκινήσαμε ήδη να τα εντάσσουμε στο νέο ΕΣΠΑ και συνεχίζουμε. Διαχωρίζουμε λοιπόν τις δύο περιόδους: η πρώτη περίοδος ήταν έργα με δικούς μας πόρους και η δεύτερη περίοδος τα μεγάλα έργα του ΕΣΠΑ. Βέβαια, δεν παύουν να βρίσκονται σε εξέλιξη έργα που υλοποιούνται με ίδιους πόρους.

Έχετε μιλήσει για πλεόνασμα 20 εκατ. ευρώ. Δεν μπορούσατε να τα «επενδύσετε» νωρίτερα;

Στην παρούσα φάση τα σχεδόν 20 εκατ. ευρώ «επενδύονται» στην πόλη με τον έναν ή τον άλλον τρόπο: είτε μέσω έργων είτε μέσω δράσεων κοινωνικής πολιτικής, πολιτισμού ή παρεμβάσεων στα σχολεία. Και όχι, δεν μπορούσαμε να τα αξιοποιήσουμε νωρίτερα. Σε πρώτη φάση, έπρεπε να γίνει η εξοικονόμηση των πόρων, μια καθόλου εύκολη διαδικασία. Σε δεύτερη φάση, ακολούθησε η εκπόνηση και χρηματοδότηση των μελετών. Παράλληλα, υπήρξε ένα μεγάλο κενό στη δημοπράτηση έργων λόγω αλλαγής του νομικού πλαισίου για τα δημόσια έργα. Για 2 με 2 ½ χρόνια είχαμε αδυναμία δημοπράτησης έργων, αλλά και άλλες αντικειμενικές δυσκολίες, όπως η αποχή μελών από επιτροπές κ.α. Σημασία έχει ότι αυτά τα 20 εκατ. ευρώ, στα οποία αναφέρεστε, σήμερα βρίσκονται στην αγορά και αξιοποιούνται προς όφελος της πόλης.

Με κάθε ευκαιρία, λέτε και ξαναλέτε ότι ο ρόλος ενός δημάρχου είναι κυρίως πολιτικός. Με την εμπειρία που έχετε πια, μπορεί ένας δήμαρχος να λειτουργεί μόνο πολιτικά;

Εκτιμώ ότι υπάρχει μια κουλτούρα που πρέπει να αλλάξει. Ο πολίτης θέλει να βλέπει προσωπικά τον δήμαρχο. Έχει την αίσθηση ότι ένας δήμαρχος πρέπει να ασχολείται από το μικρότερο μέχρι το μεγαλύτερο ζήτημα. Και ο καθένας βάζει, όπως είναι εύλογο, σε προτεραιότητα το δικό του ζήτημα ανεξαρτήτως της κρισιμότητας. Οφείλουμε σιγά σιγά να περάσουμε σε μια άλλη κουλτούρα. Προφανώς, και πρέπει να είμαστε κοντά στον πολίτη. Ο πολίτης όμως πρέπει να κατανοήσει ότι ο Δήμος είναι μια ολόκληρη δομή, ένας μεγάλος οργανισμός, με πολλές θέσεις ευθύνης. Ότι υπάρχει ο δήμαρχος, υπάρχουν όμως και οι συνεργάτες του οι οποίοι διεκπεραιώνουν διάφορα ζητήματα. Κατά τη θητεία της, αυτή η δημοτική αρχή, λόγω και του μνημονιακού περιβάλλοντος, βίωσε μια απίστευτη γραφειοκρατία. Όλα αυτά δημιουργούν μια πραγματικότητα που δυσκολεύουν την οργανωμένη και συστηματική δουλειά για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μεγάλων έργων. Παρά τις δυσκολίες πάντως, πιστεύω ότι καταφέραμε να βάλουμε τις βάσεις.

Σε αυτά τα πέντε χρόνια, ποιο εκτιμάτε ότι ήταν το αποτύπωμα της δημοτικής αρχής;

Μπορέσαμε να δείξουμε στην κοινωνία ότι, ακόμα και σε δύσκολους καιρούς, αν υπάρξει χρηστή διοίκηση, γίνονται πράγματα που βελτιώνουν τις συνθήκες ζωής σε μια πόλη. Εξυγιάναμε τα οικονομικά του Δήμου, προχωρήσαμε σε ορθή διαχείριση των πόρων, δημιουργήσαμε ένα περιβάλλον αξιοπιστίας με συνεργάτες και προμηθευτές. Καταφέραμε να υιοθετήσουμε και να εφαρμόσουμε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης που έχει αποτελέσματα.

Και η ΔΕΥΑΙ, για τη μεγάλη πληγή του Δήμου, όπως συχνά αποκαλείται; Βελτιώθηκε κάτι στην επιχείρηση;

Η ΔΕΥΑΙ βίωνε μια κρίση βαθιά, καθώς ο τρόπος διαχείρισής της ήταν παρωχημένος. Η συνειδητοποίηση της ανάγκης εκσυγχρονισμού της ΔΕΥΑΙ οδήγησε καταρχήν σε έναν νέο και πιο σύγχρονο οργανισμό, πιο συνεκτικό και ρεαλιστικό. Το ανθρώπινο δυναμικό της ΔΕΥΑΙ, όπως και υπηρεσιών του Δήμου, έχει αποδυναμωθεί πολύ. Λόγω μνημονίων, δεν μπορέσαμε να προχωρήσουμε σε προσλήψεις, ενώ την ίδια στιγμή είχαμε αποχωρήσεις. Στον νέο οργανισμό, υπάρχει πρόβλεψη για νέες θέσεις τις οποίες προσδοκούμε να στελεχώσουμε κάποια στιγμή. Την ίδια ώρα δημιουργήσαμε κάποιες Διευθύνσεις, όπως η Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου. Μία ακόμα παρέμβαση αφορά την εξυπηρέτηση του πολίτη. Κάναμε τα νέα ταμεία και υιοθετήσαμε σύγχρονους τρόπος αποπληρωμής των λογαριασμών. Αυτό βέβαια που προσδοκά ο πολίτης είναι μείωση του κόστους του νερού. Κάτι τέτοιο όμως ήταν αδύνατο σε πρώτη φάση. Δεν θα διακινδυνεύαμε, στην παρούσα φάση, τη βιωσιμότητα της επιχείρησης λαμβάνοντας ένα λαϊκίστικο μέτρο. Και ποιος δήμαρχος δεν θα ήθελε να μειώσει τα τιμολόγια; Σε γενικές γραμμές, έχουμε διερευνήσει όλα τα κακώς κείμενα και σιγά σιγά θα μπορέσουμε να εξυγιάνουμε τη ΔΕΥΑΙ.

Ένα έργο για το οποίο έχετε δεχθεί αρκετή κριτική είναι αυτό της επέκτασης και εκσυγχρονισμού της μονάδας του βιολογικού καθαρισμού…

Να πούμε κάτι εδώ. Τα μεγάλα έργα της ΔΕΥΑΙ (σ.σ. αποχετευτικό και βιολογικός καθαρισμός) που θα χρηματοδοτηθούν μέσω ΕΣΠΑ, κινδύνευσαν κάποια στιγμή να απενταχθούν. Είχαν ενταχθεί κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, αλλά στο νέο ΕΣΠΑ οι όροι αξιολόγησης άλλαξαν. Βάσει των νέων όρων και κριτηρίων, έπρεπε να υποβάλουμε εκ νέου την πρόταση έργων για να μη μείνουν εκτός κρίσιμοι οικισμοί. Κάναμε πολύ σοβαρή δουλειά και καταφέραμε να τα σώσουμε αυτά τα έργα. Ξεκινήσαμε από το μηδέν, επί της ουσίας. Με το έργο του βιολογικού καθαρισμού, επιλέχθηκε σωστά εξ αρχής η διαδικασία της μελέτης-κατασκευής, αν και εκ των πραγμάτων είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Σε κάθε φάση, οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν δικαστικά για να διαφυλάξουν το συμφέρον τους.

Την τελευταία περίοδο, συγκεκριμένο επιχειρηματικό συμφέρον, έχει προβεί σε συνεχείς δικαστικές διενέξεις με τη ΔΥΕΑΙ οι οποίες ουσιαστικά ήταν κινήσεις παρακώλυσης της διαδικασίας. Την παραμονή της εκδίκασης της προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, απέσυρε την προσφυγή. Αντιλαμβάνεστε ότι μια τέτοια διαδικασία είναι παρακωλυτική. Είμαστε πια στην τελική ευθεία για να κλείσει η όλη υπόθεση.

Η λίμνη είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο. Θεωρείτε ότι ο Δήμος θα έπρεπε να έχει έναν πιο ενεργό ρόλο;

Τη μεγαλύτερη ευθύνη την έχει το κράτος. Οι αρμοδιότητες του Δήμου, της Περιφέρειας και του Φορέα Διαχείρισης είναι περιορισμένες όσον αφορά τη διαχείριση του υγρού στοιχείου. Από κει και πέρα ό,τι μπορούσαμε να κάνουμε σχετικά με την αποφυγή της ρύπανσης της λίμνης, το κάναμε και συνεχίζουμε να το κάνουμε με τα έργα της ΔΕΥΑΙ, με τα δίκτυα αποχέτευσης, με τον νέο βιολογικό καθαρισμό. Βέβαια, η υπόθεση με τη λίμνη δεν σταματά εκεί. Έχουμε τις  προσχώσεις και τα αναχώματα, πρέπει να βρούμε τη σωστή μέθοδο απορρύπανσης. Εμείς είμαστε εδώ για να συνεργαστούμε όλοι και να αναζητήσουμε πόρους μέσω της Ε.Ε.

Ποια είναι η πολιτική σας θέση για τη διαχείριση των απορριμμάτων;

Καταρχάς, να πω ότι ως Δήμος εκπονήσαμε πολύ έγκαιρα το τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων. Και περιμένουμε ακόμη να ανοίξουν οι προσκλήσεις του ΕΣΠΑ για να καταθέσουμε τις προτάσεις προς χρηματοδότηση. Ως δημοτική αρχή είμαστε υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Κάποιες Δημοτικές Ενότητες δεν μπορούσαμε να τις καλύψουμε λόγω έλλειψης προσωπικού, οπότε έπρεπε να προχωρήσουμε σε εξωτερικές συνεργασίες. Κάποια στιγμή, η κυβέρνηση είπε ότι η διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από τους Δήμους. Διασφαλίσαμε τα κονδύλια για περίπου 50 νέες θέσεις εργασίας, και προχώρησε ο διαγωνισμός μέσω ΑΣΕΠ. Ενάμιση χρόνο μετά, περιμένουμε ακόμη να μας ενημερώσουν για τους τελικούς πίνακες των προσληφθέντων… Χωρίς ανθρώπινο δυναμικό, δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε όπως πρέπει στις ανάγκες της πόλης.

Έχετε δεχθεί κριτική για την επιλογή ορισμένων προσώπων σε συγκεκριμένες θέσεις. Πώς απαντάτε σε αυτή την κριτική;

Το πολιτικό προσωπικό που στελεχώνει μια δημοτική αρχή είναι προϊόν της βούλησης των πολιτών. Οι πολίτες εκλέγουν τους δημοτικούς συμβούλους. Σε αυτή τη δημοτική περίοδο, εξελέγησαν πολλοί νέοι άνθρωποι. Έδωσα τη δυνατότητα σε νέους ανθρώπους να βρεθούν σε θέσεις ευθύνης και να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Σε θέσεις ευθύνης, βρέθηκαν και παλιά στελέχη. Είχαμε λοιπόν έμπειρο πολιτικό προσωπικό και νέο πολιτικό προσωπικό. Κάναμε κάποια βήματα ανανέωσης. Σε τελική ανάλυση, ας αξιολογηθεί από την ίδια την κοινωνία, μέσω της ψήφου της, η ικανότητα των ανθρώπων που στελέχωσαν τη δημοτική αρχή.

Δεν είμαι συγκεντρωτικός άνθρωπος. Μοίρασα ευθύνες στους συνεργάτες μου και τους έδωσα ένα πεδίο δράσης. Μια επιτυχία δεν την καρπώθηκα ποτέ αποκλειστικά εγώ. Πάντα τη μοιραζόμουν. Οι ικανότητες των ανθρώπων δεν είναι ίδιες. Γι’ αυτό και κρινόμαστε από την κοινωνία. Προφανώς έγιναν και λάθη.

Πώς βιώνετε αυτή τη φορά τον προεκλογικό αγώνα;

Είναι ένας ιδιαίτερος προεκλογικός αγώνας δεδομένου ότι για πρώτη φορά έχουμε το σύστημα της απλής αναλογικής. Η συνθήκη αυτή δημιούργησε τη διάθεση σε πολλούς ανθρώπους και παρατάξεις να συμμετάσχουν στις εκλογές. Και αυτό είναι καλό. Οι εκλογές πρέπει να είναι μια γιορτή της δημοκρατίας. Όσο πιο πολλοί συμμετέχουν, είναι καλό. Επί του πρακτέου της διοίκησης βέβαια, εξέφρασα αρκετές φορές την ανησυχία μου σε σχέση με τη δυνατότητα κυβερνησιμότητας την επόμενη μέρα. Αυτό όμως είναι ένα θέμα που έχει τελειώσει. Η απλή αναλογική είναι εδώ. Με τις περισσότερες παρατάξεις ανταλλάσσουμε απόψεις. Δεν τη φοβάμαι γενικά αυτή τη διαδικασία. Οι πολιτικές και προσωπικές μου αξίες δεν μου επιτρέπουν κάτι τέτοιο. Δεν φοβάμαι την επόμενη μέρα, γιατί έχω μάθει να συνεργάζομαι.

Με όλους; Υπάρχουν κόκκινες γραμμές;

Ναι, υπάρχουν κόκκινες γραμμές. Μία παράμετρος είναι οι προγραμματικές θέσεις. Η άλλη σχετίζεται με την ώρα των διαπραγματεύσεων, όταν οι πιθανοί συνεργαζόμενοι βρεθούμε ο ένας απέναντι στον άλλον. Εκεί θα αξιολογήσουμε την ευθύτητα και την ειλικρίνεια του συνομιλητή.

Ευχαριστούμε πολύ

Ευχαριστώ κι εγώ

Βαρβάρα Αγγέλη-Γιώργος Τσαντίκος