Eurovision, η «ασπιρίνη» για τη φτώχεια

​Εδώ και αρκετά χρόνια, η Eurovision είναι μια υπόθεση που αφορά κυρίως τις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και όχι χωρίς λόγο: κάπως πρέπει να πουληθεί το δυτικό κιτς στον κόσμο που το επιζητούσε και το επιζητά, αλλά αντί για τη γη της επαγγελίας και της ελευθερίας, βρήκε την έρημο των 300 ευρώ βασικού μισθού.

Η Eurovision, πέρα από την εξαιρετικά αμφίβολη πολιτιστική της ταυτότητα, υπό την έννοια ότι η ποπ μουσική έχει γνωρίσει γενικώς καλύτερες μέρες από τις σημερινές και ότι ένα καλό, ακόμα και χορευτικό κομμάτι δεν θα πέρναγε τα ημιτελικά (όχι, δεν εννοώ ότι η ελληνική συμμετοχή αδικήθηκε, ήταν απαράδεκτη μουσικά, όπως απαράδεκτες μουσικά είναι και οι συντριπτικά περισσότερες που έχουμε στείλει), παίζει πλέον και το ρόλο του πολιτικού πρεσβευτή.

Αφενός, έπρεπε με κάποιο τρόπο να στηριχτεί η ουκρανική κυβέρνηση και μερικοί από τους βασικούς της συμμάχους. Αυτοί, για να μην το παιδεύουμε και πολύ, είναι νεοναζί. Είναι κυρίως παραστρατιωτικές ομάδες με αναφορά στις πιο μαύρες ιστορικές σελίδες της Ουκρανίας, είναι συνεχιστές της παράδοσης των συνεργατών των ναζί στον Β’ Παγκόσμιο, είναι δράστες μερικών από τις χειρότερες και πολύνεκρες επιθέσεις στην Ουκρανία. Όχι παλιά, αλλά σήμερα, στη δεύτερη δεκαετία του 21^ου αιώνα. Επειδή όμως είναι «με τους καλούς», όπου «καλοί», βάλτε τους αντιπάλους του ρωσικού επεκτατισμού και τους αποδεκτούς από την Ε.Ε., κάπως πρέπει να δικαιολογηθεί η απεχθής πολιτική τους ταυτότητα. Έτσι λοιπόν, την πρωτιά πήρε ένα «μοιρολόι» για τους νεκρούς και διωχθέντες συνεργάτες των ναζί. Σημειωτέον ότι τα ακροδεξιά τάγματα δεν στοχεύουν τόσο τις φιλορωσικές δυνάμεις, όσο αριστερά συνδικάτα και κομμάτια ενόπλων με τη συγκεκριμένη πολιτική αναφορά.

Αυτά, είναι η μια πτυχή της υπόθεσης. Η άλλη είναι ότι η Eurovision είναι μια εξοργιστικά δαπανηρή διοργάνωση, η οποία έχει προκαλέσει την αποχώρηση κρατών στο παρελθόν, όπως η Σερβία, η Κροατία, ακόμα και η Κύπρος, το σχεδόν σίγουρο «Ντουζ πουάν» της ελληνικής συμμετοχής (εκτός από μερικές φορές που το τραγούδι ήταν τόσο απαράδεκτο, που πήραμε οχτάρι).Ο λόγος ήταν η σοβούσα κρίση, κάτι που δεν σταμάτησε πάντως την ελληνική συμμετοχή όλα αυτά τα χρόνια, ακόμα και την περίοδο κατά την οποία η κυβέρνηση Σαμαρά είχε κλείσει την ΕΡΤ (οι τηλεοπτικοί φορείς των χωρών είναι βασικά αυτοί που συμμετέχουν). Το χρήμα είναι ο πυλώνας που, πλην της εκάστοτε πολιτικής σκοπιμότητας, καθόριζε τις συμμετοχές, αλλά και τις κατατάξεις σε σημαντικό βαθμό.

Στην Αγγλία, η οποία ήταν μέλος των «big five», των χωρών δηλαδή που πληρώνουν το μεγαλύτερο «τέλος εισόδου», πριν από οκτώ χρόνια ξεκίνησε ολόκληρη συζήτηση για την οικονομική επιβάρυνση πολιτών «για να στέλνει η χώρα απογοητευτικές συμμετοχές, σε χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε το καλωδιακό ρωσικό δίκτυο RT. Στο Αζερμπαϊτζάν στο μεταξύ, έγινε και η μεγαλύτερη οικονομική θυσία, καθώς κατασκευάστηκε χώρος ειδικά για τη φιλοξενία του φεστιβάλ (ίσως σκέφτονται να διεκδικήσουν τη μόνιμη διοργάνωση; Ποιος ξέρει), ενώ στην Αγγλία, πολίτες προσέφυγαν στη δικαιοσύνη αρνούμενοι να πληρώσουν το αντίτιμο της «tv license» με αφορμή τη δαπάνη για τη Eurovision. Α, και ναι, υπάρχει τηλεοπτικό τέλος στην Αγγλία, δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα.

Και αν οι Ρώσοι ετοιμάζονται τώρα να «σηκώσουν το γάντι» της ουκρανικής νίκης, οπότε το RT μπορεί να θεωρηθεί μεροληπτικό, ο Guardian χαρακτήρισε τη φετινή διοργάνωση κιτς (λες και οι προηγούμενες ήταν στυλιστικά απαυγάσματα) και «κάρφωσε» το πρώτο βραβείο: «Η Αυστραλία ή η Σουηδία θα έπρεπε να είχαν νικήσει, αλλά επί του παρόντος δεν απολαμβάνουν το ενδιαφέρον των διχαστικών πολιτικών». Επίσης, οι Ρώσοι ήταν εκείνοι που για πρώτη φορά ξόδεψαν αστρονομικό ποσό για τη Eurovision, το 2009, με 30 εκατομμύρια δολάρια, ποσό που το Αζερμπαϊτζάν έκανε τρία χρόνια αργότερα να μοιάζει με ψιλά για το περίπτερο.

Καλά, η Αυστραλία; Ναι, η Αυστραλία. Το σχεδόν… παράλογο ενδιαφέρον της μικρότερης ηπείρου, καθώς φυσικά και η ανάγκη εξόδου σε νέες αγορές, έμπασαν τη μακρινή χώρα σε μια ευρωπαϊκή διοργάνωση φέτος. Γιατί είπαμε: δεν πρόκειται για πολιτισμό, αλλά για κακόγουστο φραμπαλά, πολύ χρήμα, άρα και πολιτική σκοπιμότητα.

Όσο για την ελληνική συμμετοχή, ας σκεφτούμε δύο πράγματα: ότι αφενός προσπάθησε να πάρει λίγο από το πολιτικό επίδικο της ευρύτερης περιοχής, βάζοντας τους πρώην Europontστο διαγωνισμό και ότι αφετέρου, η «βυσματική» συμμετοχή στη Eurovision δεν συμβαίνει ούτε για πρώτη, ούτε για τελευταία φορά. Το πραγματικό ερώτημα είναι γιατί η κρατική τηλεόραση, ειδικά μετά από όσα σηματοδότησε η ΕΡΤ τα τελευταία χρόνια, πληρώνει ακόμα την entrance fee σε έναν κακόγουστο, έστω με σημαντικό λαϊκό έρεισμα, διαγωνισμό.