Ένας πλανήτης στο μέγεθος της Γης και το εξαιρετικά ψυχρό αστέρι του

Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν πλανήτη μεγέθους Γης σε τροχιά γύρω από ένα εξαιρετικά ψυχρό κόκκινο νάνο αστέρι παρόμοιο σε μέγεθος με τον Δία. Ο κόκκινος νάνος, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 55 ετών φωτός, είναι 100 φορές λιγότερο φωτεινός από τον ήλιο και παρουσιάζει τη μισή θερμοκρασία από το δικό μας άστρο.

Αυτός ο νέος εξωηλιακός πλανήτης, ή εξωπλανήτης, ονομάζεται SPECULOOS-3 και αποτελεί μόλις τη δεύτερη φορά που οι αστρονόμοι ανακαλύπτουν ένα πλανητικό σύστημα γύρω από έναν ερυθρό νάνο αστέρα, με πρώτη φορά το σύστημα Trappist-1. 

Ο πλανήτης ανακαλύφθηκε από το πρόγραμμα Search for habitable Planets Eclipsing Ultra-cool Stars (SPECULOOS) που βρίσκεται στο αστεροσκοπείο Paranal στην έρημο Atacama της βόρειας Χιλής. Στόχος της αποστολής (η οποία πήρε το όνομά της από ένα δημοφιλές βελγικό μπισκότο που ονομάζεται «Speculoos») είναι να χρησιμοποιήσει υπέρυθρες παρατηρήσεις για να ανιχνεύσει βραχώδεις εξωπλανήτες γύρω από κοντινά υπερψυχρά άστρα, όπως οι ερυθροί νάνοι και οι λεγόμενοι «αποτυχημένοι αστέρες» ή καφέ νάνοι.

Ενώ ο SPECULOOS-3 b έχει πρακτικά το ίδιο μέγεθος με τον πλανήτη μας, υπάρχουν και άλλες διαφορές που τον χαρακτηρίζουν ως ριζικά διαφορετικό από τη Γη. Σε αυτές περιλαμβάνεται το γεγονός ότι μια πλήρης τροχιά γύρω από το άστρο του, και επομένως ένα έτος στον SPECULOOS-3 b, διαρκεί μόλις 17 ώρες. Αυτός ο εξωπλανήτης είναι επίσης πιθανότατα «παλιρροιακά κλειδωμένος» με το άστρο του, που σημαίνει ότι έχει μια πλευρά όπου είναι αιώνια ημέρα και μια πλευρά με αιώνια νύχτα.

Οι κόκκινοι νάνοι ή «νάνοι Μ» πιστεύεται ότι αποτελούν το 70% των άστρων του Γαλαξία μας. Επειδή είναι κατά χιλιάδες βαθμούς ψυχρότεροι από τον ήλιο, καταναλώνουν τα αποθέματα καυσίμων που χρειάζονται για την πυρηνική σύντηξη σχετικά αργά. Αυτό σημαίνει ότι οι ερυθροί νάνοι έχουν εξαιρετικά μεγάλη διάρκεια ζωής - τουλάχιστον εκατό φορές μεγαλύτερη από την εκτιμώμενη διάρκεια ζωής του ήλιου, η οποία υπολογίζεται στα 10 δισεκατομμύρια χρόνια. 

Φωτογραφία: Καλλιτεχνική αναπαράσταση του εξωπλανήτη SPECULOOS-3 b σε τροχιά γύρω από το ερυθρό νάνο άστρο του/NASA/JPL-Caltech