Ένα άγαλμα ταύρου για… κάποιον κόμβο

Στην τελευταία της συνεδρίαση, η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Ηπείρου έκανε αποδοχή δωρεάς έργου τέχνης –ένα ορειχάλκινο άγαλμα ταύρου- του γλύπτη Κωνσταντίνου Καζάκου προς την Περιφέρεια Ηπείρου.

Όπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση, η αποδοχή δωρεάς του αγάλματος, «συμβόλου της πόλεως των Ιωαννίνων», έγινε «προκειμένου να κοσμήσει κάποιον από τους υπό κατασκευή κόμβους στις εισόδους της πόλεως των Ιωαννίνων».

Οι κόμβοι στις εισόδους της πόλεως δεν είναι και πολλοί. Συν τοις άλλοις, έχει προηγηθεί δημοσίευμα του «Ηπειρωτικού Αγώνα» συνοδεία φωτογραφίας με το υπό εκφόρτωση γλυπτό, πριν από δύο μήνες, σύμφωνα με το οποίο ο υπερμεγέθης ταύρος (3x4 μ.) θα τοποθετηθεί στον έναν από τον διπλό κυκλικό κόμβο που βρίσκεται υπό κατασκευή στην εθνική οδό Ιωαννίνων-Άρτας. Και συγκεκριμένα, στον κόμβο μπροστά από το ξενοδοχείο Epirus Palace, με το γλυπτό να έχει χρηματοδοτηθεί από τον ιδιοκτήτη του εν λόγω ξενοδοχείου.

Γιατί άγαλμα ταύρου;  Ο ταύρος αποτελεί ένα έμβλημα που συνδέεται με την ηπειρωτική αρχαιότητα. Απεικονίζεται σε αργυρό νόμισμα του «Κοινού των Ηπειρωτών» από την αρχαία Δωδώνη. Έχει δε καταφέρει να ξεπεράσει τα όρια της επίσημης αρχαιολογίας και να «περάσει» στην τοπική κοινότητα, ιδίως με «όχημα» τον ΠΑΣ Γιάννινα.

Και τώρα ο ταύρος ετοιμάζεται να μπει στο σύγχρονο αστικό τοπίο, προσδίδοντας εκ των πραγμάτων σε έναν ουδέτερο δημόσιο χώρο, όπως είναι ένας κόμβος, μια πολιτιστική και ιδεολογική διάσταση (τα μηνύματα ενός γλυπτού είναι πάντα παρόντα).

Το έργο τέχνης δεν έχει παρουσιαστεί. Ο Κωνσταντίνος Καζάκος είναι πάντως ένας σημαντικός γλύπτης και το καλλιτεχνικό του έργο έχει αναγνωριστεί. 

Ωστόσο, τίθεται ένα ερώτημα σε ευρύτερο πεδίο και πέραν της καλλιτεχνικής αξίας ενός γλυπτού: Ποιος αποφασίζει ποιο γλυπτό και πού θα μπει; Ποιος αποφασίζει και με ποιο σκεπτικό τη σκηνογραφία της πόλης. Σίγουρα δεν μπορεί να είναι ένα όργανο όπως είναι η Οικονομική Επιτροπή. Και επίσης, ανεξαρτήτως σε ποιον ανήκει μια εθνική οδός και ένας κόμβος επί αυτής, ο Δήμος Ιωαννιτών θα έπρεπε να έχει άποψη.

Το ζήτημα δεν είναι απλό, όσο και αν μια δωρεά αποτελεί δέλεαρ. Ο δημόσιος χώρος ανήκει σε όλους τους πολίτες. Σε κανέναν όμως δεν ανήκει προσωπικά…

Στη συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής, οι επικεφαλής των παρατάξεων «Κοινό των Ηπειρωτών» Γιώργος Ζάψας και «Ήπειρος Όλον» Δημήτρης Δημητρίου καταψήφισαν την αποδοχή δωρεάς του έργου τέχνης. Και οι δύο περιορίστηκαν να στοιχειοθετήσουν το «όχι» τους, επικαλούμενοι την «αρνητική δημοσιότητα που έχει λάβει το έργο» (σ.σ. δεν εξηγείται επαρκώς στην απόφαση τι εννοούν), την απουσία δημόσιας διαβούλευσης και τη μη επαρκή αιτιολογία της πρωτοβουλίας.

* Ο υπό κατασκευή κόμβος μπροστά από το ξενοδοχείο Epirus Palace (φωτο αρχείου)