Σαν σήμερα πριν από 46 ολόκληρα χρόνια, κυκλοφόρησε ένα από τα κορυφαία άλμπουμ όλων των εποχών και ίσως το καλύτερο των Rolling Stones: το Exile on main st.
Βασικά, η 12η Μαΐου ίσως πρέπει να τιμηθεί ως… μέρα αργίας για το ροκενρόλ απανταχού, καθώς την ίδια ημερομηνία κυκλοφόρησε και το Are you experienced? του Χέντριξ, αλλά αυτό είναι μια άλλη υπόθεση.
Καταρχάς, το Exile ήταν ένα από τα πιο «δύσκολα» άλμπουμ των Stones, που κατά τα λοιπά, βγάζανε δίσκους σαν αχνιστές φραντζόλες, 5 το πρωί σε κεντρικό φουρνάρικο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι συνθέσεις γράφτηκαν κατά τη διάρκεια τριών ετών, μέσα στα οποία η μπάντα κυκλοφόρησε σαφώς πιο αναγνωρίσιμα Let it Bleed και Sticky Fingers, δίσκους με κομμάτια-μονόλιθους στην ιστορία της μουσικής (You can’t always get what you want, Gimme Shelter, Wild Horses κ.α.).
Ωστόσο, το Exile ήταν κάτι σαν το «ινδιάνικο καλοκαίρι» των Stones. H μπάντα είχε μετοικήσει στη Γαλλία για φορολογικούς λόγους και ο Τζάγκερ με τον Ρίτσαρντς έπλεαν σε πελάγη έρωτος και ναρκωτικών, ο μεν με τη Μπιάνκα Πέρες Μορένα ντε Μασίας, ο δε με την Ανίτα Πάλεμπεργκ (που πέθανε πέρυσι, παρεμπιπτόντως). Το ζεύγος Ρίτσαρντς-Πάλεμπεργκ είχε καταλύσει σε μια βίλα στη Νελκότ των Κανών, όπου τελικά κατέληξε όλο το συγκρότημα να ηχογραφεί, στο υπόγειο του κτιρίου.
Εκεί, κάπου τον Ιούνιο του 1971 ξεκίνησαν οι ηχογραφήσεις, μέσα σε ένα περιβάλλον με έξτρα δόσεις παράνοιας. Ο Μπιλ Γουάιμαν θυμάται ότι οι ηχογραφήσεις γίνονταν ολονύχτια, χωρίς όμως πάντα όλη η μπάντα να είναι παρούσα.
Καθημερινά, στη «βίλα Ρίτσαρντς-Πάλεμπεργκ» κρασάρανε επισκέπτες όπως ο Γουίλιαμ Μπάροους, ο Λέοναρντ Τσες (κληρονόμος της ιστορικής Chess records) και ο Γκραμ Πάρσονς, που τελικά τους έφερε και την αστυνομία γιατί είχε υπερβεί τα όρια παράνοιας.
Το «πήγαινε-έλα» των συντελεστών αποτυπώνεται στα credits του δίσκου, τα οποία έχουν… καταγγελθεί ως ανακριβή, αλλά και στη μετέπειτα στάση των Stones απέναντι στο δίσκο. Ο Ρίτσαρντς περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο γράφτηκε το «Exile…» έχει πει μεταξύ άλλων ότι «ο Μικ είναι το ροκ και εγώ είμαι το ρολ».
Ένα κομμάτι του δίσκου ολοκληρώθηκε στο Λος Άντζελες, προκειμένου (και) να συμμαζευτεί κάπως το τσίρκο των Κανών.
Αυτό όμως το τσίρκο αποτυπώνει άριστα ο δίσκος, ίσως ο πιο γλυκός και πικρός ταυτόχρονα, που έβγαλε ποτέ η αιεθαλής μπάντα. Αν κάποτε πεθάνει ο Ρίτσαρντς, θα πρέπει να του χρεωθεί σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα που αποτυπώθηκε σε αυτά τα δύο κομμάτια βινυλίου και ειδικά σε καθηλωτικά τραγούδια όπως το Torn and frayed. Ο Τζάγκερ από την άλλη, φημολογείται πως είναι εκείνος που υποκίνησε την επανέκδοση του δίσκου πριν από κάμποσα χρόνια.
Το «Exile…» τελικά, είναι ένα επίτευγμα της ανθρώπινης δημιουργίας, που ακόμα και στην παρακμή της είναι θαυματουργή.
Για περισσότερα, δείτε το ντοκιμαντέρ για το Exile: