Πριν από δύο χρόνια ακριβώς, εν μέσω της «δεύτερης καραντίνας», τα Γιάννενα έζησαν μια από τις πιο βίαιες μέρες στην ιστορία τους.
Η αστυνομία ακολουθούσε ακόμα το «σιδηρούν δόγμα» Χρυσοχοΐδη και επενέβαινε επί δικαίων και αδίκων, με πολλά περιστατικά αυθαίρετης και σκληρής βίας, κυρίως εις βάρος νεολαίων.
Στις 17 Νοεμβρίου 2020, με απαγορευμένες τις πορείες για την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, το αστυνομικό πογκρόμ (μόνο αυτή η λέξη μπορεί να το περιγράψει περιεκτικά) ξεκίνησε από την Αθήνα, με επίθεση στην απόπειρα πορείας του Πολυτεχνείου και ξυλοδαρμούς μελών του ΚΚΕ, ακόμα και βουλευτών, όπως ο Θανάσης Παφίλης.
Δυνάμεις της ΟΠΚΕ, της ΔΡΑΣΗ και ΔΙΑΣ καταγγέλθηκαν για επιθέσεις κατά… παντός. Μεταξύ αυτών, προπηλακίστηκαν ή και απειλήθηκαν δημοσιογράφοι. Στα Σεπόλια, συνελήφθη μια ολόκληρη οικογένεια, με εισβολή της αστυνομίας στην πολυκατοικία. Η βία συνεχίστηκε κατά των συλληφθέντων, ενώ αντίστοιχη ήταν η εικόνα και στη Θεσσαλονίκη, όπου η αστυνομία «άρπαζε» διαδηλωτές.
Στα Γιάννενα, δεκάδες άτομα περιμένουν ακόμα δικάσιμες, αφού πρώτα συνελήφθησαν, δάρθηκαν και τιμωρήθηκαν με πρόστιμα.
Το πιο βίαιο περιστατικό συνέβη στην κατηφόρα της Δομπόλη, στις 17 Νοεμβρίου 2020. Δυνάμεις της αστυνομίας (ΔΡΑΣΗ και επωχούμενοι) επιτέθηκαν κατά περίπου 50 διαδηλωτών-τριών εν ψυχρώ, χωρίς να προκληθούν ή να υποστούν κάποια απειλή ή επίθεση.
Η αστυνομία επιτέθηκε, χτύπησε και τραυμάτισε αρκετούς από τους διαδηλωτές, τους ακινητοποίησε στο έδαφος και κατόπιν τους φόρτωσε σε κλούβες. Ενδιάμεσα, αστυνομικοί είχαν εγκλωβίσει δημοσιογράφο του Αθηναϊκού Πρακτορείου, επειδή τραβούσε σε βίντεο την επίθεσή τους εις βάρος των διαδηλωτών. Αφέθηκε ελεύθερη επί τόπου μετά από παρέμβαση άλλων δημοσιογράφων.
Στην ανακοίνωσή της η αστυνομία ανέφερε ότι «οι αστυνομικοί απηύθυναν συστάσεις, όμως δέχθηκαν επίθεση με καδρόνια και πέτρες», κάτι που είναι εξαιρετικά ανακριβές.
Συνολικά, συνελήφθησαν 23 άτομα. Δύο άτομα τραυματίστηκαν σοβαρότερα και διακομίσθηκαν με ασθενοφόρο. Η αστυνομία δήλωσε ότι τραυματίστηκαν 2 αστυνομικοί.
Με αυτή την κατηγορία, 19 από τους συλληφθέντες-είσες της 17ης Νοεμβρίου του 2020 περιμένουν να δικαστούν τον Ιούνιο του 2023, καθώς η υπόθεση δεν έχει κλείσει.
Ο σύλλογος εστιακών της εστίας στη Δομπόλη κατήγγειλε ότι η αστυνομία αρνήθηκε δικηγόρους στους συλληφθέντες-είσες και ότι τους κάλεσε να «διαλέξουν ποιοι θα πάνε στο νοσοκομείο-μέχρι δύο», από τους τραυματίες.
Την ίδια μέρα η αστυνομία στα Γιάννενα έκανε 61 προσαγωγές, οι περισσότερες «προληπτικές». Δηλαδή, άνθρωποι που έβγαιναν από τα σπίτια τους οδηγούνταν στην αστυνομική διεύθυνση, όπου εκτυλίσσονταν στιγμές… τραγελαφικές: ενώ υπήρχε σαφής σύσταση για αποφυγή συνωστισμών, οι προσαχθέντες-είσες γέμιζαν κρατητήρια και αίθρια στη ΓΑΔΗ.
Επίσης, «βροχή» έπεφταν τα πρόστιμα. Σύμφωνα με την αστυνομία επιβλήθηκαν 14, εκτός των περιπτώσεων όμως της Δομπόλη. Εκεί, επιβλήθηκαν πρόστιμα που έφτασαν τα 900 ευρώ συνολικά.
Κάποια από τα πρόστιμα αυτά, επιβλήθηκαν ακόμα και σε άτομα που φορούσαν μάσκα, γιατί «δεν τη φορούσαν σωστά». Αυτές οι κατηγορίες ωστόσο αποσύρθηκαν στην πορεία.
Λίγο νωρίτερα, στο χώρο του Ηρώου έγινε σύγκρουση μελών του σωματείου Οικοδόμων Ιωαννίνων και αστυνομικών δυνάμεων. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα ενός αστυνομικού που… εξασκεί πολεμικές τέχνες εναντίον ενός οικοδόμου, ο οποίος πήδηξε από το τοιχάκι, από την πλευρά του λόφου Βελισσαρίου (από εκεί προσέγγισαν το σημείο οι του σωματείου). Το ΚΚΕ Ιωαννίνων κατήγγειλε ότι αστυνομικός, κατά τις προσαγωγές δήλωσε «μέλος της Χρυσής Αυγής».
Στο δημοτικό συμβούλιο που έγινε στις 2 Δεκεμβρίου, η δημοτική αρχή Ιωαννίνων κάλυψε ουσιαστικά τη δράση της αστυνομίας, παίρνοντας, στην καλύτερη περίπτωση ίσες αποστάσεις.
Δύο χρόνια μετά, δεν έχει πέσει φως σε αυτή την υπόθεση.
Λίγες μέρες μετά τα περιστατικά, ο βουλευτής του ΜέΡΑ25 Κρίτων Αρσένης έκανε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή για τα περιστατικά των Ιωαννίνων. Στην απάντησή του, ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Λευτέρης Οικονόμου, είπε ότι «διατάχθηκε πειθαρχικός έλεγχος», μετά από καταγγελίες για αστυνομική αυθαιρεσία «και σχηματίζεται δικογραφία για ευθύνες εάν και όπου υπάρχουν». Είπε επίσης ότι «Στα Γιάννενα η αστυνομία επενέβη και λειτούργησε και συνέλαβε άτομα με βάση τις εισαγγελικές οδηγίες και σχηματίστηκαν δικογραφίες. Και εκεί, μετά από καταγγελίες για αυθαιρεσίες αστυνομικών οργάνων, είναι σε εξέλιξη πειθαρχικός έλεγχος».
Η συγκεκριμένη ΕΔΕ έχει ολοκληρωθεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με την αστυνομική διεύθυνση Ηπείρου, το πόρισμα της ΕΔΕ έχει προωθηθεί στον Συνήγορο του Πολίτη.
Στην έκθεση του 2020, για τον Εθνικό Μηχανισμό Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, ο Συνήγορος του Πολίτη σημείωνε τα εξής: «Η ολοκλήρωση σε σύντομο χρόνο της σχετικής εσωτερικής έρευνας, είναι καθοριστική για την αξιοπιστία του πειθαρχικού συστήματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι, ανάμεσα στα άλλα, και η καθυστέρηση που παρατηρείται στην διερεύνηση πειθαρχικών ευθυνών, κατόπιν μηνύσεων πολιτών σε βάρος αστυνομικών της Δ.Α.Ε.Α., για εγκλήματα κατά τις σωματικής ακεραιότητας κατά την διάρκεια επεισοδίων που φέρονται να έχουν λάβει χώρα στην Χίο (Φ. 276044) τον Ιανουάριο του 2020. Ενώ η διαταγή για διενέργεια Ε.Δ.Ε. κοινοποιήθηκε στον Μηχανισμό ήδη από το Μάρτιο του 2020, μέχρι σήμερα δεν έχει παρατηρηθεί καμία εξέλιξη και επίσης καμία ανταπόκριση σε πρόσφατο έγγραφο του Μηχανισμού που ζητά την επίσπευση της διαδικασίας».
Ο Συνήγορος προσθέτει ότι επισήμανε τα ανωτέρω σε περιπτώσεις ερευνών για περιστατικά του 2020 που μέχρι το τέλος του έτους ήταν σε εξέλιξη για διάφορα επεισόδια, μεταξύ των οποίων και τα των Ιωαννίνων. «Ωστόσο, από τις έρευνες του 2020 που βρίσκονται σε εξέλιξη για ευρείας έκτασης επεισόδια, μόνον σε μία περίπτωση (επεισόδια στο Γαλάτσι, Φ. 288646) έχει υπάρξει άμεση ανταπόκριση του διενεργούντος στα αιτηθέντα εξ αρχής από τον Συνήγορο», συμπληρώνει.