Οι δικαστές του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ξεκίνησαν την Πέμπτη δύο ημέρες νομικών επιχειρημάτων σε μια υπόθεση που έχει καταθέσει η Νότια Αφρική κατηγορώντας το Ισραήλ για γενοκτονία στον πόλεμο στη Γάζα. Το Ισραήλ απορρίπτει τον ισχυρισμό.
Η πρόεδρος του ΔΠΔ Τζόαν Ντόναχιου δήλωσε ότι η Νότια Αφρική υποστηρίζει ότι οι ισραηλινές ενέργειες μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου «έχουν χαρακτήρα γενοκτονίας» και ότι το Ισραήλ «απέτυχε να την αποτρέψει και διαπράττει γενοκτονία». Είπε ότι η Νότια Αφρική ισχυρίζεται επίσης ότι το Ισραήλ παραβιάζει «άλλες θεμελιώδεις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση (του ΟΗΕ) για τη Γενοκτονία».
Πριν από τη διαδικασία, εκατοντάδες φιλοϊσραηλινοί διαδηλωτές διαδήλωσαν κοντά στο δικαστήριο με πανό που έγραφαν «Φέρτε τους πίσω», αναφερόμενοι στους ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς. Ανάμεσα στο πλήθος, άνθρωποι κρατούσαν ισραηλινές και ολλανδικές σημαίες.
Έξω από το δικαστήριο, άλλοι διαμαρτύρονταν και ανέμιζαν την παλαιστινιακή σημαία για να υποστηρίξουν την κίνηση της Νότιας Αφρικής.
Η διαμάχη πλήττει την καρδιά της εθνικής ταυτότητας του Ισραήλ ως εβραϊκό κράτος που δημιουργήθηκε μετά τη ναζιστική γενοκτονία του Ολοκαυτώματος.
Αφορά επίσης την ταυτότητα της Νότιας Αφρικής: Το κυβερνών κόμμα της, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, συγκρίνει εδώ και καιρό τις πολιτικές του Ισραήλ στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη με τη δική του ιστορία υπό το καθεστώς του απαρτχάιντ της κυριαρχίας της λευκής μειονότητας, το οποίο περιόρισε τους περισσότερους μαύρους σε «πατρίδες» πριν τερματιστεί το 1994.
Αν και συνήθως θεωρεί άδικα και προκατειλημμένα τα δικαστήρια του ΟΗΕ και τα διεθνή δικαστήρια, το Ισραήλ έστειλε μια ισχυρή νομική ομάδα για να υπερασπιστεί τη στρατιωτική του επιχείρηση που ξεκίνησε μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Η Νότια Αφρική προσπάθησε αμέσως να διευρύνει την υπόθεση πέρα από τα στενά όρια του συνεχιζόμενου πολέμου Ισραήλ-Χαμάς.
«Η βία και η καταστροφή στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ δεν άρχισαν στις 7 Οκτωβρίου 2023. Οι Παλαιστίνιοι βιώνουν συστηματική καταπίεση και βία τα τελευταία 76 χρόνια», δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης της Νότιας Αφρικής Ρόναλντ Λαμόλα.
Μήνυμα Νετανιάχου
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εξέδωσε το βράδυ της Τετάρτης βιντεοσκοπημένη δήλωση με την οποία υπερασπίστηκε τις ενέργειες της χώρας του και επέμεινε ότι δεν είχαν καμία σχέση με γενοκτονία.
«Το Ισραήλ δεν έχει καμία πρόθεση να καταλάβει μόνιμα τη Γάζα ή να εκτοπίσει τον άμαχο πληθυσμό της», είπε. «Το Ισραήλ πολεμά τους τρομοκράτες της Χαμάς, όχι τον παλαιστινιακό πληθυσμό, και το κάνουμε σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο».
Είπε ότι ο ισραηλινός στρατός «κάνει ό,τι μπορεί για να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες μεταξύ των αμάχων, ενώ η Χαμάς κάνει ό,τι μπορεί για να τις μεγιστοποιήσει χρησιμοποιώντας Παλαιστίνιους πολίτες ως ανθρώπινες ασπίδες».
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, που εδρεύει λίγα χιλιόμετρα μακριά στη Χάγη, διώκει άτομα για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία.
Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από τη σύμβαση για τη γενοκτονία που καταρτίστηκε το 1948 μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τη δολοφονία 6 εκατομμυρίων Εβραίων στο Ολοκαύτωμα. Τόσο το Ισραήλ όσο και η Νότια Αφρική έχουν υπογράψει τη σύμβαση.
Το Ισραήλ θα ξαναβρεθεί στην αίθουσα του Διεθνούς Δικαστηρίου τον επόμενο μήνα, όταν θα αρχίσουν οι ακροάσεις για το αίτημα του ΟΗΕ για μια μη δεσμευτική συμβουλευτική γνωμοδότηση σχετικά με τη νομιμότητα των ισραηλινών πολιτικών στη Δυτική Όχθη και την ανατολική Ιερουσαλήμ.