Διαχείριση λυμάτων: Ένα σχέδιο με δυσκολίες

Πριν από έξι χρόνια, η δημοτική αρχή του Φίλιππα Φίλιου ανακοίνωνε την ένταξη στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» του ΕΣΠΑ 2007-2013) ενός μεγάλου «πακέτου» έργων με τίτλο «Ολοκληρωμένη διαχείριση λυμάτων για την προστασία της λίμνης Παμβώτιδας», συνολικού προϋπολογισμού 49 εκατ. ευρώ. Ενός «πακέτου» έργων που προβαλλόταν ως «το μεγαλύτερο πρόγραμμα παρεμβάσεων από ιδρύσεως της ΔΕΥΑΙ».

Το ΕΣΠΑ έληξε, και η ΔΕΥΑΙ κατάφερε να υλοποιήσει μόλις δύο (μια μελέτη και την κατασκευή αποχετευτικού δικτύου στο ιστορικό κέντρο) από τα τέσσερα βασικά υποέργα, με τη συνολική χρηματοδότηση να φτάνει μόλις στα 2,3 εκατ. ευρώ. Πέραν των όποιων ευθυνών έχει η ΔΕΥΑΙ, το «πακέτο» αυτό ήταν εξαρχής πολύ φιλόδοξο. Καταρχήν, περιελάμβανε έργα που δεν ήταν μελετητικά ώριμα και που από τη φύση τους είναι ιδιαίτερα περίπλοκα. 

Έξι χρόνια μετά, οι μελέτες έχουν προχωρήσει, αλλά η χρηματοδότηση δεν είναι πια εξασφαλισμένη. Αν και τα υπόλοιπα, μεγάλα έργα του «πακέτου» έχουν χαρακτηριστεί ως «έργα-γέφυρες» (phasing) στο νέο ΕΣΠΑ, η Διαχειριστική Αρχή του επιχειρησιακού προγράμματος «Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» φαίνεται πως δεν έχει καταλήξει στην κατανομή των διαθέσιμων πόρων στους φορείς ανά την Ελλάδα, με τη δημοτική αρχή Ιωαννίνων να ασκεί τις πιέσεις της για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης. Σε περίπτωση μη τήρησης της νομικής και οικονομικής δέσμευσης για το υπόλοιπο «πακέτο», η Ελλάδα θα είναι υποχρεωμένη να επιστρέψει στα κοινοτικά ταμεία –και συγκεκριμένα στο Ταμείο Συνοχής- τα 2,3 εκατ. ευρώ που απορροφήθηκαν κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο.

Η επέκταση του βιολογικού καθαρισμού της πόλης, με προϋπολογισμό 19,6 εκατ. ευρώ, και η κατασκευή δικτύων αποχέτευσης σε Καρδαμίτσια, Εξοχή, Τσιφλικόπουλο, Δροσιά-Πεντέλη, Κάτω Νεοχωρόπουλο, Νεοχωρόπουλο, Κάτω Μάρμαρα, Σταυράκι, Ολυμπιάδα και Σεισμόπληκτα (όλοι οι οικισμοί βρίσκονται στη λεκάνη του ρέματος Λαγκάτσα που καταλήγει στη λίμνη Παμβώτιδα), σε Αμφιθέα και Αγία Μαρίνα, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 24 εκατ. ευρώ (όπως προέκυψε από τη μελέτη που έγινε), είναι τα δύο μεγάλα έργα που βρίσκονται αυτή τη στιγμή… στον αέρα.

Στις διαπραγματεύσεις που «τρέχουν», μεγάλο ρόλο παίζει το γεγονός ότι η ΔΕΥΑΙ έχει έτοιμη τη μελέτη και τα τεύχη δημοπράτησης για το αποχετευτικό έργο σε δημοτικά διαμερίσματα ενώ μέσα στους επόμενους δύο μήνες θα έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες για τη μελέτη-κατασκευή του έργου της επέκτασης του βιολογικού καθαρισμού της πόλης. Οι διαγωνιστικές διαδικασίες για τον βιολογικό καθαρισμό ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρες –κράτησαν σχεδόν τέσσερα χρόνια, με τις ενδιαφερόμενες εταιρίες να «κονταροχτυπιούνται» και να καταθέτουν προσφυγές που έφτασαν μέχρι και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Με τους δικαστικούς αγώνες να έχουν λήξει, η ΔΕΥΑΙ ετοιμάζεται να προχωρήσει στην αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών.

Η ΔΕΥΑΙ, στο πλαίσιο σχετικής πρόσκλησης του επιχειρησιακού προγράμματος «Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», που βγήκε πρόσφατα, υπέβαλε εκ νέου, όπως προβλέπεται από τις διαδικασίες, την πρόταση χρηματοδότησης για τα δύο αυτά μεγάλα έργα για χρηματοδότηση. Η συγκεκριμένη πρόσκληση ωστόσο δεν ξεπερνά τα 49 εκατ. ευρώ τα οποία προορίζονται για «έργα-γέφυρες» διαχείρισης αστικών λυμάτων σε όλη τη χώρα… Δεν αποκλείεται, βέβαια, να  βγουν στο μέλλον κι άλλες σχετικές προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων. Ο αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΙ Μάκης Χρυσοστόμου, με τον οποίο επικοινώνησε ο «Τύπος Ιωαννίνων», εμφανίστηκε βέβαιος ότι τα δύο μεγάλα έργα της ΔΕΥΑΙ θα συγχρηματοδοτηθούν, χωρίς όμως να είναι σε θέση να εξηγήσει τις διαδικασίες του νέου ΕΣΠΑ.