COP28: Επιτέλους συμφωνία για μείωση των ορυκτών καυσίμων

Εκπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες συμφώνησαν στη σύνοδο κορυφής για το κλίμα COP28 την Τετάρτη να αρχίσουν να μειώνουν την παγκόσμια κατανάλωση ορυκτών καυσίμων για να αποτρέψουν τα χειρότερα από την κλιματική αλλαγή, μια πρώτη στο είδος της συμφωνία που σηματοδοτεί το ενδεχόμενο τέλος της εποχής του πετρελαίου.

Η συμφωνία που επετεύχθη στο Ντουμπάι μετά από δύο εβδομάδες σκληρών διαπραγματεύσεων είχε ως στόχο να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα στους επενδυτές και τους φορείς χάραξης πολιτικής ότι ο κόσμος είναι ενωμένος στην επιθυμία του να διακόψει τη χρήση ορυκτών καυσίμων, κάτι που οι επιστήμονες λένε ότι αποτελεί την τελευταία καλύτερη ελπίδα για να αποτραπεί η κλιματική καταστροφή.

Ο πρόεδρος της COP28 Σουλτάν Αλ Τζαμπέρ χαρακτήρισε τη συμφωνία «ιστορική», αλλά πρόσθεσε ότι η πραγματική επιτυχία της θα είναι η εφαρμογή της.

«Είμαστε αυτό που κάνουμε, όχι αυτό που λέμε», δήλωσε στην κατάμεστη ολομέλεια της συνόδου κορυφής. «Πρέπει να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα για να μετατρέψουμε αυτή τη συμφωνία σε απτές δράσεις».

Αρκετές χώρες επευφημούσαν τη συμφωνία επειδή πέτυχε κάτι άπιαστο σε δεκαετίες συνομιλιών για το κλίμα.

Περισσότερες από 100 χώρες άσκησαν σκληρή πίεση για να συμπεριληφθεί στη συμφωνία της COP28 μια αυστηρή διατύπωση για τη «σταδιακή κατάργηση» της χρήσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, αλλά ήρθαν αντιμέτωπες με την ισχυρή αντίδραση της ομάδας πετρελαιοπαραγωγών ΟΠΕΚ υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, η οποία υποστήριξε ότι ο κόσμος μπορεί να μειώσει τις εκπομπές χωρίς να αποφύγει συγκεκριμένα καύσιμα.

Η μάχη αυτή οδήγησε τη σύνοδο κορυφής σε παράταση μιας ολόκληρης ημέρας την Τετάρτη.

Τα μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών ελέγχουν από κοινού σχεδόν το 80% των αποδεδειγμένων αποθεμάτων πετρελαίου στον κόσμο, καθώς και περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας ημερήσιας παραγωγής πετρελαίου, και οι κυβερνήσεις τους βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα έσοδα αυτά.

Η συμφωνία

Η συμφωνία προβλέπει συγκεκριμένα «τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα, με δίκαιο, εύρυθμο και ισότιμο τρόπο ... ώστε να επιτευχθεί το καθαρό μηδέν έως το 2050 σύμφωνα με την επιστήμη».

Ζητά επίσης τον τριπλασιασμό της δυναμικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο έως το 2030, την επιτάχυνση των προσπαθειών για τη μείωση της χρήσης άνθρακα και την επιτάχυνση τεχνολογιών όπως η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα που μπορούν να καθαρίσουν βιομηχανίες που είναι δύσκολο να απαλλαγούν από τον άνθρακα.

Τώρα που η συμφωνία έχει συναφθεί, οι χώρες είναι υπεύθυνες για την υλοποίηση των συμφωνιών μέσω εθνικών πολιτικών και επενδύσεων.

Η αυξανόμενη δημόσια υποστήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των ηλεκτρικών οχημάτων από τις Βρυξέλλες έως το Πεκίνο τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της τεχνολογίας, τη διολίσθηση του κόστους και την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων, οδήγησαν επίσης σε ταχεία ανάπτυξη της ανάπτυξής τους.

Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και ο άνθρακας εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% της παγκόσμιας ενέργειας και οι προβλέψεις ποικίλλουν ευρέως σχετικά με το πότε η παγκόσμια ζήτηση θα φτάσει τελικά στο αποκορύφωμά της.