Από τη Λιμνοπούλα σε ένα στενό στο Κάστρο

Ο Γεώργιος Σουγδουρής, πριν δώσει το όνομά του σε ένα μικρό δρόμο, παράλληλα στο τείχος του Κάστρου των Ιωαννίνων, στο βορειοανατολικό τμήμα, προς το Ιτς Καλέ, ήταν ένας από τους δύο ανθρώπους που σημάδεψαν μια από τις μεγαλύτερες θεολογικές διαμάχες, στα Γιάννενα.

Το 1695, ο Σουγδουρής, διδάσκαλος «ελευθέριων τεχνών», ήτοι της Φιλοσοφίας στα Γιάννενα, ήρθε σε σύγκρουση με το μητροπολίτη Ιωαννίνων Κλήμεντα και με το Βησσαρίωνα Μακρή, τον προκάτοχό του στο σχολαρχικό θώκο της σχολής Γκιούμα.

Ο Σουγδουρής ήταν τότε ένας από τους «δυτικοφερμένους» φιλοσόφους της εποχής, που έχοντας σπουδάσει στην Ιταλία και την Πάδοβα, είχε έρθει σε επαφή με την αριστοτελική σκέψη.

Η διαφωνία τους για την «ουσία του θεού» βρήκε τελικά νικητή τον Σουγδουρή, σε μια υπόθεση που έφτασε μέχρι το Πατριαρχείο.

Ο Σουγδουρής γεννήθηκε κάπου στα 1645 στο σημερινό Δεσποτικό του Καλαμά. Έζησε για αρκετά χρόνια στην Ιταλία, όπου εργάστηκε σε τυπογραφείο και ως δάσκαλος. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και επέστρεψε στα Γιάννενα το 1682 τελικά, διδάσκοντας και διοικώντας τη σχολή Γκιούμα μέχρι το 1715.

 Το έργο του Σουγδουρή για τον Αριστοτέλη, ήταν το πλέον εισαγωγικό εγχειρίδιο σε όλες τις σχολές, την περίοδο της τουρκοκρατίας

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κώστας Πέτσιος αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «δε θα πρέπει άλλωστε νά διαφεύγει της προσοχής μας ότι ο Σουγδουρής, ‘ό όποιος ατοις ιδίοις μαθηταίς πάσαν τήν υπό τήν εξουσίαν τών Τούρκων ούσαν Ευρώπην καταβαρβαρωθεϊσαν πως έξεπαίδενσε», βρίσκεται ως στοχαστής στο μεταίχμιο πού ορίζεται από τις ιστορικές απολήξεις της αριστοτελικής σκέψης και την εμφάνιση της νεότερης φιλοσοφίας και η διδα¬σκαλία του προβάλλει ώς μία από τις επαρκείς και συνεκτικές αριστοτελικής έμπνευσης θεωρήσεις σέ ένα φιλοσοφικό τοπίο πού βαθμιαίως μεταλλάσσεται».

Ο Σουγδουρής δεν έδινε πάντα το όνομά του στο στενάκι του Κάστρου όμως. Μέχρι το 1960, έτσι ονομαζόταν ή σημερινή οδός Γράμμου, στη Λιμνοπούλα. Την αλλαγή αποφάσισε ο τότε δήμαρχος Γρηγόρης Σακκάς, στο γενικότερο ψυχροπολεμικό πνεύμα της εποχής…

Πηγές: Κ. Θ. Πέτσιος, «Γεώργιος Σουγδουρής (1645/7-1725): άγνωστα στοιχεία για τη ζωή, τη διδασκαλία και το φιλοσοφικό του έργο. Μέρος Α΄». Δωδώνη 31/Γ΄ (2002), 241-308