Από το αλβανικό μέτωπο, στο ειδικό δικαστήριο

Ο στρατηγός Χαράλαμπος Κατσιμήτρος καταγόταν από την Ευρυτανία. Στις 28 Οκτωβρίου 1940 ήταν ήδη 54 ετών και επαγγελματίας στρατιωτικός. Στα Γιάννενα, το όνομά του φέρει ένας πεζόδρομος πλέον, ακριβώς απέναντι από το στρατηγείο που φέρει το όνομά του: Την 8η Μεραρχία.

Είχε καταταγεί το 1904 εθελοντικά, ξεκίνησε από τη σχολή υπαξιωματικών και είχε πολεμήσει το ’12-’13 και στο διάστημα που η Ελλάδα μπήκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1918. Το 1922 τραυματίστηκε στη μάχη του Αφιόν Καραχισάρ, στη Μικρασιατική εκστρατεία. Ήταν επίσης μέλος της στοάς Φοίνιξ των Αθηνών

Το 1937 πήρε το βαθμό του υποστρατήγου, γινόμενος διοικητής της 8ης Μεραρχίας Πεζικού στα Γιάννενα. Ήταν εκείνος που είχε την επίβλεψη της προετοιμασίας της άμυνας, απέναντι σε μια ενδεχόμενη επίθεση του ιταλικού στρατού.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Λίγες ώρες πριν την επίσημη κήρυξη του πολέμου, αργά το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου 1940, ο Κατσιμήτρος έλαβε οδηγίες από τον Παπάγο για «απόκρουση δια των όπλων», της επικείμενης ιταλικής επίθεσης.

Λίγες μέρες αργότερα, ο ίδιος ο Παπάγος διέταζε σύμπτυξη των δυνάμεων και αναδιάταξη της γραμμής άμυνας στην Άρτα. Ο Κατσιμήτρος όμως αγνόησε την οδηγία (και όχι επίσημη διαταγή), κάτι που… συνήθιζαν στρατιωτικοί οι οποίοι δρούσαν σε πολεμικές συρράξεις στην Ήπειρο, από την απελευθέρωση κιόλας και κράτησε την ορεινή και ημιορεινή ζώνη άμυνας Ελαίας-Καλαμά.

Η επιμονή του Κατσιμήτρου στα οχυρωματικά έργα και σχέδια που ο ίδιος είχε επιβλέψει, σε συνδυασμό με τη συνεργασία με τον επίσης «ατίθασο τρουπιέ» Κωνσταντίνο Δαβάκη, αλλά και το γεγονός ότι η δύναμη της μεραρχίας αποτελούνταν κατά κύριο λόγο από ντόπιους στρατιώτες, έφεραν το νικηφόρο αποτέλεσμα στο αλβανικό μέτωπο.

Η συνέχεια όμως δεν ήταν η ίδια. Τη νίκη στα βουνά της Ηπείρου ακολούθησε η κατάρρευση του μετώπου, όταν οι εντολές της κεντρικής στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας εισακούστηκαν. Ο ίδιος ο Κατσιμήτρος μπήκε στην δωσιλογική κυβέρνηση Τσολάκογλου ως υπουργός Εργασίας και Γεωργίας. Έμεινε στη θέση μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου του 1941, οπότε και υπέβαλλε την παραίτησή του.

Στις πρώτες δίκες των δωσίλογων, μετά την απελευθέρωση, ήταν κατηγορούμενος.

Στις 31 Μαΐου 1945 καταδικάστηκε σε κάθειρξη 5,5 ετών, στη δίκη των διατελεσάντων πρωθυπουργών και υπουργών, επί κατοχής.  

Εφημερίδα «Ελευθερία», 1/6/1945

Σε εκείνη τη δίκη καταδικάστηκαν σε θάνατο τρία άτομα: Ο Τσολάκογλου, ο Σωτήρης Γκοτζαμάνης (υπουργός Οικονομικών) και ο Έκτωρ Τσιρονίκος. Κανείς από τους τρεις δεν εκτελέστηκε. Το δικαστήριο, στην ίδια απόφαση ζήτησε τη μετατροπή σε ισόβια για τον Τσολάκογλου και τελικά, πέθανε το 1948 από λευχαιμία. Ο Γκοτζαμάνης είχε ήδη διαφύγει στη Γερμανία και καταδικάστηκε ερήμην, ενώ αργότερα αμνηστεύτηκε και πολιτεύτηκε μάλιστα με το «Μεταρρυθμιστικό Κόμμα». Το 1954 ήταν υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Ο Τσιρονίκος, από τους πιο ισχυρούς της δωσιλογικής κυβέρνησης Ράλλη, είχε εγκατασταθεί στην Αυστρία, όπου και συνελήφθη, όντας αρχηγός της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής, της «εξόριστης κυβέρνησης» των ελλήνων ναζί και συνεργατών. Εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1946 και το 1952 αφέθηκε ελεύθερος, με χάρη. Στο μεταξύ, λίγες μέρες πριν, το ελληνικό κράτος είχε εκτελέσει το Νίκο Μπελογιάννη, αγωνιστής της εθνικής αντίστασης και μέλος του ΚΚΕ…

Ο Κατσιμήτρος αποτάχθηκε μετά την καταδίκη του. Στις 5 Οκτωβρίου 1949 ο βασιλιάς Παύλος του απένειμε χάρη και το 1953, αποκαταστάθηκε ως αντιστράτηγος εν αποστρατεία, με επιστροφή των παρασήμων του…