Λυκ πίσω

50 χρόνια μεταπολίτευση: Το «αντικίνημα» του τέως και ένας δρόμος στα Γιάννενα

Εικόνα του άρθρου 50 χρόνια μεταπολίτευση: Το «αντικίνημα» του τέως και ένας δρόμος στα Γιάννενα
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γιώργος Τσαντίκος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 20/07/2024, 09:41

O Γεώργιος Περίδης ήταν στρατηγός του πεζικού και ένας από τους πιο έμπιστους (ίσως ο πιο έμπιστος) στρατιωτικούς στον τέως βασιλιά. 

Δεν άφησε κάποιο δημοκρατικό αποτύπωμα στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, κυρίως με τον ρόλο που έπαιξε στη χούντα.

Το όνομά του, υπάρχει σε ένα δρόμο των Ιωαννίνων, στα Σεισμόπληκτα.

Καταρχάς, η ονοματοδοσία έγινε με αφορμή την υπηρεσία του στην 8η Μεραρχία, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κατόπιν, ως επικεφαλής του 582 Τάγματος Πεζικού, στη μάχη της Κόνιτσας, στον Εμφύλιο.

Ο Περίδης, όταν εκδηλώθηκε η χούντα των συνταγματαρχών στις 21 Απριλίου 1967, ήταν υοπστράτηγος, επικεφαλής της Στρατιωτικής Διοίκησης Έβρου. Όπως σχεδόν όλοι οι φιλοβασιλικοί στρατιωτικοί που έδειξαν ανοχή ή και στήριξαν σθεναρά τους πραξικοπηματίες, έτσι και ο Περίδης παρέμεινε κανονικά στη θέση του.  

Ο Περίδης ήταν ουσιαστικά ο βασικός συνεργάτης του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου στο στράτευμα, ως διοικητής του Γ’ Σώματος Στρατού πια, μαζί με τον ταξίαρχο Ανδρέα Έρσλεμαν.

Ο Κωνσταντίνος, ο οποίος είχε οδηγήσει με μαθηματική πολιτική ακρίβεια στα γεγονότα της 21ης Απριλίου με τους χειρισμούς του, επιχείρησε το «αντικίνημα» της 13ης Δεκεμβρίου 1967, ένα «πραξικόπημα στο πραξικόπημα», με το οποίο φιλοδοξούσε να ανακτήσει την εξουσία που πίστευε και προ χούντας, ότι του ανήκε.

Ο Περίδης, μαζί με τον Κωνσταντίνο Κόλλια και τον Κωνσταντίνο Δόβα, τον υπηρεσιακό της «βίας και νοθείας» του 1961, ο οποίος καταγόταν από την Κόνιτσα, ήταν οι τρεις πρώτοι που έμαθαν από τον ίδιο τον πρώην βασιλιά ότι σκόπευε να «ανατρέψει βιαίως» τους συνταγματάρχες, μια βδομάδα πριν την επιχείρηση.

Φυσικά, η «κινηματική αγωνία» τους δεν πήγαζε από κάποιο δημοκρατικό αίσθημα. Ο Κόλλιας ήταν ο άνθρωπος του τέως στην πρώτη χουντική κυβέρνηση και διάσημος για τον σκοτεινό του ρόλο στην δίκη των παρακρατικών δεξιών δολοφόνων του Λαμπράκη.

Ο Περίδης από την άλλη, μαζί με τον ταξίαρχο Ορέστη Βιδάλη, είχαν συντάξει το «προγραμματικό κείμενο» του βασιλικού κινήματος. Εκεί, ανέφεραν ότι σκοπός της κίνησης ήταν «η συμφιλίωσις της Επαναστάσεως με την Α.Μ. τον Βασιλέα, με το σύνολον των Ενόπλων Δυνάμεων, με το σύνολον του Ελληνικού λαού πλην κομμουνιστών και με την κοινήν γνώμην του ελευθέρου Δυτικού Κόσμου» (Καραμπέρης 2011).

Τμήματα του ιδίου κειμένου χρησιμοποίησε η χούντα για προπαγανδιστικούς λόγους, μετά την κατάργηση της βασιλείας, το 1973.

Έλεγαν επίσης οι Περίδης-Βιδάλης στο χειρόγραφο κείμενο: «Η Επανάστασις πρέπει να απαλλαγή των υπόπτων φιλοδοξιών και της βουλιμίας των ολίγων (...) ως αναπόσπαστον αντίδοτον της ασφαλούς εξαφανίσεως της φυλής, διά να εκπληρώση τους σκοπούς της πρέπει να τεθή και εξ αντικειμένου καταστή ενσυνειδήτως αποδεκτή και τύχη της εκθύμου υποστηρίξεως όλων των πολιτών, υπό την ηγεσίαν, πνοήν και ουσιαστικόν προβάδισμα της Α.Μ. του Βασιλέως».

Κοινώς, στόχος ήταν μια χούντα με τον Κωνσταντίνο ηγέτη της, και όχι τους συνταγματάρχες...

Οι δυνάμεις του Περίδη, μαζί με αυτές του Έρσλεμαν, υποτίθεται ότι θα καταλάμβαναν τη Θεσσαλονίκη. Το βασιλικό πραξικόπημα όμως έμοιαζε περισσότερο με το σενάριο της ταινίας του Μάριο Μονιτσέλι «Θέλουμε τους κολονέλους». Οι χουντικοί είχαν κινηθεί πιο γρήγορα, οι μονάδες ήταν πιστές σε αυτούς και τελικά, ο Περίδης και Έρσελμαν συνελήφθηκσαν αργότερα, την ίδια μέρα.

Ο Περίδης αποστρατεύτηκε και εξορίστηκε. Πέθανε το 1985, σε ηλικία 70 ετών.



Πηγές:

Καραμπέρης Στ. Η επανάστασις της 21ης Απριλίου 1967 Αθήναι 2011

Ριζάς Σ. Η Ελληνική πολιτική μετά τον Εμφύλιο πόλεμο. Κοινοβουλευτισμός και Δικτατορία, Καστανιώτης, Αθήνα 2008

Στεφανοπούλου Αλ. 13 Δεκεμβρίου 1967. Φερενίκη, 2009


ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Μαννι πισω dodoni back