Υπό κατάρρευση τα συστήματα υποστήριξης της ζωής στη Γη

Τα συστήματα υποστήριξης της ζωής στη Γη έχουν καταστραφεί σε τέτοιο βαθμό που ο πλανήτης βρίσκεται «πολύ έξω από τον ασφαλή χώρο λειτουργίας για την ανθρωπότητα», προειδοποίησαν οι επιστήμονες.

Το κλίμα της Γης, η βιοποικιλότητα, το έδαφος, το γλυκό νερό, η ρύπανση από θρεπτικά συστατικά και οι «νέες» χημικές ουσίες (από τον άνθρωπο δημιουργημένες ενώσεις όπως τα μικροπλαστικά και τα πυρηνικά απόβλητα) βρίσκονται εκτός ελέγχου, ανέφερε μια ομάδα διεθνών επιστημόνων στο περιοδικό Science Advances της Τετάρτης. 

Μόνο η οξύτητα των ωκεανών, η υγεία του αέρα και το στρώμα του όζοντος βρίσκονται εντός των ορίων που θεωρούνται ασφαλή. Αντίθετα η ρύπανση των ωκεανών και του αέρα οδεύουν προς τη λάθος κατεύθυνση, αναφέρει η μελέτη.

«Βρισκόμαστε σε πολύ κακή κατάσταση», δήλωσε ο Γιόχαν Ρόκστρεμ, διευθυντής του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων στη Γερμανία. «Δείχνουμε σε αυτήν την ανάλυση ότι ο πλανήτης χάνει την ανθεκτικότητά του»

Το 2009, ο Ρόκστρεμ και άλλοι ερευνητές δημιούργησαν εννέα διαφορετικές ευρείες οριακές περιοχές και χρησιμοποίησαν επιστημονικές μετρήσεις για να κρίνουν την υγεία της Γης στο σύνολό της. 

Το έγγραφο της Τετάρτης ήταν μια επικαιροποίηση από το 2015 και πρόσθεσε έναν έκτο παράγοντα στην κατηγορία των μη ασφαλών. Το νερό πέρασε από την κατηγορία μόλις και μετά βίας ασφαλές στην κατηγορία εκτός ορίων λόγω της επιδείνωσης της απορροής των ποταμών και των καλύτερων μετρήσεων και της κατανόησης του προβλήματος, δήλωσε ο Ρόκστρεμ και συμπλήρωσε: αυτά τα όρια «καθορίζουν την τύχη του πλανήτη». Οι εννέα παράγοντες έχουν «τεκμηριωθεί επιστημονικά» από πολυάριθμες εξωτερικές μελέτες, είπε. Εάν η Γη μπορεί να διαχειριστεί αυτούς τους εννέα παράγοντες, η Γη θα μπορούσε να είναι σχετικά ασφαλής. Αλλά δεν είναι, είπε.

Οι εννέα παράγοντες είναι αλληλένδετοι. Όταν η ομάδα χρησιμοποίησε προσομοιώσεις στον υπολογιστή, διαπίστωσε ότι η επιδείνωση ενός παράγοντα, όπως το κλίμα ή η βιοποικιλότητα, επιδείνωνε άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα της Γης, ενώ η διόρθωση ενός παράγοντα βοηθούσε τους άλλους.

Οι προσομοιώσεις έδειξαν «ότι ένα από τα πιο ισχυρά μέσα που έχει στη διάθεσή της η ανθρωπότητα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής» είναι ο καθαρισμός της γης και η διάσωση των δασών, αναφέρεται στη μελέτη. Η επαναφορά των δασών στα επίπεδα των τελών του 20ου αιώνα θα παρείχε σημαντικές φυσικές δεξαμενές για την αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα αντί για τον αέρα, όπου παγιδεύει τη θερμότητα, ανέφερε η μελέτη.

Το γεγονός ότι το στρώμα του όζοντος είναι ο μοναδικός παράγοντας βελτίωσης δείχνει ότι όταν ο κόσμος και οι ηγέτες του αποφασίζουν να αναγνωρίσουν και να δράσουν σε ένα πρόβλημα, αυτό μπορεί να διορθωθεί και «ως επί το πλείστον υπάρχουν πράγματα που ξέρουμε πώς να κάνουμε» για να βελτιώσουμε τα υπόλοιπα προβλήματα, δήλωσε ο καθηγητής χημείας και περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Κάρνεγκι Μέλον, Νιλ Ντόναχιου.