![[300,399] Ψιχάλες](https://openweathermap.org/img/wn/03n@2x.png)
Tο πρότζεκτ #151 του Τύπου Ιωαννίνων, είναι μια αποτύπωση της κοινοβουλευτικής ιστορίας της Ελλάδας σε 151 γεγονότα, ιστορικές περιόδους, εκλογές.
Κάθε μέρα ανεβαίνει και από ένα στα social media του Τύπου:
Ακολουθήστε τον Τύπο Ιωαννίνων για να μπορείτε να τα παρακολουθείτε κάθε πρωί, στα παραπάνω σημεία.
Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:
Ο Κοσκωτάς, τα σκάνδαλα και το Χέρφιλντ
Στις 18 Ιουνίου 1989 Η ΝΔ και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κερδίζουν τις εκλογές με 44,25% χωρίς όμως να πετύχουν κοινοβουλευτική αυτοδυναμία εξαιτίας του εκλογικού νόμου που έχει συντάξει ο βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ Μένιος Κουτσόγιωργας. Μετά την ασθένεια του Ανδρέα Παπανδρέου και τη διαφαινόμενη ήττα του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, για πρώτη φορά μετά από 8 χρόνια, το κυβερνόν κόμμα θα κάνει μια προσπάθεια αποδυνάμωσης του πρώτου κόμματος στις εκλογές. Θα είναι η πρώτη από τις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις σε ένα χρόνο, που θα καθορίσουν την επόμενη μεγάλη καμπή της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα. Νωρίτερα, ο Ανδρέας Παπανδρέου, έχοντας νοσήσει σοβαρά, μεταβαίνει στο νοσοκομείο Χέρφιλντ στην Αγγλία, όπου και υποβάλλεται σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς. Κατά την επιστροφή του, στις 22 Οκτωβρίου 1988, κάνει μια κίνηση που θα αναμείξει οριστικά και αμετάκλητα την προσωπική του ζωή με την πολιτική δραστηριότητα: στη σκάλα του αεροπλάνου, κάνει νεύμα στη Δήμητρα Λιάνη, μετέπειτα δεύτερή του σύζυγο, να κατέβει από το αεροπλάνο. Το ΠΑΣΟΚ ωστόσο αντέχει εκλογικά και δεν συντρίβεται, όπως προαλείφουν αναλυτές της εποχής.
Η κυβέρνηση Τζανετάκη
Την 1η Ιουλίου 1989 ΝΔ και Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου συνεργάζονται σχηματίζοντας την κυβέρνηση Τζανή Τζανετάκη για να «προχωρήσει η κάθαρση» και τα ειδικά δικαστήρια που δικάζουν τον πρώην πρωθυπουργό Α. Παπανδρέου και υπουργούς του ΠΑΣΟΚ για σκάνδαλα. Πρωταρχική θέση σε αυτά επέχει η υπόθεση του Γιώργου Κοσκωτά, πρώην τραπεζίτη. Ο Κοσκωτάς ανέλαβε σε ηλικία 25 χρονών διευθυντής συναλλάγματος στην Τράπεζα Κρήτης, ενώ το 1982 αγόρασε την «Γραμμή Α.Ε.» από τον Παύλο Μπακογιάννη, αργότερα βουλευτή της ΝΔ και θύμα της «17Ν». Το 1984 o Κοσκωτάς αγόρασε το πλειοψηφικό πακέτο της Τράπεζας Κρήτης και αργότερα, την ΠΑΕ Ολυμπιακός. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ «προτίμησε» ιδιαίτερα την Τράπεζα Κρήτης με καταθέσεις των ΔΕΚΟ και του δημοσίου, ενώ αρκετοί δημόσιοι παράγοντες κατηγορήθηκαν, είτε για φανερή, είτε για κρυφή συνεργασία με τον Κοσκωτά. Ειδικότερα, για τις σχέσεις του με τον Κοσκωτά κατηγορήθηκε ο Μένιος Κουτσόγιωργας. Το πόρισμα της επιτροπής ελέγχου στην Τράπεζα Κρήτης έδειξε ότι ο Κοσκωτάς υπεξαίρεσε περί τα 33,5 δις δραχμές.
Ο Συνασπισμός και οι διασπάσεις της Αριστεράς
Στις εκλογές του 1989 θα συμμετάσχει ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου. Είναι η εκλογική συμμαχία της Αριστεράς, για πρώτη φορά μετά το 1974, στην οποία συμμετέχουν μεταξύ άλλων το ΚΚΕ, η ΕΑΡ, μικρότερες κινήσεις, πολιτικοί του ΠΑΣΟΚ όπως ο Μανώλης Δρεττάκης κ.α. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1989, το ΚΚΕ αποφασίσει να καθαιρέσει το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ, λόγω των διαφωνιών για τη συγκυβέρνηση με τη ΝΔ. Λίγο πριν τις 10 το βράδυ εκείνης της μέρας, ο τότε γραμματέας της ΚΝΕ Γιώργος Γράψας κάνει μια από τις ιστορικότερες δηλώσεις της ελληνικής Αριστεράς, λέγοντας «φυσικά και δεν θα υπακούσω». Τη διάσπαση θα ακολουθήσουν και άλλα στελέχη όπως ο βουλευτής τότε, Κώστας Κάππος. Τον Μάρτιο του 1990, θα εκλεγεί πρόεδρος του Συνασπισμού η Μαρία Δαμανάκη και λίγο αργότερα, η διάσπαση του ΚΚΕ θα επιφέρει την αυτονόμηση του Συνασπισμού ως κόμμα πλέον.
Οι παραπομπές στο ειδικό δικαστήριο
Στις 18 Ιουλίου 1989 η Βουλή συστήνει ειδική προανακριτική επιτροπή προκειμένου με βάση το πόρισμα της οποίας παραπέμει στις 27 Σεπτεμβρίου 1989 πέντε πολιτικά πρόσωπα σε ειδικό δικαστήριο. Παραπέμπεται ο Ανδρέας Παπανδρέου για τρία αδικήματα: Για ηθική αυτουργία σε απιστία κατ' εξακολούθηση σε βαθμό κακουργήματος, για παθητική δωροδοκία σε βαθμό κακουργήματος και για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος από ιδιοτέλεια σε βαθμό κακουργήματος. Ο Μένιος Κουτσόγιωργας, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, για παράβαση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, για υπόθαλψη εγκληματία σε βαθμό κακουργήματος, για παθητική δωροδοκία σε βαθμό κακουργήματος και για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος από ιδιοτέλεια σε βαθμό κακουργήματος. Ο Δημήτρης Τσοβόλας τέως υπουργός Οικονομικών για απιστία περί την υπηρεσία και για παράβαση του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Ο Γιώργος Πέτσος τέως υφυπουργός Βιομηχανίας, για παράβαση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, για ηθική αυτουργία σε απιστία κατ' εξακολούθηση σε βαθμό κακουργήματος και για παθητική δωροδοκία σε βαθμό κακουργήματος. Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης τέως υπουργός Οικονομίας για παράβαση του νόμου περί ευθύνης υπουργών.
Η δολοφονία Μπακογιάννη
Στις 26 Σεπτεμβρίου 1989 η «17 Νοέμβρη» δολοφονεί τον Παύλο Μπακογιάννη, βουλευτή της ΝΔ στην είσοδο της πολυκατοικίας όπου στεγαζόταν το γραφείο του, στην οδό Ομήρου. Μια μόλις μέρα πριν ξεκινήσει η διαδικασία της «κάθαρσης», όπως αυτή είχε πολυδιαφημιστεί, ο δημοσιογράφος Παύλος Μπακογιάννης, γαμπρός του προέδρου της ΝΔ Κώστα Μητσοτάκη. Ο Μπακογιάννης εκτελείται νωρίς το πρωί από τρία άτομα. Στην προκήρυξή της η «17Ν» συνέδεσε τον Μπακογιάννη με το σκάνδαλο Κοσκωτά. Ο Μπακογιάννης κηδεύεται λίγες μέρες αργότερα στο Καρπενήσι, με συμμετοχή πλήθους κόσμου στην εξόδιο ακολουθία που φωνάζει συνθήματα κατά της τρομοκρατίας.
Η οικουμενική κυβέρνηση
Στις 5 Νοεμβρίου 1989 γίνονται νέες εκλογές: η ΝΔ παίρνει 46,2% αλλά και πάλι δεν σχηματίζει αυτοδυναμία. Στις 23 Νοεμβρίου και παρά τη φαινομενική ένταση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, ελέω των δικαστικών εξελίξεων, σχηματίζεται η οικουμενική κυβέρνηση υπό τον καθηγητή Ξενοφώντα Ζολώτα. Συμμετέχουν τόσο η ΝΔ και ο Συνασπισμός, όσο και το ΠΑΣΟΚ του οποίου κορυφαία στελέχη δικάζονται (και) από βουλευτές των άλλων δύο κομμάτων στο ειδικό δικαστήριο. Ο Ζολώτας, 85 ετών τότε, είχε διατελέσει διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, ενώ είχε υπηρετήσει σε πολλούς διεθνείς θεσμούς, όπως ο ΟΗΕ, το ΔΝΤ κ.α. Η κυβέρνηση ολοκλήρωσε το έργο της και προκήρυξε εκλογές για τον Απρίλιο του 1990.
Ο Ζολώτας είχε διατελέσει υπουργός στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1974. Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας ήταν τρεις φορές: την περίοδο 1944-45, διορισμένος από τον Γεώργιο Παπανδρέου, την περίοδο 1955-67 και τελικά, την περίοδο 1974-81.
