Oikonomou pisoi
ΓΙΑΝΝΕΝΑ

#typos151: Από το Μάαστριχτ ως τις εκλογές της Β' Αθήνας

Εικόνα του άρθρου #typos151: Από το Μάαστριχτ ως τις εκλογές της Β' Αθήνας
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γιώργος Τσαντίκος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 29/04/2023, 21:00
ΓΙΑΝΝΕΝΑ

Tο πρότζεκτ #151 του Τύπου Ιωαννίνων, είναι μια αποτύπωση της κοινοβουλευτικής ιστορίας της Ελλάδας σε 151 γεγονότα, ιστορικές περιόδους, εκλογές. 

Κάθε μέρα ανεβαίνει και από ένα στα social media του  Τύπου:

Στο twitter 

Στο instagram 

Στο TikTok

Ακολουθήστε τον Τύπο Ιωαννίνων για να μπορείτε να τα παρακολουθείτε κάθε πρωί, στα παραπάνω σημεία. 

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:


Πώς άρχισαν όλα: το Μάαστριχτ και η συμφωνία του

Στις 7 Φεβρουαρίου 1992 η Ελλάδα συνυπογράφει τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, τη σημαντικότερη μέχρι τότε συμφωνία στην ενοποιημένη Ευρώπη. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη συνθήκη που αναφέρει επίσημα τον όρο «Ευρωπαϊκή Ένωση» αλλά και τους όρους υιοθέτησης του ενιαίου νομίσματος . Η συνθήκη επικυρώθηκε από τα κοινοβούλια των κρατών-μελών, με εξαίρεση την Ιρλανδία, τη Γαλλία και τη Δανία, στις οποίες η συνθήκη τέθηκε σε δημοψήφισμα. Οι Δανοί απέρριψαν τη συνθήκη, ενώ οι Γάλλοι την ενέκριναν οριακά (51-49). Η Δανία τελικά εντάχθηκε στη συνθήκη με νέο, θετικό αυτή τη φορά δημοψήφισμα, αφού πρώτα εξαιρέθηκε από τέσσερα σημεία της συνθήκης (το κείμενο είχε συνολικά επτά άξονες). Στην Ελλάδα, η συμφωνία επικυρώθηκε αργότερα στη Βουλή με ψήφους του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, της Πολιτικής Άνοιξης και του Συνασπισμού, ενώ κατά της συνθήκης τάχθηκε το ΚΚΕ.

Το Μακεδονικό και τα συλλαλητήρια

Στις 10 Φεβρουαρίου 1992 Ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς εισηγείται στο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών που συγκαλεί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής να μη δεχτεί η Ελλάδα καμία ονομασία που θα περιέχει τη λέξη «Μακεδονία» ή τα παράγωγά της για την πΓΔΜ. Ήδη, από τον Ιανουάριο του ίδιου έτους, η Βουλγαρία έγινε η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την πΓΔΜ με το όνομα «Μακεδονία». Στις 14 Φεβρουαρίου εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρώνονται σε συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη, ενώ αντίστοιχα συλλαλητήρια γίνονται στην Αθήνα και σε πόλεις του εξωτερικού. Ομογενείς καταχωρούν διαμαρτυρίες και κείμενα στους New York Times για το θέμα, ενώ ο εθνικισμός εκατέρωθεν, σε Αθήνα και Σκόπια, γνωρίζει μεγάλη έξαρση.  Ένα χρόνο αργότερα ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης θα πει το «Μετά από δέκα χρόνια, κανείς δεν θα θυμάται πιο όνομα θα λάβει η πΓΔΜ». Μια μέρα νωρίτερα, ο κ. Σαμαράς, πρόεδρος της Πολιτικής Άνοιξης πλέον,  θα έχει ζητήσει δημοψήφισμα για το θέμα.

Η ίδρυση της Πολιτικής Άνοιξης

Στις 21 Φεβρουαρίου 1992 ο Αντώνης Σαμαράς, υπουργός Εξωτερικών μέχρι τότε στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, παραιτείται από βουλευτής της ΝΔ, διαφωνώντας με τον πρωθυπουργό για το θέμα της «διπλής ονομασίας» της πΓΔΜ, νυν Β. Μακεδονίας.  Στις 30 Ιουνίου του 1993, ο Σαμαράς θα ιδρύσει νέο κόμμα, την Πολιτική Άνοιξη και θα απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα στους βουλευτής της ΝΔ να ρίξουν την κυβέρνηση. Θα τον ακολουθήσει ένας, ο Γιώργος Συμπιλίδης και η κυβέρνηση θα πέσει.

Αυτή η πρόσκληση-πρόκληση, θα τον κάνει persona non grata για μια 12ετία, μέχρι να επιστρέψει ξανά στο κόμμα και να φτάσει μάλιστα μέχρι την προεδρία του και την πρωθυπουργία της χώρας.

Η «πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων» αναφλέγεται

Την  1η Μαρτίου 1992 ξεκινάει το πολεμικό γαϊτανάκι στα Βαλκάνια, μετά τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη γίνεται δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας  στην οποία διαμένουν κυρίως μουσουλμάνοι. Στις 3 Μαρτίου, ο πρόεδρος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης Αλία Ιζετμπέγκοβιτς ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της χώρας και ξεκινάει ο πόλεμος με τη Σερβία. Το σερβικό στοιχείο ήταν επίσης ισχυρό, αν και μειοψηφικό στη χώρα και ο σέρβικος εθνικισμός που υποκατέστησε την ενότητα του γιουγκοσλαβικού κράτους πυροδότησε τον πόλεμο με τη Σερβία, ο οποίος κράτησε μέχρι τον Δεκέμβριο του 1995. Στη σύρραξη αναμείχθηκαν και άλλες δυνάμεις, όπως η Κροατία, αλλά και οι ΗΠΑ.

Η δολοφονία Αξαρλιάν στο κέντρο της Αθήνας

Στις 14 Ιουλίου 1992 η «17 Νοέμβρη» αποπειράται να δολοφονήσει τον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάννη Παλαιοκρασά, εκτοξεύοντας ρουκέτα κατά του αυτοκινήτου του. Σκοτώνει τον Θάνο Αξαρλιάν, στη γωνία των οδών Περικλέους και Λέκκα στο κέντρο της Αθήνας. Ο νεαρός μόλις είχε βγει ανυποψίαστος από το κατάστημα της μητέρας του. Μέσα στη θωρακισμένη Μερσεντές του υπουργού που αντέχει το χτύπημα, βρίσκονται άλλες δύο γυναίκες, ενώ στην περιοχή κινείται ήδη πολύς ανυποψίαστος κόσμος, που παραμένει σοκαρισμένος από το τυφλό χτύπημα.

Η Ελλάδα στο Σένγκεν

9 Νοεμβρίου 1992: Η Ελλάδα συνυπογράφει τη συνθήκη Σένγκεν (πήρε το όνομά της από την κωμόπολη του Λουξεμβούργου όπου και υπογράφηκε) για τον έλεγχο της μετακίνησης ανθρώπων μεταξύ κρατών. Η συμφωνία προϋπήρχε από το 1985, όταν την είχαν υπογράψει πέντε χώρες (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο και Ολλανδία) και σταδιακά, την υπέγραφαν στο πέρασμα των ετών και άλλες χώρες της ΕΕ ή και εκτός αυτής. Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ στις 26 Μαρτίου του 1995, όταν λειτούργησε πρακτικά η «ζώνη Σένγκεν», εντός της οποίας οι πολίτες των χωρών που είχαν υπογράψει τη συμφωνία μπορούσαν να κινούνται χωρίς διαβατήρια. Η πραγματική ουσία όμως της συμφωνίας, ήταν η επιβεβαίωση του δόγματος «Ευρώπη-φρούριο» με ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.

«Ακουμπώντας» τους τρομοκράτες

Στις 23 Μαρτίου 1992 σημειώνεται το μεγαλύτερο ίσως φιάσκο της ελληνικής αστυνομίας. Από νωρίς το πρωί εκείνης της μέρας, ομάδα αστυνομικών παρακολουθεί ένα βαν που θεωρείται ύποπτο, καθώς είχε εμφανιστεί και άλλες φορές, στο ίδιο σημείο, μέσα στην εβδομάδα, στην οδό Λουίζης Ριανκούρ, στους Αμπελόκηπους. Ωστόσο, πριν οι αστυνομικοί επέμβουν, τα μέλη  της «17Ν» όπως αποδείχθηκε, έφυγαν και εγκατέλειψαν το βαν στην περιοχή του Γηροκομείου, αφήνοντας μέσα ένα περίστροφο.  Η αστυνομία είχε δεχθεί και πληροφορίες από γυναίκα, σχετικά με επικείμενο χτύπημα της 17Ν κατά εισαγγελικού λειτουργού. Μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης ακολούθησε έντονη κριτική κατά του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξης Θόδωρου Αναγνωστόπουλου, ο οποίος πάντως δεν παραιτήθηκε, ενώ την ιστορία συνόδευσαν και ερωτήματα για τις διαρροές της αστυνομίας προς τη 17Ν και αντίστροφα.

Εκλογές σε μόνο μια περιφέρεια και ο Λεβέντης στο 20%

Στις 5 Απριλίου 1992 ο Δημήτρης Τσοβόλας, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, καταδικάζεται σε ποινή φυλάκισης για τη συμμετοχή του στο «σκάνδαλο Κοσκωτά». Την έδρα που χηρεύει στη Β΄Αθήνας, αρνούνται να την καταλάβουν, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, οι επιλαχόντες και επιλαχούσες του ΠΑΣΟΚ. Η γραμμή του κόμματος είναι να προκληθούν εκλογές σε μια μόνο περιφέρεια, για να καταγραφεί η εκλογική δυναμική του κόμματος. Η ΝΔ δεν συμμετέχει στις εκλογές λέγοντας ότι η έδρα «ανήκει δικαιωματικά στο ΠΑΣΟΚ». Εκλέγεται τελικά ο Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης με μεγάλο ποσοστό. Έτερος υποψήφιος είναι ο Βασίλης Λεβέντης που παίρνει 19,57%.

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back