#typos151: Από την πτώση του Τείχους στη διάσπαση του Συνασπισμού

Tο πρότζεκτ #151 του Τύπου Ιωαννίνων, είναι μια αποτύπωση της      κοινοβουλευτικής ιστορίας της Ελλάδας σε 151 γεγονότα, ιστορικές    περιόδους, εκλογές. 

Κάθε μέρα ανεβαίνει και από ένα στα social media του  Τύπου:

Στο twitter 

Στο instagram 

Στο TikTok

Ακολουθήστε τον Τύπο Ιωαννίνων για να μπορείτε να τα παρακολουθείτε κάθε πρωί, στα παραπάνω σημεία. 

     

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή ή δωρεά, εδώ:

Η πτώση ενός Τείχους, η κατασκευή περισσότερων

Στις 9 Νοεμβρίου 1989 πέφτει το τείχος του Βερολίνου, το φυσικό φράγμα ανάμεσα στις δυτικές δημοκρατίες και τον υπαρκτό σοσιαλισμό. Ο συμβολισμός είναι τεράστιος και η κίνηση γίνεται αποδεκτή ως η επισφράγιση της λήξης του Ψυχρού Πολέμου και κυρίως, της επανένωσης των δύο Γερμανιών. Παρά την πτώση των ολοκληρωτικών καθεστώτων πάντως, οι προσδοκίες για ευημερία δεν επιβεβαιώθηκαν, έκτοτε, αντίθετα, η κρίση του καπιταλισμού βάθυνε και οι διακρίσεις οξύνθηκαν και αυξήθηκαν.

Κανάλια στον αέρα

Στις 20 Νοεμβρίου 1989 ξεκινάει η εποχή της ιδιωτικής τηλεόρασης στην Ελλάδα, εποχή που ακόμα και σήμερα δεν έχει καθοριστεί από συγκεκριμένους κανόνες. Λίγο πριν το τέλος του ’89, βγαίνει στον αέρα η πρώτη μη κρατική τηλεοπτική εκπομπή στην Ελλάδα από το νεοσύστατο κανάλι Mega Channel.  Βράδυ παραμονής πρωτοχρονιάς του 1990 θα βγει στον αέρα το πρόγραμμα του ΑΝΤ1 και αργότερα, μέσα στο χρόνο, το «Κανάλι 29».  Στο Mega μετείχαν με ποσοστό 20% έκαστος οι εκδότες των εφημερίδων Βήμα και Νέα (Χρήστος Λαμπράκης), Έθνος (Γιώργος Μπόμπολας), Ελευθεροτυπία (Χρήστος Τεγόπουλος), Καθημερινή (Αριστείδης Αλαφούζος), και Μεσημβρινή (οικογένεια Βαρδινογιάννη). Στον ΑΝΤ1 μετείχαν οι εκδότες του Ελεύθερου Τύπου, της Απογευματινής και ο Μίνως Κυριακού. Το «Κανάλι 29» ήταν ιδιοκτησία του εκδοτικού συγκροτήματος Κουρή.

Ο Κώστας Μητσοτάκης πρωθυπουργός

Στις 11 Απριλίου 1990 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης καταφέρνει τελικά να γίνει πρωθυπουργός στις τρίτες εκλογές μέσα σε ένα χρόνο, με περιπετειώδη τρόπο. Η ΝΔ παίρνει 150 βουλευτές από τις εκλογές και δεν έχει αυτοδυναμία. Σχηματίζει όμως κυβέρνηση με την ψήφο του βουλευτή της ΔΗΑΝΑ Θεόδωρου Κατσίκη. Ο Κατσίκης επανήλθε τρεις μήνες μετά τις εκλογές στη ΝΔ και επανεξελέγη αρκετές φορές βουλευτής στο υπόλοιπο Αττικής. Μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αποφάσισε ότι έγινε λάθος στην κατανομή των εδρών και ότι τελικά η ΝΔ δικαιούταν ακόμα μια έδρα. Έτσι, πήρε την 152^η εδραιώνοντας λίγο περισσότερο την «αδύναμη αυτοδυναμία» της. Από τους πρώτους νόμους της, τον Οκτώβριο του 1991, ήταν ο εκλογικός νόμος 1907/1990, γνωστότερος ως «νόμος Κούβελα» που ορίζει ως όριο εισαγωγής στην ελληνική Βουλή το ποσοστό του 3%.

Το καλαμπόκι από τη Γιουγκοσλαβία

Στις 11 Αυγούστου 1990, ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ και δικαστικός, Νίκος Αθανασόπουλος, καταδικάζεται σε φυλάκιση 3 ετών και 6 μηνών για την υπόθεση του «γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού». Κατηγορήθηκε και βρέθηκε ένοχος για το «βάφτισμα» γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού ως ελληνικού, διαδικασία που ζημίωσε με το ποσό των 182 εκατ. Δραχμών την Ε.Ε., καθώς δεν θα καταβάλλονταν η αντισταθμιστική εισφορά, αλλά και θα επιδοτούνταν ως ελληνικό. Μαζί με τον Αθανασόπουλο καταδικάστηκαν άλλοι πέντε. Το 1994 η Βουλή του απένειμε χάρη, με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ.

Το προσφυγικό κύμα από την Αλβανία

Ιανουάριος 1991: Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης επισκέπτεται τα Τίρανα, επικεφαλής πολυμελούς αντιπροσωπείας, με τον υπουργό Εξωτερικών Αντώνη Σαμαρά και άλλα στελέχη της κυβέρνησης, για συνομιλίες με την αλβανική κυβέρνηση. Στις 14 Ιανουαρίου ο κ. Σαμαράς δηλώνει ότι η ελληνική πρεσβεία στα Τίρανα θα αυξήσει τη ροή των θεωρήσεων βίζας διάρκειας μέχρι ενός έτους για τους αλβανούς υπηκόους. Κάπως έτσι εγκαινιάζεται επίσημα το κύμα προσφύγων από την Αλβανία προς την Ελλάδα. Λίγους μήνες αργότερα, θα εγκριθεί επιχορήγηση από την Ε.Ε. προς την Ελλάδα για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ρεύματος από την Αλβανία.

Η δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα

Στις 8 Ιανουαρίου 1991 ο πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Πατρών Καλαμπόκας χτυπάει θανάσιμα έξω από υπό κατάληψη σχολείο τον καθηγητή Νίκο Τεμπονέρα. Οι μαθητικές καταλήψεις ενάντια στο νόμο Κοντογιαννόπουλου ήδη βρίσκονται στον τρίτο μήνα. Η δολοφονία του καθηγητή πυροδοτεί έντονες λαϊκές αντιδράσεις. Κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων, αρκετές φορές έγιναν τέτοιου είδους «αντισυγκεντρώσεις» έξω από τα κατειλημμένα σχολεία, με προπηλακισμούς και επεισόδια. Ο Καλαμπόκας καταδικάστηκε πρωτόδικα σε ισόβια για φόνο εκ προμελέτης, σε δεύτερο βαθμό μειώθηκε η ποινή του σε 17 χρόνια και 3 μήνες  και τελικά, αποφυλακίστηκε 7 χρόνια μετά τη φυλάκισή του. Σήμερα, είναι ελεύθερος. Το 3^ο λύκειο Πάτρας, στο οποίο έγινε το έγκλημα, πήρε το όνομα του καθηγητή Τεμπονέρα. Στην στήλη που έχει τοποθετηθεί, αναγράφεται: «Εδώ θυσιάστηκε για την Παιδεία ο καθηγητής Νίκος Τεμπονέρας στις 8 Ιανουαρίου 1991».

Ξεκινάει το Ειδικό Δικαστήριο

Στις 11 Μαρτίου 1991 ξεκινάει τις συνεδριάσεις του το ειδικό δικαστήριο. Οι  κατηγορούμενοι είναι ο Ανδρέας Παπανδρέου και οι κατά καιρούς υπουργοί του, Μένιος Κουτσόγιωργας, Γιώργος Πέτσος, Δημήτρης Τσοβόλας. Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης δεν δικάστηκε καθώς ήδη είχε εκλεγεί ευρωβουλευτής και η Ευρωβουλή δεν ήρε την ασυλία του. Οι συνεδριάσεις καλύπτονται τηλεοπτικά, σε εκτεταμένο χρόνο και παρουσιάζονται ο ήδη προφυλακισμένος Κουτσόγιωργας, οι Τσόβολας και Πέτσος. Πρόεδρος του δικαστηρίου ήταν ο τότε πρόεδρος του Αρείου Πάγου Βασίλης Κόκκινος. Ο Ανδρέας Παπανδρέου αρνήθηκε να εμφανιστεί στη δίκη και  αρνήθηκε να ορίσει συνηγόρους υπεράσπισής του. Ωστόσο, δεν διατάχθηκε η βίαιη προσαγωγή του από τους δικαστές. Ένα μήνα αργότερα, στις 11 Απριλίου, ο Μένιος Κουτσόγιωργας καταρρέει στο ειδικό δικαστήριο, ενώ αγορεύει. «Δεν δύναμαι κύριε πρόεδρε…» είναι οι τελευταίες του λέξεις στο δικαστήριο. Μια βδομάδα αργότερα, πεθαίνει. Μερικά χρόνια αργότερα, το Σεπτέμβριο του 1994, παραπέμπονται στο Ειδικό Δικαστήριο  οι Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Γιάννης Παλαιοκρασσάς και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, για την πώληση της ΑΓΕΤ, ενώ τον Ιανουάριο του ίδιου έτους συστήνεται εξεταστική επιτροπή για την υπόθεση τηλεφωνικών υποκλοπών που παραπέμπει σε δίκη τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τη Ντόρα Μπακογιάννη. Ένα χρόνο αργότερα, η Βουλή αναστέλλει τις διώξεις.

Το ΚΚΕ αποχωρεί από τον Συνασπισμό

Το 13^ο συνέδριο του ΚΚΕ θα σηματοδοτήσει την έξοδό του από τον Συνασπισμό. Οι «ανανεωτές» μειοψηφούν στο κόμμα και εκλέγεται γενική γραμματέας η Αλέκα Παπαρήγα, η οποία έμελε να γίνει η γενική γραμματέας με τη μεγαλύτερη θητεία, μετά το Νίκο Ζαχαριάδη. Το ΚΚΕ αποσύρει τα στελέχη του από το Συνασπισμό, μέχρι το καλοκαίρι του 1991, ενώ τον Ιούλιο του ίδιου έτους διαγράφει 39 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής που έμειναν στον Συνασπισμό. Ανάμεσά τους, ο πρώην γενικός γραμματέας του κόμματος Γρηγόρης Φαράκος και η τότε πρόεδρος του Συνασπισμού Μαρία Δαμανάκη.