Τσερνομπίλ, 37 χρόνια μετά

Λίγα πράγματα στοιχειώνουν τους σύγχρονους εφιάλτες μας τόσο τρομακτικά όσο οι πυρηνικές καταστροφές - και παρόλο που ξεκίνησε πριν από 37 χρόνια, η καταστροφή του Τσερνομπίλ εξακολουθεί να ρίχνει μια μακρά σκιά στη συζήτηση για το αν η πυρηνική ενέργεια μπορεί ποτέ να είναι ασφαλής.

Κάθε φορά που το φάντασμα του Τσερνομπίλ αναβιώνει -είτε από τον πόλεμο είτε από μια τηλεοπτική σειρά- οι άνθρωποι αναρωτιούνται αναπόφευκτα τι θα συμβεί αν κάτι πάει στραβά.

Η απειλή ενός νέου πυρηνικού ατυχήματος στην Ευρώπη είναι πιο πιεστική μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς η χώρα διαθέτει 15 πυρηνικά εργοστάσια, αλλά η Ζαπορίζια είναι αυτή που συγκεντρώνει την προσοχή. Παρά τις εκκλήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), υπάρχουν καθημερινές αναφορές για επιθέσεις στην περιοχή.

Ο Ραφαέλ Γκρόσι, γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), δήλωσε την Τετάρτη ότι μίλησε με τον Ζελένσκι με αφορμή την επέτειο, προσθέτοντας ότι ο οργανισμός συνεχίζει τις προσπάθειές του για την προστασία του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια.

Η Ουκρανία έχει κατηγορήσει τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί το εργοστάσιο ως χώρο αποθήκευσης όπλων, γνωρίζοντας πολύ καλά την απειλή που δημιουργεί για την πυρηνική ασφάλεια του εργοστασίου, ενώ η Ρωσία κατηγορεί την Ουκρανία για «πυρηνική τρομοκρατία», κατηγορώντας την Ουκρανία ότι βομβαρδίζει το εργοστάσιο και δημιουργεί σκόπιμα την απειλή μιας πιθανής πυρηνικής καταστροφής.

Και οι δύο πλευρές αρνούνται η μία τις κατηγορίες της άλλης, ενώ ο επικεφαλής του ΙΑΕΑ δήλωσε ότι και οι δύο πλευρές έχουν αυξήσει τη στρατιωτική τους παρουσία γύρω από το εργοστάσιο, αλλά η δουλειά του είναι όπως λέει «να μην δείχνει με το δάχτυλο», αλλά να κρατήσει το εργοστάσιο ασφαλές.

Όταν μια έκρηξη διέλυσε τον αντιδραστήρα Νο 4 του Τσερνομπίλ στις 26 Απριλίου 1986, περισσότεροι από 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν κοντά στο Πριπιάτ της Ουκρανίας. Αμέτρητοι άλλοι έχουν πεθάνει από συμπτώματα ραδιενέργειας από τότε, σύμφωνα με τον ΙΑΕΑ και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Η καταστροφή σκόρπισε ένα σύννεφο ραδιενεργού νέφους σε εκατοντάδες χιλιάδες τετραγωνικά μίλια της Ουκρανίας, της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. Οι ραδιενεργές επιπτώσεις της έκρηξης ήταν περίπου 400 φορές πιο ισχυρές από τη βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.