Τα «ναι» και τα «όχι» για το πολυτεχνείο

Χρειάζονται τα Γιάννενα και γενικώς, η Ελλάδα ένα ακόμα Πολυτεχνείο;  Οι λάθος απαντήσεις είναι αυτές που επέλεξαν να προβάλουν οι τοπικοί βουλευτές και πολιτευτές. Όχι, το Πολυτεχνείο δεν χρειάζεται επειδή κάποιος το χρωστάει στην Ήπειρο ή επειδή η ηπειρωτική ευποιία έβαλε τα θεμέλια λειτουργίας ακαδημαϊκών ιδρυμάτων στην Αθήνα. Ούτε γιατί είναι γενικώς «δίκαιο αίτημα της περιοχής». Ας συνειδητοποιήσουμε ότι τα «δίκαια αιτήματα της περιοχής» όταν αναφερόμαστε στον ακαδημαϊκό χώρο είναι ποσοτικά και μπορούν να καταλήξουν να ρημάζουν, όπως μια σειρά ΤΕΙ σε όλη τη χώρα. Οι ίδιοι οι πολιτικοί παράγοντες που τώρα διαγκωνίζονται για μια μικρή μερίδα από το «εντέλεσθαι» της δημιουργίας του Πολυτεχνείου Ιωαννίνων, είναι αυτοί (ή και συνάδελφοί τους) που μπορεί να ψήφιζαν τη γραμμή του κόμματος για περικοπές στην παιδεία, αλλά να «πάταγαν πόδι» όταν θα έκλεινε το τμήμα ΤΕΙ της εκλογικής τους περιφέρειας. Η κοινοβουλευτική αντίληψη για την «αριστεία» αποδεικνύει εν πολλοίς ότι ο όρος είναι ουδέτερος και χωράει πολλές σημασίες, πέρα από αυτή η οποία πιπιλίζεται εύκολα τον τελευταίο καιρό.

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων χρειάζεται όντως μια Πολυτεχνική σχολή, υπό όρους: εάν μπορεί να εξασφαλίσει την ολοκληρωμένη της λειτουργία σε μια εποχή που η πολιτεία περικόπτει συνεχώς τα χρήματα για την παιδεία και το πιο εύκολο επιχείρημα για την ίδρυση νέων τμημάτων, είναι «ότι δεν κοστίζουν τίποτα». Πίσω στις αρχές του αιώνα (πόσο τρομακτικό είναι να το γράφεις αυτό και να αναφέρεσαι σε λιγότερο από εικοσαετία πριν), η ίδρυση τμημάτων κόστιζε, αλλά τότε δεν υπήρχε πρόβλημα. Είχαμε λεφτά. Τα τμήματα φτιάχνονταν σε ένα βράδυ, με αποσπασματικά επιστημονικά αντικείμενα, με εξειδικευτικούς σε βαθμό ακαδημαϊκού «κακουργήματος» οδηγούς σπουδών, με τις ευχές όσων έβρισκαν καλύτερη στέγη στα νέα ιδρύματα, από τα ήδη υπάρχοντα στα οποία ήδη υπηρετούσαν. Πολλοί και πολλές λοιπόν έκαναν απλώς μια καλή ακαδημαϊκή μεταγραφή, αλλά οι φοιτητές και φοιτήτριές τους περιμένουν ακόμα να αναγνωριστούν στην (όποια απέμεινε) αγορά εργασίας. Ψιλά γράμματα για την ακαδημαϊκότητα και την αυταξία της γνώσης βεβαίως, που συχνά είναι πιο ανέκδοτα και από ανθολογία καυστικού χιούμορ.

Τέλος χρειάζεται μια πολυτεχνική σχολή σε μια οικονομία που ακόμα και αν δεν μπορεί να απορροφήσει όλους τους μηχανικούς ως μηχανικούς (επίσης, αυτή τη στιγμή, αυτό κινείται στα όρια της ανεκδοτολογίας), θα μπορεί να δημιουργεί «πανεπιστήμονες» που δεν θα πουλάνε την εργατική τους δύναμη και την επιστημονική τους κατάρτιση για ψίχουλα επιβίωσης. Γιατί αν δεν το ξέρετε, αυτό συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Κοινώς, χρειάζεται ένας σοβαρός προγραμματισμός και ένα σχέδιο, γιατί οι πανεπιστημιακές σχολές δεν είναι φούρνοι που ξεχωρίζουν επειδή φτιάχνουν πιο νόστιμα κρουασάν.

Μπορεί λοιπόν να υπάρξει μια πολυτεχνική σχολή που θα προάγει την ελευθερία, τη συνολική, δημοκρατική διαμόρφωση συνειδήσεων, πολιτών και επιστημόνων, το δικαίωμα στην εκπαίδευση και όχι αυταξίες που αποκλείουν, την ισότιμη δυνατότητα για όλους και όχι την «αριστεία» όσων διαθέτουν τα μέσα; Αν ναι, τότε χρειάζεται όντως  μια Πολυτεχνική σχολή. Αν όχι, τότε ο δρόμος προς την κόλαση, είναι στρωμένος με τις καλύτερες των προθέσεων.