Τα βραβεία Νόμπελ Φυσικής

Οι Αρθουρ Ασκιν (ΗΠΑ), Ζεράρ Μουρού (Γαλλία) και Ντόνα Στρίκλαντ (Καναδάς) βραβεύονται με το Νόμπελ Φυσικής 2018 για τις έρευνές τους στον τομέα των laser που επέτρεψαν την ανάπτυξη εργαλείων που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία και την Ιατρική.

Το ήμισυ του βραβείου δίνεται στον Αμερικανό Αρθουρ Ασκιν και το άλλο ήμισυ από κοινού στον Γάλλο Ζεράρ Μουρού και την Καναδή Ντόνα Στρίκλαντ.

Οι ανακαλύψεις τους αποτέλεσαν επανάσταση για την Φυσική των laser και την ανάπτυξη «εργαλείων υψηλής ακρίβειας που ανοίγουν ανεξερεύνητους ορίζοντες στην έρευνα και πληθώρα εφαρμογών στην βιομηχανία και την ιατρική», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών της Στοκχόλμης.

Ο Αρθουρ Ασκιν, ο μεγαλύτερος ηλικιακά βραβευθείς με Νόμπελ, ανέπτυξε την «οπτική λαβίδα» που επιτρέπει τον χειρισμό εξαιρετικά μικρών οργανισμών, όπως τα κύταρρα, τα μόρια και οι ιοί.

Ο Ζεράρ Μπουρού και η φοιτήτριά του Ντόνα Στρίκλαντ εφηύραν την τεχνική της ενίσχυσης των laser που ονομάζεται «Chirped Pulse Amplification (CPA)» και παράγει εξαιρετικά βραχείς και τεράστιας ισχύος παλμούς.

Εκτός της συμβολής τους στην Φυσική του Κενού και των Μαύρων Οπών, οι εργασίες των δύο επιστημόνων επέτρεψαν την πραγματοποίηση εκατομμυρίων εγχειρήσεων στον κόσμο σε άτομα που έπασχαν από μυωπία και καταρράκτη.

Η Ντόνα Στρίκλαντ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι αισθάνεται μεγάλη τιμή για ένα Νόμπελ Φυσικής που μόνο δύο γυναίκες έχουν λάβει πριν από αυτήν από το 1901.

Η ΠΡΩΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 55 ΧΡΟΝΙΑ

H Καναδή Ντόνα Στρίκλαντ γίνεται η τρίτη γυναίκα που τιμάται με το Νόμπελ Φυσικής, έστω και κατά το ένα τέταρτο. Η τελευταία φορά που το Νόμπελ Φυσικής είχε απονεμηθεί σε γυναίκα, στη γερμανικής καταγωγής Αμερικανίδα Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ, ήταν το 1963. Στην ιστορία των βραβείων, από το 1901 μέχρι το 2018, είχε προηγηθεί μόνο άλλη μία γυναίκα, η Μαρί Κιουρί, το 1903.

H γεννημένη το 1959 Ντόνα Στρίκλαντ, μαζί με τον Ζεράρ Μουρού (ο οποίος ήταν ο επόπτης των ερευνών της όταν εκείνη έκανε το διδακτορικό της), άνοιξαν τον δρόμο -με μία επιστημονική δημοσίευσή τους το 1985- για τη δημιουργία των βραχύτερων υψηλής ενέργειας παλμών φωτός (λέιζερ) που έχουν υπάρξει.

Τέτοια λέιζερ μπορούν, μεταξύ άλλων, να χρησιμοποιηθούν για να ανοίξουν οπές ακριβείας σε άψυχα υλικά και σε ζωντανούς ιστούς. Οι διορθωτικές επεμβάσεις για παθήσεις των ματιών βασίζονται σε τέτοιου είδους λέιζερ, τα οποία έχουν πολλές ακόμη πρακτικές εφαρμογές στα ηλεκτρονικά, στη χημεία, στη φαρμακευτική, στην ενέργεια κ.α.

ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP