Στον Σβάντε Πάαμπο το Νόμπελ Ιατρικής

Το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής δόθηκε σήμερα στον πρωτοπόρο της παλαιογενωμικής, τον Σουηδό Σβάντε Πάαμπο, για την πλήρη αλληλούχηση του γονιδιώματος του ανθρώπου του Νεάντερνταλ και την ίδρυση αυτού του κλάδου που εξερευνά το DNA στο βάθος των χρόνων προκειμένου να εξηγήσει τα ανθρώπινα γονίδια.

«Ανακαλύπτοντας τις γενετικές διαφορές που διακρίνουν όλους τους ανθρώπους εν ζωή από τους εξαφανισθέντες ανθρωπίνους, οι ανακαλύψεις αυτές έδωσαν τη βάση για να εξερευνηθεί το τι γίνεται με εμάς, τους ανθρώπους, όντα επίσης μοναδικά», αναφέρει η κριτική επιτροπή του βραβείου.

Εξήντα επτά ετών και εγκατεστημένος στη Γερμανία εδώ και δεκαετίες, ο Σβάντε Πάαμπο ανακάλυψε το 2009 πως μια μεταφορά γονιδίων της τάξης του 2% έλαβε χώρα ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρωπίνους που έχουν σήμερα εξαφανιστεί και τον Homo Sapiens.

Αυτή η αρχαία ροή γονιδίων προς τον σημερινό άνθρωπο είχε έναν αντίκτυπο στη φυσιολογία, επηρεάζοντας για παράδειγμα τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημά μας αντιδρά στις μολύνσεις.

«Οι γενετικές διαφορές ανάμεσα στον Homo Sapiens και τους πιο κοντινούς συγγενείς μας που δεν υπάρχουν σήμερα ήταν άγνωστες μέχρι να ταυτοποιηθούν χάρη στις εργασίες του Πάαμπο», αναφέρει η Επιτροπή Νόμπελ στην απόφασή της.

Ο άνθρωπος του Νεάντερνταλ είχε συνυπάρξει κάποτε με τον σύγχρονο άνθρωπο στην Ευρώπη προτού εξαφανιστεί εντελώς πριν από περίπου 30.000 χρόνια.

Ο Πάαμπο, που έχει γεννηθεί στη Στοκχόλμη, θεωρείτο επί μακρόν υποψήφιος για Νόμπελ, αλλά το όνομά του δεν περιλαμβανόταν μεταξύ των φαβορί τα τελευταία χρόνια.

Ο πατέρας του, Σούνε Μπέργκστρομ, είχε λάβει επίσης το Νόμπελ Ιατρικής το 1982.

Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό ποσό 10 εκατομμυρίων κορονών (περίπου 920.000 ευρώ).

Η ανακοίνωση των βραβείων συνεχίζεται αύριο, Τρίτη, στη Στοκχόλμη με την ανακοίνωση του Νόμπελ Φυσικής και την Τετάρτη με εκείνην του Νόμπελ Χημείας προτού ανακοινωθούν τα πολυαναμενόμενα Νόμπελ Λογοτεχνίας την Πέμπτη και το Νόμπελ Ειρήνης την Παρασκευή, του μοναδικού που απονέμεται στο 'Οσλο. Το Νόμπελ Οικονομίας θα ανακοινωθεί την ερχόμενη Δευτέρα.

Με το φετινό 113ο Νόμπελ Ιατρικής, στο εξής 226 άνθρωποι έχουν τιμηθεί με αυτό το βραβείο «φυσιολογίας και ιατρικής» μετά τη δημιουργία του, μεταξύ των οποίων 12 γυναίκες.

Πέρυσι το Νόμπελ Ιατρικής είχε δοθεί στους Αμερικανούς Άρντεμ Παταπουτιάν και Ντέιβιντ Τζούλιους για τις ανακαλύψεις τους για τον τρόπο με τον οποίο το νευρικό σύστημα αισθάνεται τη θερμοκρασία και την αφή.

Αμερικανοί ερευνητές ή που έχουν έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, άνδρες, κυριαρχούν ακόμη σε μεγάλο βαθμό στα επιστημονικά Νόμπελ τις τελευταίες δεκαετίες, παρά τις προσπάθειες των κριτών να βραβεύσουν περισσότερες γυναίκες.

Τα Νόμπελ του 2021 δεν απέκλιναν από αυτόν τον κανόνα, με τους 12 νικητές να είναι άνδρες και μόνο μία γυναίκα. Άνδρες κέρδισαν όλα τα επιστημονικά βραβεία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/AFP/Reuters