Ρηνιώ Κυριαζή: «Σαν να λέω ένα τραγούδι που ξέρω»

Μετά από τέσσερα χρόνια, η «Φεύγουσα Κόρη» επιστρέφει στη σκηνή. Μια παράσταση με μια μεγάλη διαδρομή, η οποία ανέβηκε για πρώτη φορά το 2005 στην Πάτρα. Μέχρι το 2015 ταξίδεψε σε πολλές πόλεις της Ελλάδας –και στα Γιάννενα- ενώ συμμετείχε και σε ένα φεστιβάλ μουσικών παραδόσεων του κόσμου στην Πολωνία.

Στις 14 και 15 Ιουλίου, στο Μουσείο Αργυροτεχνίας Ιωαννίνων στο Ιτς Καλέ, η Ρηνιώ Κυριαζή θα ερμηνεύει και πάλι τη «Φεύγουσα Κόρη». Η παράσταση αυτή είναι αφιερωμένη στη μνήμη της σκηνοθέτη και δασκάλας της Ρηνιώς Κυριαζή, Μίρκας Γεμεντζάκη, η οποία πέθανε το 2013, και ανεβαίνει από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων. Στη «Φεύγουσα Κόρη», ο λόγος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, η διάλεκτος των παραμυθιών, τα μοιρολόγια, τα νανουρίσματα και η μουσική συμπράττουν για να αφηγηθούν μια ιστορία για τον πόνο, τον θάνατο, την ψυχή.

«Είναι σαν ένα αγαπημένο τραγούδι που το λες σε σημαντικές στιγμές. Είναι σαν να λέω ένα τραγούδι που ξέρω, που το προχωρώ και με προχωρά, που με οδηγεί στη ζωή. Έχει μπει στο ‘ρεπερτόριό’ μου»: Με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζει την επανάληψη ενός ρόλου μετά από ένα διάλειμμα κάποιων ετών η γιαννιώτισσα ηθοποιός Ρηνιώ Κυριαζή, την οποία συναντήσαμε ένα απόγευμα στο Ιτς Καλέ πριν την πρόβα.

Η σχέση της ηθοποιού με τον συγκεκριμένο ρόλο είναι σχεδόν καρμική. Η παράσταση αυτή εξάλλου φτιάχτηκε από τη Μίρκα Γεμεντζάκη και την ίδια. Η Γεμεντζάκη ήταν σκηνοθέτης και μια από τις σημαντικότερες δασκάλες του ελληνικού θεάτρου στην έρευνα της αναπνοής και της ουσίας της ανθρώπινης φωνής. «Η Μίρκα σε έσπρωχνε να βουτήξεις στα πράγματα, να νιώσεις τη δόνηση του ήχου. Ήταν πολύ διαφορετική από τους δασκάλους που είχα μέχρι τότε» μας λέει και θυμάται ότι τότε, το 1997, «είχα μια αδύναμη και υποτονική φωνή». Τα μαθήματα με τη Γεμεντζάκη ήταν αυτά που οδήγησαν τη Ρηνιώ Κυριαζή στη γνωριμία της με τα μοιρολόγια. «Σε έναν μουσικό αυτοσχεδιασμό, μού βγήκε ένας ‘δρόμος’ της Ηπείρου. Τότε ήταν που η Μίρκα μού είπε ότι ήταν ένα ηπειρώτικο μοιρολόι. Μου φάνηκε περίεργο γιατί δεν είχα ιδέα από μοιρολόγια» αναφέρει. Και μετά άρχισε η έρευνα. Μέσα από αυτήν έμαθε ότι η προγιαγιά της ήταν μοιρολογίστρα και ότι την είχε ηχογραφήσει το 1974 στο Καπέσοβο η λαογράφος Άννα Καραβέλη. Η αρχή είχε γίνει…

Με την καθοδήγηση της δασκάλας της, εντόπισε αμέσως μετά τον απαραίτητο «καμβά», το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Μια ψυχή». «Το διήγημα αναφέρεται σε μια μητέρα που χάνει το κοριτσάκι της και στο δωμάτιο της μικρής βλέπει επί τρεις συνεχόμενες μέρες μια πεταλούδα, στην οποία μιλάει. Οπότε αυτό είναι το κείμενο της παράστασης, στην οποία παρεμβάλλονται παραδοσιακά παραμύθια και λέγονται νανουρίσματα και μοιρολόγια» λέει η Ρηνιώ Κυριαζή. Λόγω και της επαφής της με τα μοιρολόγια, η ηθοποιός, η οποία είναι και δασκάλα φωνητικής συνεχίζοντας τη μέθοδο της Γεμεντζάκη, τα θεωρεί πανανθρώπινα. «Πάντα μια κραυγή θα σε ‘τρυπήσει’ στην καρδιά. Το πολύ ενδιαφέρον εδώ είναι ότι πρόκειται για μια κραυγή τελετουργική, μια μουσική κραυγή και αυτό είναι κάτι το λυτρωτικό» τονίζει. Όσον αφορά το γεγονός ότι τα μοιρολόγια ανήκουν πια στο παρελθόν, η Ρηνιώ Κυριαζή εκτιμά ότι «θέλουμε πια να καλύπτουμε τον πόνο, θεωρούμε ότι δεν αφορά κανέναν άλλον».

Η παράσταση «Φεύγουσα Κόρη» θα δοθεί σε εξωτερικό χώρο. Για την ηθοποιό, ο εξωτερικός χώρος αποτελεί μια διαφορετική πρόκληση: «Ο ανοιχτός χώρος σε προκαλεί να τον γεμίσεις με τον εαυτό σου, το σώμα σου, την αναπνοή σου, τη φωνή σου. Σε προκαλεί να τον αντιληφθείς, να περάσει μέσα σου και να τον δώσεις πίσω»…

Info:

Παράσταση: «Φεύγουσα Κόρη»

Πού: Μουσείο Αργυροτεχνίας Ιωαννίνων, στον αίθριο χώρο

Πότε: 14 και 15 Ιουλίου, στις 20:30

Είσοδος ελεύθερη

Σκηνοθεσία: Μίρκα Γεμεντζάκη

Ηθοποιός: Ρηνιώ Κυριαζή

Κλαρίνο: Μανούσος Πλουμίδης