Ουκρανία: Άβολα ζητήματα του πολέμου

Τα καθημερινά πλήγματα σε πόλεις και χωριά της ανατολικής Ουκρανίας εγείρουν λεπτά όσο και άβολα ερωτήματα για τη συγκέντρωση στρατιωτικών σε ζώνες όπου κατοικούν άμαχοι και για την παρουσία πληροφοριοδοτών στις τάξεις του πληθυσμού.

Το Γαλλικό Πρακτορείο επισκέφθηκε πρόσφατα αρκετές τοποθεσίες που έχουν βομβαρδιστεί στην περιφέρεια Ντανιέτσκ, την οποία επιδιώκουν να κυριεύσουν οι Ρώσοι, και διαπίστωσε ότι σε κατοικημένες συνοικίες, όπου δεν υπάρχουν προφανείς στρατιωτικοί στόχοι, τα πλήγματα είναι συχνά.

Στην Πόκροβσκ, 85 χιλιόμετρα νότια από την Κραματόρσκ, τη μεγάλη πόλη της περιφέρειας, βομβαρδισμός που έγινε τη 17η Ιουλίου κατέστρεψε ή προκάλεσε ζημιές σε περίπου δέκα σπίτια στον ίδιο δρόμο. Στην Κοσταντίνιβκα, στην Τόρετσκ, ακόμη και στην ίδια την Κραματόρσκ, παρότι είναι ακόμα μακριά από τα μέτωπα, πύραυλοι πλήττουν κατοικημένες περιοχές, προκαλώντας θανάτους και καταστροφές.

Για πολλούς κατοίκους των περιοχών που βομβαρδίζονται, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ποιος ήταν ο λόγος που επλήγησαν: ουκρανοί στρατιωτικοί ήταν εγκατεστημένοι σε μικρή απόσταση, σε σπίτια ή σχολεία που εγκαταλείφθηκαν.

Το Γαλλικό Πρακτορείο δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει τους ισχυρισμούς τους με ανεξάρτητο τρόπο.

Η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) κατηγόρησε πρόσφατα και τα δύο μέρη στον πόλεμο ότι βάζουν σε κίνδυνο τους άμαχους, εγκαθιστώντας στρατεύματα στην καρδιά κατοικημένων περιοχών. Η ΜΚΟ κατέγραψε τέσσερις τέτοιες περιπτώσεις από ρωσικής πλευράς και τρεις από ουκρανικής πλευράς.

«Τόσο οι ρωσικές όσο και οι ουκρανικές δυνάμεις πρέπει να αποφεύγουν να εγκαθιστούν τα στρατεύματά τους ανάμεσα σε αμάχους και να κάνουν ό,τι μπορούν για να απομακρύνουν τους άμαχους» από τις περιοχές όπου εγκαθιστούν βάσεις, τόνισε.

Ερωτηθείς σχετικά από το Γαλλικό Πρακτορείο, ο κυβερνήτης της περιφέρειας Ντανιέτσκ Πάβλο Κιριλένκο περιορίστηκε να πει: «Γίνεται πόλεμος. Είναι αδύνατο να αποφευχθεί η καταστροφή υποδομών ή ιδιοκτησιών». «Το πρωταρχικό μας καθήκον είναι να σταματήσουμε τον εχθρό, αυτό μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή υποδομών. Είναι αδύνατο να διεξαχθεί πόλεμος με άλλο τρόπο», πρόσθεσε.

Πληροφοριοδότες

Καθισμένος οκλαδόν στον δρόμο, καπνίζοντας σιωπηλά, ο Γιεβγκέν, 70 ετών, συνταξιούχος τορναδόρος, κάτοικος της Κραματόρσκ «επί τρεις γενιές», κοιτάζει το 23ο σχολείο, το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς από πυραυλικό πλήγμα.

Το σχολείο, στο οποίο φοιτούσαν σε καιρό ειρήνης περίπου 500 μαθητές 6 ως 17 ετών, ήταν το δεύτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της πόλης που μετατράπηκε σε συντρίμμια, ενώ άλλα επτά έχουν υποστεί μικρότερης έκτασης ζημιές από το ξέσπασμα του πολέμου, σύμφωνα με τον Ντένις Σισόγεφ, στέλεχος της διεύθυνσης εκπαίδευσης του δήμου.

Το σχολείο είχε μετατραπεί μετά το ξέσπασμα του πολέμου σε αποθήκη τροφίμων για να διανέμεται ανθρωπιστική βοήθεια.

Όμως για τον Γιεβγκέν, «οι Ρώσοι βάζουν στο στόχαστρο τους ουκρανούς στρατιώτες. Δεν ξέρω αν είχαν εγκατασταθεί στο σχολείο, αλλά τους βλέπαμε συχνά να πηγαινοέρχονται στην περιοχή».

«Και στη συνοικία μας υπάρχουν πολλοί ‘καλοθελητές’ που θέλουν να βοηθήσουν κι ενημερώνουν τους Ρώσους», προσθέτει.

Κατηγορία που επαναλαμβάνει η Νατάλια, μητέρα τριών παιδιών που πήγαιναν στο 23ο σχολείο. Αναφέρεται σε ομάδα συζήτησης κατοίκων της συνοικίας στην πλατφόρμα Telegram, όπου τα σχόλια που αφήνει κάθε μέλος της δεν αφήνουν αμφιβολίες για το «ποιος είναι φιλορώσος και ποιος όχι».

Το ζήτημα των «πληροφοριοδοτών» τίθεται έπειτα από κάθε πλήγμα.

«Εγείρεται το ερώτημα: πώς ξέρει ο εχθρός τις συντεταγμένες των τοποθεσιών όπου βρίσκονται στρατιωτικοί;», δηλώνει ο κυβερνήτης Κιριλένκο. «Μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι πιστό στις δυνάμεις κατοχής, αδημονεί να έρθουν οι Ρώσοι. Ξέρει ότι διαπράττει προδοσία, θα το μετανιώσει αργότερα», διαμηνύει.

«Διαπιστώνω ότι τα μίση ανάμεσα σε κατοίκους της Κραματόρσκ αυξάνονται», στηλίτευε προ ημερών μέσω Facebook ο δήμαρχος της πόλης Ολεξάντρ Γκοντσαρένκο. «Αυτοί που περιμένουν την έλευση (των Ρώσων), διότι τους υποσχέθηκαν βουνά χρυσάφι και ελευθερία έκφρασης οι ‘σωτήρες’ τους είναι ηλίθιοι», συμπλήρωνε.

«Σας εκλιπαρώ, ηρεμήστε. Αφήστε κατά μέρος τις μνησικακίες σας, τις υποψίες σας. Στρέψτε την οργή σας σε άλλη κατεύθυνση, σε αυτούς που θέλουν να σας κλέψουν τη φυσιολογική, ειρηνική ζωή σας», παρότρυνε.

Σύμφωνα με την Γκαλίνα Πριστσέπα, την εκπρόσωπο της ουκρανικής υπηρεσίας πληροφοριών για τις περιφέρειες Ντανιέτσκ και Λουγκάνσκ, έχουν συλληφθεί 37 «πληροφοριοδότες» στο Ντονμπάς από το ξέσπασμα του πολέμου. Κατηγορούνται για κατασκοπεία και εσχάτη προδοσία.

Στη νότια Ουκρανία, ο κυβερνήτης της περιφέρειας Μικολάιφ, που βομβαρδίζεται ασταμάτητα από τις ρωσικές δυνάμεις, ανακοίνωνε πρόσφατα πως προσφέρει αμοιβή 100 δολαρίων σε όποιον βοηθήσει να βρεθούν συνεργάτες των Ρώσων.

Μέσω της πλατφόρμας Telegram, ο Βιτάλι Κιμ κάλεσε τους πολίτες να τον ενημερώνουν για όσους «αποκαλύπτουν στις δυνάμεις κατοχής τις τοποθεσίες όπου αναπτύσσονται ουκρανικά στρατεύματα» ή βοηθούν τους Ρώσους να εντοπίζουν τις συντεταγμένες δυνητικών στόχων βομβαρδισμών.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/AFP. Φωτογραφία: EPA/SERGEY KOZLOV