Ο κύριος Θανάσης στέκεται στο γκισέ. Είναι ο άνθρωπος από τον οποίον δεν ξεφεύγει τίποτα. Γνωρίζει ποιος μπαινοβγαίνει, πού βρίσκονται τα κλειδιά και πού είναι καταχωνιασμένα τα γιορτινά τραπεζομάντιλα. Είναι από τα πιο ενεργά μέλη του Ζωγράφειου Οίκου Ευγηρίας του Δήμου Ιωαννιτών, που βρίσκεται απέναντι από το Γιαννιώτικο Σαλόνι. Και από τα πιο νέα σε ηλικία, αν σκεφθεί κανείς ότι οι περισσότεροι φιλοξενούμενοι στον οίκο ευγηρίας ξεπερνούν τα 70 τους έτη.
Στο μεγάλο σαλόνι του οίκου ευγηρίας, 20 άντρες και γυναίκες κάνουν τα δικά τους «πηγαδάκια» με επίκεντρο πάντα μια ανοιχτή τηλεόραση (η τηλεόραση σε ένα γηροκομείο είναι must). Λίγοι από αυτούς παρακολουθούν το πρόγραμμα. Οι υπόλοιποι συζητούν, και μερικοί απλώς σιωπούν. Δύο γυναίκες υπενθυμίζoυν η μία στην άλλη τα φάρμακα, μια αντροπαρέα συζητά για τον καιρό και μια γυναίκα διαπληκτίζεται με έναν άντρα για έναν ακατανόητο λόγο. Μια μικρή κοινότητα, με τις καλές και άσχημες στιγμές της.
Είναι η μέρα που ο Ζωγράφειος Οίκος Ευγηρίας κόβει την πίτα του. Οι πιο πολλοί περιμένουν πώς και πώς αυτή τη στιγμή. Είναι γι’ αυτούς μια μέρα γιορτής.
Αυτή η κοινότητα, μικρής κλίμακας, έρχεται να υπογραμμίσει με τον πιο σαφή τρόπο τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού στην Ευρώπη (η αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής και τη δραματική πτώση της γεννητικότητας σε πολλές χώρες) και τις σοβαρότατες προεκτάσεις που έχει σε όλα τα επίπεδα. Είναι δεδομένο ότι οι προκλήσεις για τη διαμόρφωση κοινωνικής πολιτικής για την τρίτη ηλικία είναι πολλές.
Στον Ζωγράφειο Οίκο Ευγηρίας, που άνοιξε πριν από επτά χρόνια χάρη στο Κληροδότημα Ελ. Ζωγράφου, ζουν σήμερα 44 ηλικιωμένοι. Πέραν της νοσηλευτικής και ιατρικής φροντίδας, οι άνθρωποι αυτοί προσπαθούν να έχουν μια ζωή και να γίνουν παραγωγικοί, όσο μπορούν. Οι χώροι του οίκου ευγηρίας είναι ιδιαίτερα μεγάλοι και άνετοι. Ένας οίκος αρκετά ανθρωποκεντρικός, λόγω και της σχετικά σύγχρονης κατασκευής του αλλά και του τρόπου λειτουργίας του (αν και ένα από τα μείον του είναι η απομονωμένη τοποθεσία του).
Η λειτουργία του οίκου ευγηρίας, ο οποίος είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, δεν γίνεται μόνο από τον Δήμο Ιωαννιτών. Χωρίς τη συνδρομή του Γηροκομείου της Μητρόπολης Ιωαννίνων, θα ήταν πολύ δύσκολη η διαχείριση της δομής αυτής. Το Γηροκομείο της Μητρόπολης διαθέτει νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό για τις ανάγκες του δημοτικού οίκου ευγηρίας, μετά από σχετική προγραμματική σύμβαση μεταξύ Μητρόπολης και Δήμου Ιωαννιτών. Ο Δήμος Ιωαννιτών, μετά και την επίλυση διάφορων διοικητικών και οργανωτικών θεμάτων στη δομή, σκοπεύει να στηρίξει με αυτόνομο τρόπο τη δομή του, με τη δρομολόγηση προσλήψεων σε νοσηλευτικό, ιατρικό και βοηθητικό προσωπικό.
Την ίδια ώρα, όπως μας λέει η αντιπρόεδρος του Οίκου Ευγηρίας και δημοτική σύμβουλος Ντίνα Μπακόλα (πρόεδρος είναι ο δήμαρχος Θωμάς Μπέγκας), το μεγάλο στοίχημα είναι η αξιοποίηση και του πρώτου ορόφου του κτιρίου, που σήμερα δεν λειτουργεί. Αν ο Οίκος Ευγηρίας βρισκόταν σε πλήρη ανάπτυξη, θα μπορούσε να φιλοξενεί μέχρι 100 ανθρώπους. «Είναι αδύνατον, από οικονομικής άποψης, να στηρίξουμε αυτή τη στιγμή μια δομή με 100 ανθρώπους. Το κόστος θα ήταν τεράστιο» τονίζει στον «Τύπο Ιωαννίνων».
Κέντρο Ημέρας για Άτομα με Αλτσχάιμερ
Η διοίκηση του Οίκου Ευγηρίας, σε αυτή τη φάση, κινείται προς την κατεύθυνση της λειτουργίας ενός Κέντρου Ημέρας για Άτομα με Αλτσχάιμερ, της ασθένειας αυτής που κατά κάποιο τρόπο είναι ένα «τίμημα» για την αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Το εθνικό σχέδιο δράσης για την άνοια προβλέπει ένα τέτοιο κέντρο ημέρας στα Γιάννενα, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2014-2020». Ο Ζωγράφειος Οίκος Ευγηρίας, στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών προς τους ηλικιωμένους, επιδιώκει τη συνεργασία με την Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Παρέμβασης (ΕΨΕΠ), με έδρα τα Γιάννενα, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα της πρόληψης της νόσου Αλτσχάιμερ.
Η γιορτή ετοιμάζεται να ξεκινήσει. Τα τραπεζομάντιλα είναι στη θέση τους και η βασιλόπιτα το ίδιο. Τα παιδιά από το τμήμα μαγειρικής του Δημόσιου ΙΕΚ Ιωαννίνων, που κάνουν την πρακτική τους άσκηση στον Οίκο Ευγηρίας, ετοιμάζουν τους μεζέδες. Την επόμενη μέρα, η κοινότητα θα επιστρέψει στην καθημερινότητά της, με τις αγωνίες της, τις χαρές της και τις λύπες της…
Η αντιπρόεδρος του Οίκου Ευγηρίας Ντίνα Μπακόλα και ο δήμαρχος Θωμάς Μπέγκας
στην εκδήλωση κοπής πίτας το Σάββατο