Ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στο συνέδριο και την κοινωνία

Ο Θανάσης Οικονόμου, πρώην βουλευτής Ιωαννίνων και μέλος της ΚΕΑ του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, καταθέτει μια σειρά παράγοντες που καθορίζουν το περιβάλλον του συνεδρίου του κόμματος. Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ θα γίνει 14-17 Απριλίου, στην Αθήνα.

Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία πραγματοποιείται σε μία κρίσιμη συγκυρία, πολλαπλών κρίσεων, υγειονομικών, οικονομικών και γεωπολιτικών ανακατατάξεων. Δεν μπορεί παρά να ενσωματώνει αυτές τις εξελίξεις και να συμβάλουν στις αποφάσεις του. Κατά την άποψη μου τα κύρια σημεία που καθορίζουν το περιβάλλον της διεξαγωγής του συνεδρίου είναι τα εξής:

O αόρατος πόλεμος» της πανδημίας, παρά τη λευκή πετσέτα που έριξε η κυβέρνηση, συνεχίζεται. Με την πανδημία κατέρρευσε το κεντρικό αφήγημα του νεοφιλελευθερισμού περί παντοδυναμίας της αγοράς και αναδείχθηκε ξανά η σημασία του ΕΣΥ, του κοινωνικού κράτους και των δημόσιων οικονομικών πολιτικών.
Ο πραγματικός πόλεμος στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις του. Κανείς δεν γνωρίζει πόσο θα κρατήσει. Ήδη όμως διαγράφεται μία άλλη Ευρώπη και ένας άλλος κόσμος. Μια τεράστια ενεργειακή κρίση πλήττει την Ευρώπη και το επισιτιστικό ζήτημα είναι προ των πυλών. Αναδύθηκε έντονα η ανάγκη της αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και η απαίτηση μιας νέας αρχιτεκτονικής ειρήνης, ασφάλειας και συνεργασίας, ως απάντηση της λογικής των γερακιών του πολέμου και του θανάτου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ- Π.Σ καταδίκασε την εισβολή της Ρωσίας, συμφώνησε με τις κυρώσεις, είπε όμως όχι στην αποστολή στρατιωτικού υλικού της χώρας μας στην Ουκρανία, πολύ πριν το αποφασίσει μάλιστα καμία άλλη χώρα ή οργανισμός. Ο Μητσοτακικός πιονιερισμός, που στο μυαλό του ίδιου ίσως φαντάζει όμοιος με του Ελευθέριου Βενιζέλου, στην ουσία βάζει ταφόπλακα στην ενεργητική και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης.

Η δε συνολική αποτίμησης της κατάστασης με δεδομένη την πρόθυμη στάση μας, βοηθά την Τουρκία να παίζει τον ρόλο του «επιτήδειου ουδέτερου» και να αναβαθμίζεται. Αποκορύφωμα δε ανερμάτιστης πολιτικής και έλειμμα στρατηγικού σχεδιασμού ήταν η παρουσία-φιάσκο του Ζελένσκι στη Βουλή, αφενός χωρίς καμία αναφορά στην εισβολή και κατοχή της Κύπρου και αφετέρου παρουσιάζοντας δύο μέλη του νεοναζιστικού τάγματος Αζόφ, καταφέραν το αντίθετο από αυτό που επιδίωκαν. Ο Ζελένσκι να γίνει αντιπαθής και να ενισχυθεί ο φιλορωσισμός στην χώρα μας.

Οι εκλογές στην Γαλλία. Η Γαλλία και η Ιταλία επηρεάζουν καθοριστικά την ελληνική πραγματικότητα και διαχρονικά την ελληνική αριστερή σκέψη. Η Γαλλία είναι η κοιτίδα του διαφωτισμού και της αστικής επανάστασης, εκεί πρώτα διαμορφώθηκε η αντίθεση αριστερά-δεξιά και φαίνεται πως εκεί πλέον καταργείται. Δεύτερη φορά σε σημαντικότερη εκλογική αναμέτρηση περνά στο δεύτερο γύρο, η δεξιά με την ακροδεξιά. Η Γαλλιά μοιάζει όλο και περισσότερο με την Ουγγαρία και την Πολωνία. Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεξιοποιούνται και επικρατούν εκπρόσωποι της συντήρησης, με περίπου την ίδια αντζέντα: κυνήγι μεταναστών και μουσουλμάνων, θέματα ταυτότητας και κοινωνικά μέτρα μόνο για την «λευκή», (ντόπια) εργατική τάξη.

Οι «Μακρόν» ενδίδουν στην αντιμεταναστευτική ρητορική, αδυνατούν να… «λαϊκίσουν» ως προς τις παροχές και ενισχύουν τις «Λεπέν». Οι σημερινοί «ξεβράκωτοι» δεν πιστεύουν στις οικονομικές και κοινωνικές εξαγγελίες, βασίζονται περισσότερο και βυθίζονται σε αντισυστημικές δημαγωγίες, ενίοτε και σε συνομωσιολογίες, νομίζοντας πως έτσι θα αλλάξουν την παρτίδα. Χρειάζεται άμεσα αλλαγή στόχων της ευρωπαϊκής αριστεράς, αναδιανομή πλούτου, ένα ειλικρινές mea culpa για λάθη που έγιναν έχοντας την εξουσία, να επαναφέρουμε στην ατζέντα αύξησης μισθών, ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, υγεία – εκπαίδευση για όλους, κοινωνική και φορολογική δικαιοσύνη, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και δημόσιες υπηρεσίες προσεγγίσιμες απο όλους, με επίκεντρο τους πολίτες και τις ανάγκες τους. Και κυρίως ένωση όλου του αριστερού, προοδευτικού φάσματος σε ένα λαϊκό, δημοκρατικό και διεθνιστικό πλαίσιο. Πρώτο βήμα είναι η συνειδητοποίηση ότι δεν μπορούμε να περιορίζουμε την δημοκρατία στα όρια των εθνικών συνόρων του κάθε κράτους…

Εντος των τοιχών το καθοριστικό πολιτικό κλίμα το διαμορφώνουν η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση. Ξεκίνησαν και οι δύο πολύ πριν τον πόλεμο. Η χώρα μας αγόραζε ακριβότερα από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ρεύμα στη χονδρική και ούτε έλεγχε την πώληση της λιανικής. Ο πόλεμος εκτίναξε τις τιμές φυσικού αερίου και των υπόλοιπων καυσίμων παραγωγής ρεύματος. Τελικά το παραδέχθηκε και ο πρωθυπουργός, τόσο τα «ουρανοκατέβατα» υπερκέρδη των παρόχων, όσο και την βίαιη απολιγνιτοποίηση, που εντέλει δεν ήταν καν τόσο περιβαντολλογική. Εγκλώβισε την χώρα στο φυσικό αέριο και όχι στις ΑΠΕ, δέσμιος του καρτέλ φυσικού αερίου που τυγχάνει να είναι και οι χορηγοί του.

Έτσι εξηγείται όχι μόνο η παράδοση στην αισχροκέρδεια τους ή η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, αλλά και η προκλητική καθυστέρηση να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρά την πίεση τόσο της Ε.Ε όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, όσο και συμμάχων του στη χώρα. Κωφεύει προκλητικά ο Μητσοτάκης εδώ και μήνες, στα μέτρα που προτείναμε για μείωση του ΕΦΚ, πλαφόν τιμών ρεύματος, φορολόγηση κερδών παρόχων και επιστροφή στον καταναλωτή, μείωση ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, προτάσεις που ανακουφίζουν την απόγνωση, την επισφάλεια και τη φτωχοποίηση που αντιμετωπίζει η κοινωνία εξαιτίας της ακρίβειας και των επιλογών της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Ανακούφιση των πολιτών που μαζί με την ενισχύση του κοινωνικού κράτους αποτελούν την αναγκαία προϋπόθεση για την μείωση των ανισοτήτων, άρα της κοινωνικής συνοχής και τον μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και την στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ένα κύριο ερώτημα που πρέπει επίσης να απαντηθεί, είναι για το ποια θα είναι η επόμενη μέρα της διακυβέρνησής μας. Είναι η συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα; Ή με τον Μητσοτάκη και συνέχιση της παρούσας κατάστασης;

Κάθε άλλη αναφορά σε τρίτο πρόσωπο που δεν ηγείται κόμματος και δεν εχει εκλεγεί από τον λαό, χαλκεύει την επιθυμία του, καταργεί την δημοκρατία και το πολίτευμα. Από την επόμενη μέρα των εκλογών ξεκινά συζήτηση υπεύθυνων, προγραμματικών θέσεων σύγκλισης των προοδευτικών κομμάτων. Ο αυτοπροσδιορισμός του προοδευτικού οφείλει να αποδεικνύεται στους πολίτες, που αποφασίζουν εντέλει και ποιος είναι. Η πρόθεση μας είναι ξεκάθαρη για πολιτικές συνεργασίες, με προγραμματικές συγκλίσεις, με στόχο την προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας.

Οι συνεργασίες για εμάς δεν σταματούν στο κοινοβούλιο, είναι εμπεδωμένες στην πολιτική μας κουλτούρα, δεν μπορεί να είναι συγκυριακές, πρέπει να προσβλέπουμε στις κοινωνικές συνεργασίες, σε όλα τα επίπεδα, στην αυτοδιοίκηση, στα συνδικάτα, στα επιμελητήρια, παντού. Η πολιτική αλλαγή πρέπει να σηματοδοτηθεί και να στηριχθεί απο την κοινωνία για να φέρει θετικά αποτελέσματα για τους πολλούς.

Αυτή την κουλτούρα συνεργασίας δεν την έχουμε μονο εκτός κόμματος, τη φέρνουμε και εντός, αυτό εξάλλου συμβολίζει τη συμμετοχή μας-η προσθήκη στον τίτλο «Προοδευτική Συμμαχία». Διαφαίνεται στις πολιτικες θέσεις μας και στις επικείμενες καταστατικές αλλαγές, συμπυκνώνεται σε δύο καίρια ζητήματα:

α) ένα κόμμα σύγχρονο, λαϊκό, μαζικό, κορμό της δημοκρατικής παράταξης απο τη ριζοσπαστική αριστερά, την κεντροαριστερά, την πολιτική οικολογία, τη σοσιαλοδημοκρατία έως το προοδευτικό κέντρο

β) ενα άνοιχτό κόμμα και όχι περίκλειστο, όλων των μελών και όχι των πεφωτισμένων με συγκεκριμένες προτάσεις και όχι βερμπαλισμούς. Αυτό που θέλουμε να πείσουμε την κοινωνία το κάνουμε πράξη πρώτα εμείς.

Αυτά τα δύο, θέτουν και προωθούν οι προτάσεις του Αλέξη Τσίπρα. Η εκλογή των συνέδρων δείχνει πως η πλειοψηφία τα στηρίζει και θα τα ψηφίσει κι αυτό αποτελεί μόνο την αρχή. Το συνέδριο θα σηματοδοτήσει την νικηφόρα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτικη Συμμαχία προς τις εκλογές, μαζί με την κοινωνική πλειοψηφία που θέλει πολιτική αλλαγή και τη συγκρότηση ισχυρής, προοδευτκής διακυβέρνησης.

Θανάσης Οικονόμου

πρ. βουλευτής Ιωαννίνων