Το λιοντάρι, το ελάφι και ένας... κύριος με μουστάκι

Κεντρική πύλη (του Άη-Γιώργη, όπως αποκαλείται) του Κάστρου των Ιωαννίνων: Η «διακοσμημένη» όψη της έχει πολλά να διηγηθεί για το παρελθόν. Επιγραφές και λιθόγλυφα που «λένε» ιστορίες.

Πάνω ακριβώς από την πύλη, υπάρχει μια οθωμανική επιγραφή, η οποία τοποθετήθηκε στο φρούριο από τον πασά των Ιωαννίνων Οσμάν Νουρή το 1843. Στην επιγραφή αυτή δοξάζεται ο σουλτάνος της οθωμανικής αυτοκρατορίας Αβδούλ Μετζίτ (1839-1861 η περίοδος εξουσίας του). «Με την δύναμιν του Θεού θα λάμπη και θα φωτοβολή η τύχη επί του θρόνου του. Είναι δυνατόν να υπάρχη τοιαύτη λάμψις εις το ξίφος των εχθρών;» αναφέρεται μεταξύ άλλων. Πάνω από την επιγραφή, βρίσκεται ένας ελλειψοειδής ανάγλυφος ντουράς με την υπογραφή του σουλτάνου Αβδούλ Μετζίτ, μέσα σε ανάγλυφο στεφάνι.

Πέραν των επιγραφών, η κεντρική πύλη του Κάστρου «φιλοξενεί» δεξιά και αριστερά του τόξου της δύο λίθινες πλάκες, οι οποίες τοποθετήθηκαν αρκετά χρόνια πριν τις επιγραφές και συγκεκριμένα την περίοδο της ανακατασκευής των τειχών του Κάστρου από τον Αλή πασά. Οι δύο πλάκες, με ανάγλυφες ζωικές μορφές, συμβολίζουν τη δύναμη και την εξουσία («Το Κάστρο των Ιωαννίνων», 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, 2009).

Στην αριστερή πλάκα, η οποία δεν σώζεται ολόκληρη, απεικονίζεται η συμπλοκή ενός λύκου (πιθανότατα) με κάτι που μοιάζει με φίδι και στη δεξιά πλάκα ένα λιοντάρι που κρατά με το πόδι μια… σφαίρα αλλά κι ένα ελάφι.

Τρία μέτρα πιο δεξιά από την κεντρική πύλη, κρύβεται πίσω από τα φύλλα του «γωνιακού» δέντρου μια ανθρώπινη κεφαλή που απεικονίζει έναν κύριο με μουστάκι και με έντονα μάτια. Είναι δε φτιαγμένη από μαύρο ψαμμίτη. Ένα σύμβολο αποτροπής του κακού στοιχείου και προστασίας του κάστρου…