Αrabica: Μια ποικιλία καφέ 600.000 ετών

Χρησιμοποιώντας γονίδια από φυτά καφέ από όλο τον κόσμο, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα γενεαλογικό δέντρο για τον πιο δημοφιλή τύπο καφέ στον κόσμο, γνωστό στους επιστήμονες ως Coffea arabica και στους λάτρεις του καφέ απλά ως «Αrabica».

Οι ερευνητές, ελπίζοντας να μάθουν περισσότερα για τα φυτά ώστε να τα προστατεύσουν καλύτερα από τα παράσιτα και την κλιματική αλλαγή, διαπίστωσαν ότι το είδος προέκυψε πριν από περίπου 600.000 χρόνια μέσω της φυσικής διασταύρωσης δύο άλλων ειδών καφέ.

«Με άλλα λόγια, πριν από οποιαδήποτε παρέμβαση από τον άνθρωπο», δήλωσε ο Βίκτορ Άλμπερτ, βιολόγος του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο, ο οποίος ήταν συνδιευθυντής της μελέτης.

Αυτά τα άγρια φυτά καφέ προέρχονται από την Αιθιοπία, αλλά πιστεύεται ότι για πρώτη φορά καβουρδίστηκαν και παρασκευάστηκαν κυρίως στην Υεμένη από το 1400. Τη δεκαετία του 1600, ο Ινδός μοναχός Baba Budan φέρεται να έφερε λαθραία επτά ακατέργαστους κόκκους καφέ στην πατρίδα του από την Υεμένη, θέτοντας τα θεμέλια για την παγκόσμια κατάκτηση του καφέ.

Ο Arabica, που εκτιμάται για την απαλή και σχετικά γλυκιά γεύση του, αποτελεί σήμερα το 60%-70% της παγκόσμιας αγοράς καφέ και παρασκευάζεται από μάρκες όπως τα Starbucks, Tim Horton's και Dunkin'. Το υπόλοιπο είναι ρομπούστα, ένας πιο δυνατός και πικρός καφές που παράγεται από έναν από τους γονείς του αραβικού καφέ, την Coffea canephora.

Για να συνθέσουν το παρελθόν του καφέ Arabica, οι ερευνητές μελέτησαν τα γονιδιώματα του Coffea canephora, ενός άλλου γονέα που ονομάζεται Coffee eugenioides, και περισσότερων από 30 διαφορετικών φυτών Arabica, συμπεριλαμβανομένου ενός δείγματος από τη δεκαετία του 1700 -με την ευγενική χορηγία του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Λονδίνο- που χρησιμοποίησε ο Σουηδός φυσιοδίφης Carl Linnaeus για να ονομάσει το φυτό.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Genetics.

Ο πληθυσμός του φυτού Arabica παρουσίαζε διακυμάνσεις επί χιλιάδες χρόνια πριν ο άνθρωπος αρχίσει να το καλλιεργεί, ευδοκιμώντας σε θερμές, υγρές περιόδους και υποφέροντας σε ξηρές. Αυτές οι άγονες περίδοι δημιούργησαν τις λεγόμενες πληθυσμιακές ελλείψεις, όταν μόνο ένας μικρός αριθμός γενετικά όμοιων φυτών επιβίωνε.

Σήμερα, αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα φυτά της συγκεκριμένης ποικιλίας να είναι πιο ευάλωτα σε ασθένειες όπως η σκωρίαση των φύλλων, οι οποίες προκαλούν απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο. Οι ερευνητές διερεύνησαν τη σύνθεση μιας ποικιλίας Arabica που είναι ανθεκτική στη σκωρίαση των φύλλων του καφέ, εντοπίζοντας τμήματα του γενετικού της κώδικα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην προστασία του φυτού.

Η μελέτη ξεκαθαρίζει πώς προέκυψε ο Arabica και αναδεικνύει στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη διασφάλιση της καλλιέργειας, δήλωσε ο Fabian Echeverria, σύμβουλος του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης για τον καφέ στο Πανεπιστήμιο Texas A&M, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.