Oikonomou pisoi Solarhub πίσω
ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Ο ιστορικός τόπος που λέγεται «Λιθαρίτσια»

Εικόνα του άρθρου Ο ιστορικός τόπος που λέγεται «Λιθαρίτσια»
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Βαρβάρα Αγγέλη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 07/02/2018, 18:22
ΠΡΟΣΩΠΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Κάποια από τα ίχνη της ιστορικότητας του προμαχώνα «Λιθαρίτσια», που χτίστηκε επί Αλή πασά για να αποτελέσει ένα οχυρό, άρχισαν να γίνονται πιο εμφανή τον τελευταίο καιρό. Οι εργασίες καθαρισμού της πλαγιάς του λόφου, επί της οδού Ιεράρχου Γερβασίου, από το Τμήμα Πρασίνου του Δήμου Ιωαννιτών «αποκάλυψαν» σημεία του προμαχώνα αυτού που επί πολλά χρόνια ήταν κρυμμένα.

Καταρχήν, είναι πια ορατή μια μεγάλη τοξωτή θύρα, που αποτελούσε κάποτε την είσοδο στο οχυρό από τις χαμηλότερες συνοικίες της πόλης, τις πλησιέστερες προς το Κάστρο. Στη θύρα αυτή μπορεί να φτάσει κανείς από το εσωτερικό. Ο προμαχώνας έχει στοές και πολλά επίπεδα, με τα πιο χαμηλά να χρησιμοποιούνταν επί Αλή πασά για αποθήκες πυρομαχικών και φυλακές.

Στη βάση δε του λόφου, διακρίνει κανείς και κάποια… υπολείμματα, που φέρεται να αποτελούν μέρος του σκεπαστού δρόμου με σκαλοπάτια ο οποίος συνέδεε το οχυρό με την κάτω μεριά της πόλης. Όλες αυτές οι «αποκαλύψεις» έρχονται να υπενθυμίσουν βέβαια ότι ο προμαχώνας αυτός δεν έχει μελετηθεί επαρκώς από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες.

Οι Γιαννιώτες γνωρίζουν εσωτερικά μόνο τα ανώτερα επίπεδα του προμαχώνα, τα οποία αποτελούν κυρίως νεότερες «προσθήκες», κατά τη δεκαετία του ’60, όταν έγιναν αναστηλωτικές εργασίες από την Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών (ΕΗΜ).

Η ΕΗΜ είναι η ιδιοκτήτρια του προμαχώνα, εδώ και 50 χρόνια. Ο ΕΟΤ, στον οποίο ανήκαν όλη η έκταση και τα κτίσματα στα Λιθαρίτσια, αποφάσισε να παραχωρήσει στις αρχές του 1967 κατά χρήση και αργότερα κατά κυριότητα τον προμαχώνα στην ΕΗΜ, παρά τις αντιρρήσεις τότε των αρχαιολογικών υπηρεσιών. Η παραχώρηση έγινε έναντι τιμήματος. Ακολούθησε η αναστήλωση του προμαχώνα βάσει των σχεδίων του αρχιτέκτονα Βασίλη Χαρίση, προκειμένου το κτίσμα να μετατραπεί σε ένα εντευκτήριο, όπως ήθελε ο πρόεδρος τότε της ΕΗΜ Κώστας Φρόντζος. Από τις αρχές της δεκαετίας, το εντευκτήριο ξεκίνησε να λειτουργεί και κατάφερε να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τους Γιαννιώτες. Τον τελευταίο χρόνο, το εντευκτήριο δεν λειτουργεί, με την ΕΗΜ να έχει ξεκινήσει συνεργασία με έναν νέο μισθωτή.

Ο προμαχώνας «Λιθαρίτσια» είναι από τα κτίσματα που βρίσκονται σε καθεστώς προστασίας του υπουργείου Πολιτισμού –και μάλιστα με δύο αποφάσεις. Το 1965 έγινε η κήρυξη του προμαχώνα ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου και εν έτει 1971 ο χώρος κηρύχθηκε και ιστορικός τόπος «καθ’ όσον ο εν λόγω προμαχών συνδέεται αναποσπάστως μετά της νεωτέρας και της επί τουρκοκρατίας ιστορίας της πόλεως των Ιωαννίνων» όπως σημειώνεται στη σχετική απόφαση.

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back