Νόμπελ Ειρήνης: Σε δύο ακτιβιστές κατά της σεξουαλικής βίας

Ο γυναικολόγος Ντένις Μουκουέγκε από το Κονγκό και η γιαζίντι Νάντια Μουράντ τιμώνται με το Νόμπελ Ειρήνης 2018 για τις προσπάθειές τους κατά της χρήσης της σεξουαλικής βίας ως πολεμικού όπλου.

Ο Ντένις Μουκουέγκε είναι γυναικολόγος από την Δημοκρατία του Κονγκό που περιθάλπει θύματα σεξουαλικής βίας.

«Έχω δει τι τούς έκαναν. Τις έχω ακούσει να μου λεν ότι ένοπλοι τις βίασαν και σκότωσαν τον άνδρας τους, ότι τις βίασαν και σκότωσαν τα παιδιά τους», έγραφε το 2012 ο Ντένις Μουκουέγκε. Στο νοσοκομείο του στους λόφους επάνω από το Μπουκάβου, ο δρ Μουκουέγκε έχει πραγματοποιήσει αναρίθμητες επεμβάσεις σε γυναίκες που κατέφυγαν εκεί για να ξεφύγουν από τον θάνατο.

Η Νάντια Μουράντ είναι ακτιβίστρια για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφού υπήρξε σεξουαλική σκλάβα του Ισλαμικού Κράτους.

Η απονομή του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης, που συνοδεύεται από ποσόν ύψους 1 εκατομμυρίου δολαρίων θα πραγματοποιηθεί κατά την διάρκεια τελετής στο Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου.

«Και οι δύο έθεσαν σε κίνδυνο την προσωπική τους ασφάλεια αγωνιζόμενοι με θάρρος κατά των εγκλημάτων πολέμου και διασφαλίζοντας δικαιοσύνη για τα θύματα», ανακοίνωσε η νορβηγική Επιτροπή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης.

Τα Ηνωμένα Εθνη χαιρέτισαν μία «εξαιρετική» ανακοίνωση που «θα βοηθήσει στην προώθηση του αγώνα κατά της χρήσης της σεξουαλικής βίας ως πολεμικού όπλου».

Η ΝΑΝΤΙΑ ΜΟΥΡΑΝΤ

Σε ηλικία 25 ετών η Νάντια Μουράντ έχει καταφέρει να επιζήσει από μία τις χειρότερες περιόδους του λαού της, των Γιαζίντι στο Ιράκ, για να γίνει μια σεβαστή εκπρόσωπός τους και τελικά να τιμηθεί με το Νόμπελ Ειρήνης.

Η νεαρή αυτή κοπέλα με το λεπτό και χλωμό πρόσωπο που το στολίζουν καστανά μαλλιά ζούσε ήρεμα στο χωριό Κόσο, κοντά στο προπύργιο των Γιαζίντι, το Σιντζάρ, μια ορεινή περιοχή στη μεθόριο Ιράκ και Συρίας. Η επέλαση του Ισλαμικού Κράτους το 2014 άλλαξε όμως τα πάντα.

Μία ημέρα του Αυγούστου τζιχαντιστές που επέβαιναν σε φορτηγάκια εισέβαλαν στο χωριό της Νάντιας, σκότωσαν τους άνδρες, πήραν για στρατιώτες τα αγόρια και ανάγκασαν χιλιάδες γυναίκες στη σεξουαλική σκλαβιά.

Ακόμη και σήμερα η Νάντια Μουράντ, μαζί με τη φίλη της Λάμια Χάτζι Μπασάρ, με την οποία τιμήθηκαν το 2016 με το βραβείο Ζαχάροφ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν έχει σταματήσει να επαναλαμβάνει ότι περισσότερες από 3.000 γυναίκες Γιαζίντι εξακολουθούν να αγνοούνται και πιθανόν να είναι ακόμη αιχμάλωτες.

Οι τζιχαντιστές θέλησαν «να μας στερήσουν την τιμή μας, όμως έχασαν τη δική τους», είχε δηλώσει η Μουράντ απευθυνόμενη στους ευρωβουλευτές.

Η ίδια έχει οριστεί από τον ΟΗΕ «πρέσβειρα για την αξιοπρέπεια των θυμάτων του τράφικινγκ». Αυτή τη διακίνηση ανθρώπων την έζησε στο πετσί της.

Οι τζιχαντιστές οδήγησαν με τη βία τη Μουράντ στη Μοσούλη, την ιρακινή πρωτεύουσα του «χαλιφάτου» τους, όπου η περιπέτειά της διήρκησε μήνες.

Βασανίστηκε, βιάστηκε, πουλήθηκε επανειλημμένα στις αγορές των σκλάβων του ΙΚ, αναγκάστηκε να απαρνηθεί τη θρησκεία της: η Νάντια Μουράντ τα έζησε όλα.

Διότι οι τζιχαντιστές του ΙΚ θεωρούν τους Γιαζίντι αιρετικούς. Μια μειονότητα κουρδόφωνη, πιστή σε μια αρχαία θρησκεία, που λατρεύει έναν μοναδικό Θεό και «στον επικεφαλής των αγγέλων», τον οποίο αντιπροσωπεύει ένα παγώνι.

Όπως χιλιάδες άλλες γυναίκες Γιαζίντι, η Μουράντ αναγκάστηκε να «παντρευτεί» έναν τζιχαντιστή, ο οποίος τη χτυπούσε, όπως έχει δηλώσει η ίδια στη διάρκεια μιας συγκλονιστικής ομιλίας της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

«Αδυνατούσα να αντέξω τόσους βιασμούς και τόση βία», επεσήμανε για να εξηγήσει τους λόγους που την ώθησαν να δραπετεύσει, ένα σχέδιο που κατάφερε να θέσει σε εφαρμογή χάρη στη βοήθεια μιας οικογένειας μουσουλμάνων στη Μοσούλη.

Με πλαστά χαρτιά η Μουράντ έφτασε μέχρι το Ιρακινό Κουρδιστάν, μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από τη Μοσούλη, όπου βρέθηκε εν μέσω του πλήθους των εκτοπισμένων σε καταυλισμούς.

Από εκεί, αφού έμαθε για τον θάνατο έξι αδελφών της και της μητέρας της, ήρθε σε επαφή με μια οργάνωση που βοηθά τους Γιαζίντι για να βρει την αδελφή της στη Γερμανία.

Σε αυτή τη χώρα, όπου ζει ακόμη και την οποία εξαίρει για τη θερμή υποδοχή που έχει εξασφαλίσει στους Γιαζίντι, η Μουράντ στράφηκε στον ακτιβισμό και έγινε η πλέον γνωστή εκπρόσωπος του λαού της παγκοσμίως. Μια μειονότητα που μετρούσε 550.000 μέλη στο Ιράκ πριν από το 2014.

Σήμερα σχεδόν 100.000 Γιαζίντι έχουν εγκαταλείψει το Ιράκ και άλλοι έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο Ιρακινό Κουρδιστάν.

Από τη Γερμανία διεξάγει «τον αγώνα για τον λαό της», όπως λέει η ίδια: φέρνει στο φως της δημοσιότητας τις διώξεις που υπέστησαν οι Γιαζίντι από το ΙΚ, τις οποίες χαρακτηρίζει γενοκτονία.

Εκτός από τη Νάντια Μουράντ, οι Γιαζίντι έχουν και μία ακόμη σύμμαχο, την Αμάλ Κλούνεϊ, τη Βρετανολιβανέζα γνωστή δικηγόρο υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία έγραψε και τον πρόλογο στο βιβλίο της Νάντιας.

Πριν από ακριβώς έναν χρόνο, μετά την έκκλησή της, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεσμεύθηκε να βοηθήσει τις αρχές του Ιράκ να συγκεντρώσουν αποδείξεις για τα εγκλήματα εναντίον των Γιαζίντι.

Ο «αγώνας» της Νάντιας Μουράντ της επιφύλαξε όμως και όμορφες εκπλήξεις. Στις 20 Αυγούστου ανακοίνωσε μέσω Twitter τον αρραβώνα της με έναν άλλο ακτιβιστή υπέρ των Γιαζίντι, τον Αμπίντ Σαμντίν. «Ο αγώνας για τον λαό μας μάς έφερε κοντά και θα συνεχίσουμε αυτό τον δρόμο μαζί», έγραψε, συνοδεύοντας την ανακοίνωση με μια φωτογραφία της μαζί με τον νεαρό σύντροφό της.

Ο ΝΤΕΝΙΣ ΜΟΥΚΟΥΕΓΚΕ

Εργάζεται χωρίς ανάπαυλα και ποτέ δεν κάνει πίσω όταν έρχεται αντιμέτωπος με την φρίκη. Ο δρ Ντένις Μουκουέγκε που τιμήθηκε σήμερα με το Νόμπελ Ειρήνης περιθάλπει εδώ και χρόνια γυναίκες. Γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βιασμού στους ξεχασμένους πολέμους της ΛΔ Κονγκό.

Δυόμιση μήνες πριν από τις κρίσιμες εκλογές στη χώρα αυτή, η κριτική επιτροπή των βραβείων Νόμπελ τίμησε μια από τις πιο επικριτικές φωνές της ΛΔ Κονγκό απέναντι στην εξουσία του προέδρου Ζοζέφ Καμπιλά, η οποία ακούγεται περισσότερο στο εξωτερικό παρά στην ίδια του τη χώρα.

"Ο άνθρωπος παύει να είναι άνθρωπος όταν δεν ξέρει πώς να δώσει την αγάπη του και δεν ξέρει πώς να δώσει ελπίδα στους άλλους", έλεγε το 2015 στο προσωπικό του νοσοκομείου του Πάντζι, το οποίο διευθύνει στο Μπουκαβού, την πρωτεύουσα της επαρχίας του Νότιου Κίβου.

Ο 63χρονος που έχει κάνει πράξη την βασική αρχή της ζωής του ότι "η δικαιοσύνη είναι υπόθεση όλων" είναι παντρεμένος και έχει πέντε παιδιά και θα μπορούσε να έχει μείνει στη Γαλλία μετά τις σπουδές του στην Ανζέρ, στο κεντροδυτικό τμήμα της Γαλλίας. Ωστόσο επέλεξε να επιστρέψει στη χώρα του και να παραμείνει εκεί στις πιο σκοτεινές της ώρες.

Βαθειά πιστός, γιος πάστορα της Εκκλησίας της Πεντηκοστής, "εφαρμόζει τις αξίες του σε κάθε τι που κάνει" και κυρίως "δεν εγκαταλείπει ποτέ", λέει ένας Ευρωπαίος που συνεργάστηκε μαζί του για χρόνια στο Πάντζι.

Με τη μάχη του για την αξιοπρέπεια των γυναικών του Κίβου, έγινε στην πράξη εκπρόσωπος εκατομμυρίων αμάχων που απειλούνται από τις ωμότητες των ενόπλων οργανώσεων ή των μεγάλων εγκληματιών του Κίβου, μιας περιοχής πλούσιας σε κοιτάσματα κολτανίου.

Και ο ίδιος βρέθηκε στο στόχαστρο και γλίτωσε από θαύμα ένα βράδυ του Οκτωβρίου του 2012 από απόπειρα επίθεσης. Έπειτα από μια σύντομη φυγή του στην Ευρώπη, ο Μουκουέγκε επέστρεψε και πάλι στο Μπουκαβού τον Ιανουάριο του 2013.

Ανάμεσα στα ταξίδια του στο εξωτερικό, όπως φέτος στο Ιράκ για να αγωνιστεί κατά του στιγματισμού των γυναικών γιαζίντι που έχουν πέσει θύμα βιασμού, ο γυναικολόγος Μουκουέγκε ζει στο ίδρυμα του Πάντζι, το οποίο φρουρείται σε μόνιμη βάση από στρατιώτες της Αποστολής του ΟΗΕ στο Κονγκό.

"Είναι ένας άνθρωπος σωστός, δίκαιος και ακέραιος, αλλά δεν αντέχει την μετριότητα", και θέλει να κάνει το Πάντζι σημείο αναφοράς "βάσει των διεθνώς αναγνωρισμένων προδιαγραφών", λέει γι'αυτόν ο δρ Λέβι Λουχιρίρι, γιατρό του νοσοκομείου. Το νοσηλευτικό του ίδρυμα υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από την ΕΕ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ