Μια πρώτη μάχη κατά της «πράσινης λίμνης»

Πριν από δύο χρόνια, στις τόσες και τόσες μελέτες για τη σωτηρία της ευτροφικής λίμνης Παμβώτιδας, ήρθε να προστεθεί άλλη μία. Με τη νέα αυτή μελέτη, την οποία είχε αναθέσει σε εταιρία η Περιφέρεια Ηπείρου, κατατέθηκαν και πάλι προτάσεις για την αποκατάσταση του οικοσυστήματος της λίμνης. Μέχρι σήμερα, οι εμπλεκόμενοι φορείς δεν έχουν γνωστοποιήσει κάποιο κοινό σχέδιο δράσης και ιεράρχησης προτεραιοτήτων για τη λίμνη, με βάση τα δεδομένα που διαθέτουν.

Περιφέρεια Ηπείρου, Δήμος Ιωαννιτών και Φορέας Διαχείρισης Λίμνης ενώνουν πάντως τις δυνάμεις τους και προχωρούν στην εφαρμογή ενός πιλοτικού μέτρου για τη βελτίωση της ποιότητας των χαρακτηριστικών του υδάτινου σώματος. Το μέτρο αυτό αφορά ένα σύστημα ελέγχου των αλγών με υπερήχους. Αναμφίβολα, η επιλογή του συγκεκριμένου μέτρου στην παρούσα φάση, συνδέεται και με τις προσδοκίες για μια καλύτερη εικόνα της λίμνης, καθώς εκτιμάται ότι θα υπάρξει και ένα αποτέλεσμα αισθητικού χαρακτήρα.

Δύο τρεις φορές τον χρόνο, συνήθως το καλοκαίρι, η λίμνη Παμβώτιδα υπενθυμίζει τον ευτροφισμό της και την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται, με τον πιο εμφατικό τρόπο: τα νερά της πρασινίζουν εξαιτίας του φαινομένου της άνθισης του φυτοπλαγκτού (άλγη, κυανοφύκη), ενός φαινομένου τα αίτια του οποίου δεν είναι μόνο φυσικά, αλλά και ανθρωπογενή, όπως η ρίψη λιπασμάτων. Στη συνέχεια, έρχεται η αποσύνθεση που οδηγεί σε ανάπτυξη βακτηριδίων στο οικοσύστημα και σε δυσοσμία.

Τι θέλουν να κάνουν λοιπόν οι τρεις φορείς, οι οποίοι έχουν υπογράψει σχετική προγραμματική σύμβαση; Να μειώσουν τη συγκέντρωση των αλγών (και άρα το πρασίνισμα και όλες τις άλλες επιπτώσεις στο οικοσύστημα).

Το όλο σύστημα ελέγχου αποτελείται από συσκευές οι οποίες τοποθετούνται κάτω από την επιφάνεια του νερού παράγοντας υπερηχητικά κύματα, τα οποία φέρεται ότι εμποδίζουν την ανάδυση των διαφόρων τύπων αλγών στην επιφάνεια του νερού. Τα άλγη μένουν βυθισμένα στο νερό, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να φωτοσυνθέτουν (λόγω έλλειψης φωτός).

Βέβαια, όπως σημειώνεται στην τελευταία μελέτη αποκατάστασης του οικοσυστήματος της λίμνης, παρόλο που η εφαρμογή των υπέρηχων εμφανίζει προοπτικές στον έλεγχο των πληθυσμών των κυανοβακτηριδίων, υπάρχει έλλειψη στην πληροφόρηση σχετικά με τις επιδράσεις των υπέρηχων στα υδάτινα οικοσυστήματα. Επιπλέον τα κυανοβακτηρίδια αναπτύσσονται ξανά σε μικρό χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή των υπερήχων.

Το πιλοτικό αυτό μέτρο θα εφαρμοστεί για τουλάχιστον δύο περιόδους άνθισης του φυτοπλαγκτού. Ο Δήμος και ο Φορέας Διαχείρισης Λίμνης θα είναι αυτοί που θα αναλάβουν την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των συσκευών στη μείωση της συγκέντρωσης των αλγών όσο και των επιδράσεων στη βιοποικιλότητα. Την προμήθεια και εγκατάσταση των συσκευών έχει αναλάβει η Περιφέρεια Ηπείρου. Στην τελευταία της συνεδρίαση, η οικονομική επιτροπή ενέκρινε τη διενέργεια του διαγωνισμού για την προμήθεια των συσκευών, προϋπολογισμού 50.000 ευρώ…

Την ίδια ώρα, στην επίσης ευτροφική λίμνη της Καστοριάς (αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά), η Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης έχουν πετύχει βελτίωση της οικολογικής ποιότητας του νερού και παράλληλη μείωση της βιομάζας του φυτοπλαγκτού και των κυανοβακτηρίων με ένα απλό εργαλείο: τη ρύθμιση της στάθμης της λίμνης μέσω των θυροφραγμάτων σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.

*Φωτογραφία αρχείου (από την περσινή άνθιση του φυτοπλαγκτού)