Η λίμνη των... πράσινων κύκνων

Κάθε χρόνο, τέτοια εποχή κυρίως, η λίμνη των Ιωαννίνων φιλοξενεί τη γνωστή πια πράσινη κρούστα και η εικόνα της κάθε άλλο παρά ειδυλλιακή χαρακτηρίζεται. Το «διαμάντι»  της πόλης, όπως αποκαλείται συχνά πυκνά από τον δήμαρχο Θωμά Μπέγκα, χάνει την όποια διαύγειά του.

Για όλα φταίει το φυτοπλαγκτό, λένε όλοι. Πιο συγκεκριμένα, φταίει το φαινόμενο της άνθισης του φυτοπλαγκτού (algal bloom), δηλαδή η συσσώρευση πληθυσμού φυτοπλαγκτού στο υδάτινο οικοσύστημα. Τέτοιου είδους φαινόμενα εκ των πραγμάτων μειώνουν την αξία του οικοσυστήματος και υπενθυμίζουν την πραγματικότητα της λίμνης: Τον ευτροφισμό της.

Ο ευτροφισμός είναι μια μόνιμη κατάσταση για την Παμβώτιδα εδώ και δεκαετίες, λόγω της συσσώρευσης θρεπτικών συστατικών (αζώτου και φωσφόρου) από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις (αστικά λύματα, κτηνοτροφικά και βιομηχανικά απόβλητα, αποπλύσεις καλλιεργούμενων εκτάσεων, σκουπίδια). Το παροδικό φαινόμενο της άνθισης του φυτοπλαγκτού είναι μια συνέπεια αυτής της ευτροφικής πραγματικότητας, η οποία επηρεάζεται και όπως άλλες παραμέτρους όπως είναι το βάθος της λίμνης και οι κλιματικές συνθήκες.

«Τον χειμώνα που μας πέρασε, η στάθμη της λίμνης κρατήθηκε πιο χαμηλά. Τον Μάιο επίσης είχαμε κάποιες 'εκρήξεις' με αφρούς στην επιφάνεια του λιμναίου οικοσυστήματος. Περιμέναμε ότι τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Πήγε καλύτερα από ό,τι περιμέναμε»  τονίζει στον «Τύπο» η συντονίστρια του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας Κατερίνα Χιωτέλλη.

Η λίμνη έχει τις αντιστάσεις της, όπως φαίνεται. Για πόσο όμως; Εδώ καιδύο χρόνια περίπου, η Περιφέρεια Ηπείρου έχει στα χέρια της μια μελέτη, κόστους 60.000 ευρώ, για την αποκατάσταση του υδάτινου λιμναίου οικοσυστήματος - το περίφημο μάστερ πλαν, η υλοποίηση του οποίου δεν έχει προχωρήσει.

ΜΑΣΤΕΡ ΠΛΑΝ 16,2 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ

Η πολιτική απόφαση πάντως ότι «κάτι πρέπει να γίνει με τη λίμνη» υπάρχει. Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς -Περιφέρεια Ηπείρου, δήμος Ιωαννιτών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Φορέας Διαχείρισης Λίμνης- έχουν συμφωνήσει ότι πρέπει να παρθούν μέτρα. Πριν από λίγους μήνες, εκπρόσωποι των φορέων συζήτησαν για την ιεράρχηση των μέτρων βάσει και των όσων προβλέπονται στο μάστερ πλαν. Μέχρι στιγμής, όμως, η οριστικοποίηση των μέτρων, προκειμένου να ανοίξει και ο δρόμος για την εξεύρεση χρηματοδότησης, δεν έχει γίνει. 

Το μάστερ πλαν περιλαμβάνει μια σειρά μέτρων τα οποία έχουν κοστολογηθεί σε 16,2 εκατ. ευρώ. Τα κυριότερα από αυτά είναι η δημιουργία δεξαμενών καθίζησης των φερτών υλικών περιμετρικά της λίμνης, η διαχείριση των καλαμιώνων, οι αναδασώσεις στη λεκάνη απορροής, οι πιλοτικές παρεμβάσεις για την αδρανοποίηση του πυθμενικού ιζήματος, η επικαιροποίηση του προγράμματος διαχείρισης των γεωργικών και κτηνοτροφικών ζωνών της ευρύτερης περιοχής.