Oikonomou pisoi Solarhub πίσω
ΡΕΤΡΟ-TA ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

Κόσσα και Βλιόρα: Τα δύο κόμματα

Εικόνα του άρθρου Κόσσα και Βλιόρα: Τα δύο κόμματα
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Βαρβάρα Αγγέλη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 24/11/2018, 11:06
ΡΕΤΡΟ-TA ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες της οθωμανικής περιόδου και με την παράλληλη αποδυνάμωση των συντεχνιών, στα Γιάννενα άρχισαν να διαμορφώνονται δύο μεγάλα κόμματα: Η Κόσσα και η Βλιόρα. Τα δύο αυτά κόμματα αποτέλεσαν την «ενσάρκωση» των αντιθέσεων των κοινωνικών τάξεων στη χριστιανική κοινότητα. Από τη μια μεριά, τα παλιά τζάκια και από την άλλη οι μη προνομιούχοι. Στην Κόσσα, το κόμμα των «αρχόντων», ηγετικό ρόλο είχε η οικογένεια Μελά, ενώ στη Βλιόρα την καθοδήγηση είχε η οικογένεια Κίγκου. Στο δεύτερο κόμμα, βρήκαν καταφύγιο οι άνθρωποι των λαϊκών συνοικιών της Καραβατιάς, της Λούτσας, της Καλούτσιανης. Οι διαμάχες μεταξύ των δύο κομμάτων ήταν έντονες., και το επίδικο ήταν τα κληροδοτήματα: Ποιος θα κρατά τα ηνία των κληροδοτημάτων, ποιος θα διαχειρίζεται το κοινοτικό ταμείο.

Τη σχέση των δύο κομμάτων ρύθμιζε σε μεγάλο βαθμό μια άλλη πάλη: μεταξύ των βέρων Γιαννιωτών και των επαρχιωτών. Στα τέλη του 19ου αιώνα βρισκόταν ακόμη σε ισχύ η διάταξη «γέννημα θρέμμα», που απέκλειε τους επαρχιώτες από τη διαχείριση των κοινών, από το εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Αν και θα περίμενε κανείς ότι η Βλιόρα ως κόμμα του λαού θα ήταν με το μέρος των επαρχιωτών, δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο (κάτι που αποδεικνύει ώς ένα βαθμό ότι τα ιδεολογικά ζητήματα δεν ήταν και τόσο σαφή). «Εκπρόσωπος του γιαννιωτισμού, του αυτοχθονισμού, εμφανίζεται  η Βληώρα. Η Αρχοντιά, συνθηκολογόντας όντας, και αμυνόμενη –και τι άλλο μπορούσε να κάνη;- είχε συμπήξει ενιαίο μέτωπο με τους εξωτερικούς, τους επαρχιώτες, τους ξένους κι ανεχόταν να χαρακτηρίζωνται απ’ αυτούς οι βέροι Γιαννιώτες ανίκανοι κι απαίδευτοι» σημειώνει ο ιστοριοδίφης Δημήτρης Σαλαμάγκας (Ηπειρωτική Εστία, 1958).  Η Κόσσα υιοθέτησε προφανώς το αίτημα των «εξωτερικών», των επαρχιωτών, για λόγους όχι ιδεολογικούς, αλλά καιροσκοπισμού.  

Τα περί εντοπιότητας στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι, όπως ήταν αναμενόμενο, λειτούργησε διχαστικά εντός της χριστιανικής κοινότητας. Η κατάργηση του θεσμού «γέννημα θρέμμα» έγινε τελικά το 1906, με παρέμβαση του Πατριαρχείου.

Τα δύο κόμματα επέζησαν μέχρι την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, το 1913.


Φωτογραφία: Α.Μ. Λαμπρινός (αρχές του 20ου αι.)

ΣΧΟΛΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Ντοτη3 dodoni back