H ιδέα ήταν του γιου της οικογένειας, του Θανάση, και έγινε πραγματικότητα… Εδώ και δύο χρόνια, η οικογένεια του Δημήτρη Τζίμα, ενός ανθρώπου που έχει αφήσει το αποτύπωμά του στον χώρο της φωτογραφίας όντας εκδότης και διευθυντής του περιοδικού «Φωτογράφος», καλλιεργεί φασόλια γίγαντες στον τόπο καταγωγής της, στη Λάιστα Ζαγορίου.
Δύο χρόνια μετά, στις 4 Νοεμβρίου 2019, τα φασόλια γίγαντες Λάιστας Ζαγορίου τιμήθηκαν στα καθιερωμένα βραβεία ποιότητας «Γαστρονόμος». Οι γίγαντες πήραν το βραβείο «Αλέξανδρος Γιώτης», και η οικογένεια Τζίμα μπήκε στον «χάρτη» των μικρών παραγωγών που παράγουν προϊόντα με αυστηρά ποιοτικά κριτήρια. Μια διάκριση που δικαιώνει σε κάποιο βαθμό τους κόπους, την επιμονή στην παραγωγή ποιοτικής πρώτης ύλης, έστω και σε μικρή ποσότητα, και την προσπάθεια ανάδειξης του διατροφικού πολιτισμού ενός τόπου.
Η Λάιστα, σε υψόμετρο 1.020 μ., είναι ένα από τα πιο απομακρυσμένα χωριά της Ηπείρου. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που απέκτησε ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Ακόμα και σήμερα, ωστόσο, λόγω και των εδαφών της περιοχής, ο δρόμος δεν είναι και ο καλύτερος. Οι Λαϊστινοί που έχουν φύγει, προσπαθούν να κρατήσουν τους δεσμούς τους με το χωριό (δεν είναι τυχαίο πως είναι από τα λίγα χωριά που συνεχίζει να εκδίδει τη δική του εφημερίδα, τα «Λαϊστινά Νέα»). Ο Δημήτρης Τζίμας είναι ένας από αυτούς. Πια, οι δεσμοί με το χωριό έγιναν πιο στενοί.
Τα φασόλια γίγαντες, με την ποικιλία να είναι ντόπια, καλλιεργούνται σε λίγα στρέμματα (η Ελλάδα των κατακερματισμένων εκτάσεων και του μικρού κλήρου) και ποτίζονται με νερά πηγών.
Η οικογένεια Τζίμα, που μοιράζει σήμερα τον χρόνο της μεταξύ Αθήνας και Λάιστας, έχει δημιουργήσει επίσης ένα ξηραντήριο και ένα συσκευαστήριο. Μπορεί η παραγωγή να είναι μικρή (γύρω στους 800 κιλά πέρσι), αλλά η προστιθέμενη αξία του προϊόντος είναι μεγάλη. Τόσο η καλλιέργεια όσο και η ξήρανση γίνονται με βιολογικό τρόπο. Εκ των πραγμάτων επίσης, οι γίγαντες Λάιστας άρχισαν να γίνονται ένα σημείο αναφοράς για έναν τόπο, όχι ιδιαίτερα γνωστό, στην υπόλοιπη Ελλάδα. «Πάντα στο μυαλό μας είχαμε να βοηθηθεί και ο τόπος. Να γίνουν πράγματα, να φτιαχτούν υποδομές, να ζωντανέψει το χωριό» μας λέει ο κ. Τζίμας, σε ένα «πέρασμά» του από τα Γιάννενα κατά την επιστροφή του στην Αθήνα.
Όπως σε κάθε προϊόν που παράγεται σε μικρές ποσότητες, το μεγάλο στοίχημα είναι η διάθεσή του αλλά και η προώθησή του με τον σωστό τρόπο, χωρίς να χάνεται η αξία του προϊόντος. Τα φασόλια γίγαντες Λάιστας έχουν καταφέρει να κερδίσουν κάποιο έδαφος στην αγορά αλλά και να μπουν σε πολύ καλά εστιατόρια. Αν και γενικά τα όσπρια είναι ένα παρεξηγημένο είδος, φαίνεται ότι μπορούν να ανατρέψουν την κατάσταση.