Η ακροδεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας ενέκρινε τη Δευτέρα ένα νέο διάταγμα με στόχο να ξεπεραστούν τα δικαστικά εμπόδια που κινδύνευαν να εκτροχιάσουν μια αμφιλεγόμενη συμφωνία για το μεταναστευτικό με την Αλβανία.
Σύμφωνα με το νέο διάταγμα - το οποίο τίθεται σε ισχύ άμεσα - η κυβέρνηση συντόμευσε τον κατάλογο των χωρών που θεωρούνται «ασφαλείς» βάσει του νόμου, πράγμα που σημαίνει ότι η Ρώμη μπορεί να επαναπατρίζει σε αυτές τις χώρες μετανάστες που δεν κέρδισαν άσυλο χρησιμοποιώντας μια διαδικασία ταχείας προσφυγής.
Ο αριθμός των ασφαλών χωρών μειώνεται πλέον σε 19 από τις προηγούμενες 22, εξαιρουμένων του Καμερούν, της Κολομβίας και της Νιγηρίας.
Η κίνηση αυτή έρχεται μετά την απόφαση δικαστών της Ρώμης, οι οποίοι την Παρασκευή απέρριψαν την κράτηση των πρώτων 12 μεταναστών που στάλθηκαν σε ένα κέντρο υποδοχής στην Αλβανία, με το επιχείρημα ότι οι χώρες καταγωγής τους -το Μπαγκλαντές και η Αίγυπτος- δεν ήταν αρκετά ασφαλείς για να τους στείλουν πίσω.
Σύμφωνα με την απόφαση, και οι 12 μετανάστες μεταφέρθηκαν πίσω στην Ιταλία, όπου θα μπορέσουν να υποβάλουν εκ νέου αίτηση ασύλου.
Οι δικαστές της Ρώμης αιτιολόγησαν την απόφασή τους επικαλούμενοι μια πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η οποία ανέφερε ότι μια χώρα μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής για τον επαναπατρισμό των μεταναστών μόνο εάν ολόκληρη η επικράτειά της μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής.
Η απόφαση αποτέλεσε ένα πρώτο εμπόδιο στην πενταετή συμφωνία μεταξύ της Ιταλίας και της Αλβανίας, σύμφωνα με την οποία τα Τίρανα θα φιλοξενούν 3.000 μετανάστες το μήνα που θα περισυλλέγονται σε διεθνή ύδατα από την ιταλική ακτοφυλακή. Θα ελέγχονται για πιθανό άσυλο στην Ιταλία ή θα στέλνονται πίσω στις χώρες τους.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι προώθησε σθεναρά τη συμφωνία, υπερασπιζόμενος την ως ένα νέο «μοντέλο» για τη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης.
Η Μελόνι είχε επιτεθεί στην απόφαση των δικαστών της Ρώμης ως «επιζήμια» και υποσχέθηκε να ξεπεράσει κάθε δικαστικό εμπόδιο.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη Μεσόγειο έχουν καταγγείλει τη συμφωνία Ιταλίας-Αλβανίας ως επικίνδυνο προηγούμενο που έρχεται σε σύγκρουση με τους διεθνείς νόμους.
Νομικοί εμπειρογνώμονες σημείωσαν επίσης ότι το νέο διάταγμα που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση Μελόνι δεν θα μπορούσε να είναι αρκετό για την επίλυση πιθανών μελλοντικών συγκρούσεων, καθώς οι αποφάσεις της ΕΕ υπερισχύουν των αντικρουόμενων εθνικών νόμων.
Ο υπουργός Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόζι απέρριψε τη Δευτέρα τις επικρίσεις λέγοντας ότι το νέο διάταγμα ήταν σύμφωνο με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και σύμφωνα με έναν νέο κανονισμό της ΕΕ που θα τεθεί σε ισχύ το 2026.