Iani smithi: Το νέο είδος δεινοσαύρου που ανακαλύφθηκε στη Γιούτα

Ένας πρόσφατα ανακαλυφθείς δεινόσαυρος, ο Iani smithi, προσφέρει πληροφορίες για μια κρίσιμη περίοδο κατά την οποία η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης προκάλεσε σημαντικές αλλαγές στους παγκόσμιους πληθυσμούς των δεινοσαύρων.

Αυτό το πρώιμο ορνιθόποδο, το οποίο ανήκει στην ίδια ομάδα που τελικά έδωσε τους γνωστούς δεινόσαυρους παπιόσχημους, όπως ο Παρασαυρόλοφος και ο Εδμοντόσαυρος, αποκαλύφθηκε στο σχηματισμό Cedar Mountain της Γιούτα. Τα απολιθωμένα λείψανα, συμπεριλαμβανομένου του κρανίου, των σπονδύλων και των άκρων, παρέχουν μια αξιοσημείωτη ματιά σε αυτόν τον νεαρό βορειοδυτικό δεινόσαυρο.

Ο Iani smithi (το όνομα προέρχεται από τον θεό των Ρωμαίων Ιανό, ο οποίος ήταν ο θεός των μεταβάσεων και άρα το όνομα του δεινόσαυρου παραπέμπει στον μεταβαλλόμενο κόσμο των μέσων της Κρητιδικής Περιόδου) κατοικούσε στη σημερινή Γιούτα πριν από περίπου 99 εκατομμύρια χρόνια, κατά τη διάρκεια της μέσης Κρητιδικής περιόδου. Ειδικότερα, η ισχυρή σιαγόνα του, εξοπλισμένη με εξειδικευμένα δόντια, υποδηλώνει προσαρμογή του για την κατανάλωση σκληρών φυτικών υλικών. 

Τα μέσα της Κρητιδικής περιόδου ήταν μια εποχή βαθιών μετασχηματισμών, με σημαντικές συνέπειες για τους πληθυσμούς των δεινοσαύρων. Η αύξηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα οδήγησε σε υπερθέρμανση του πλανήτη και επακόλουθη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, περιορίζοντας τους δεινόσαυρους σε μικρές εκτάσεις. Οι παράκτιες περιοχές κατακτήθηκαν από ανθοφόρα φυτά, αλλάζοντας τις πηγές τροφής για τους φυτοφάγους δεινόσαυρους.

Ο Iani smithi δεν είναι μόνο ένα νεοανακαλυφθέν είδος αλλά και ένα εξαιρετικό εύρημα λόγω της σπανιότητάς του στο αρχείο απολιθωμάτων της Βόρειας Αμερικής και της σημασίας του στην εξέλιξη των δεινοσαύρων. 

Επικεφαλής της μελέτης ήταν η Λίντσεϊ Ζάνο, αναπληρώτρια καθηγήτρια έρευνας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και επικεφαλής της παλαιοντολογίας στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών της Βόρειας Καρολίνας. Ο καλά διατηρημένος σκελετός, ιδίως το σχεδόν πλήρες κρανίο, αποδείχθηκε ανεκτίμητης αξίας για τη σύνθεση της ιστορίας αυτού του δεινοσαύρου.

Οι ερευνητές έμειναν έκπληκτοι, αλλά και κάπως επιφυλακτικοί όταν η ανάλυσή τους αποκάλυψε ότι ο Iani smithi ανήκε σε μια πρώιμη ραβδοδοντόμορφη γενεαλογική γραμμή, η οποία απαντάται κυρίως στην Ευρώπη. 

Το εύρημα αυτό εγείρει ενδιαφέροντα ερωτήματα, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τις πρόσφατες προτάσεις που υποδηλώνουν μια πιθανή σύνδεση μεταξύ ενός άλλου βορειοαμερικανικού δεινοσαύρου, του Τεντοντόσαυρου, της ίδια γενεαλογικής γραμμής, μαζί με ορισμένα είδη της Αυστραλίας.

Η Λίντσεϊ Ζάνο πιστεύει ότι η μελέτη αυτού του απολιθώματος στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών αλλαγών και της βιοποικιλότητας κατά τη διάρκεια της μέσης Κρητιδικής περιόδου θα δώσει βαθύτερες γνώσεις για την ιστορία του πλανήτη μας.

Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο PLOS ONE, υποστηρίχθηκε από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών. 

Με πληροφορίες από scienceblog.com. Φωτογραφία: Καλλιτεχνική απεικόνιση του άγνωστου μέχρι σήμερα δεινόσαυρο με το όνομα Iani smithi/Jorge Gonzalez