Ήταν αλλιώτικα…

Τα προηγούμενα χρόνια, η κεντρική πλατεία της πόλης των Ιωαννίνων αποτέλεσε ένα ιδιαίτερο πεδίο μάχης. Η παράδοση, η αισθητική, η τέχνη, οι συνήθειες, τα κοινωνικά απωθημένα (με τις ακρότητες να μη λείπουν), όλα βρήκαν τον χώρο τους. Το αλλιώτικο, κάθε χρονιά, χριστουγεννιάτικο δέντρο κατάφερνε να γίνει talk of the town. Φέτος (2018), τα πράγματα θα είναι σίγουρα πιο ήσυχα…

Το 2014, ήταν η πρώτη χρονιά που τα Γιάννενα άρχισαν να ασχολούνται με το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Κι αυτό επειδή ήταν η πρώτη χρονιά που στην κεντρική πλατεία εμφανίστηκε ένα διαφορετικό από τα συνηθισμένα έλατα με τις γυαλιστερές μπάλες, τις κόκκινες κορδέλες και τα λαμπιόνια. 

Το 2014 λοιπόν, στήθηκε το πρώτο από μια σειρά εναλλακτικών δέντρων που θα ακολουθούσαν τα επόμενα χρόνια. Επρόκειτο για μια εικαστική πρόταση: Ένα μεταλλικό δέντρο που σχημάτιζε ένα ισοσκελές τρίγωνο και άλλα παραπλήσια τριγωνικά σχήματα με παραπομπή στα παραδοσιακά τρίγωνα, και με σάκους γιούτας γύρω από αυτό. Το δέντρο αυτό ήταν δημιούργημα του εικαστικού Γιώργου Κεβρεκίδη στο πλαίσιο του 1ου Luminous-Ioannina Light Festival, του φεστιβάλ που «φώτισε» με εντυπωσιακό τρόπο κτίρια-μνημεία της πόλης την περίοδο εκείνη.

Αν σας αρέσει ο Τύπος, μπορείτε να τον στηρίξετε με μια συνδρομή, εδώ:

Η εικαστική πρόταση όμως δεν έτυχε της καλύτερης υποδοχής. Μάλιστα, ο πρόεδρος του Οργανισμού Κοινωνικής Προστασίας, Αλληλεγγύης και Προσχολικής Αγωγής (ΟΚΠΑΠΑ) Φίλιππος Τσουμάνης έσπευσε να βάλει δίπλα από το μεταλλικό δέντρο ένα «κανονικό δέντρο» (ένα έλατο με κόκκινες μπάλες), όπως χαρακτηρίστηκε από μεγάλη μερίδα του τοπικού Τύπου. 

Την ίδια ώρα, η δημοτική αρχή Ιωαννίνων υπεραμυνόταν της εικαστικής πρότασης, κάνοντας λόγο για «ένα γλυπτό που αποστολή του δεν είναι να υποκαταστήσει το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο δέντρο». Το δέντρο του 2014 ήταν η αρχή της χριστουγεννιάτικης «μάχης», που θα κορυφωνόταν το 2017…

Την επόμενη χρονιά, το 2015,  το χριστουγεννιάτικο δέντρο της κεντρικής πλατείας ήταν ξύλινο, στολισμένο με χρωματιστά παραδοσιακά κουδούνια, με τον σχεδιασμό να παραπέμπει σε μια παιδικότητα. Ο σχεδιαστής του ήταν ο Γιάννης Κράβαρης, ο οποίος ανέλαβε και τον υπόλοιπο στολισμό της πλατείας: ένα «δάσος» με 30 μικρά έλατα όπου τα παιδιά κρεμούσαν τις ευχές τους. Το κοινό των Ιωαννίνων σχολίασε ποικιλοτρόπως την όλη παρέμβαση.

Το 2016, το ξύλινο δέντρο επέστρεψε, με τα παιδιά της ΕΛΕΠΑΠ να το ζωγραφίζουν, ενώ ο διάκοσμος συμπληρώθηκε με τρεις μεγάλες, πολύχρωμες μεταλλικές κατασκευές σε μορφή δώρου.

Τα επόμενα Χριστούγεννα, του 2017, ήταν τα Χριστούγεννα της μεγάλης «μάχης». Η Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ήταν αυτή που ανέλαβε να στήσει στην κεντρική πλατεία ένα γλυπτό-μια σπουδή πάνω στον «Πύργο του Τάτλιν». 

Η ερμηνεία μιας πολύ σημαντικής φόρμας στην ιστορία της τέχνης του 20^ου αιώνα, αντιμετωπίστηκε πολεμικά, με την ιδεολογική αντιπαράθεση να βρίσκεται στο επίκεντρο (ο Πύργος του Τάτλιν, που δεν κατασκευάστηκε ποτέ, θα αποτελούσε το Μνημείο της Γ’ Διεθνούς). Πολίτες αλλά και δημοτικές παρατάξεις απαιτούσαν ένα «κανονικό χριστουγεννιάτικο δέντρο», συνδέοντάς το με τον παραδοσιακό ορθόδοξο εορτασμό. Η εικαστική παρέμβαση, παρά τη μεγάλη πολεμική, κατάφερε να μείνει στη θέση της και να αντέξει… το εορταστικό πνεύμα.