Έρευνα: Η ζέστη της Άρτας και το κρύο των Ιωαννίνων

Τα Γιάννενα, η Άρτα και η Πρέβεζα είχαν μια ιδιαίτερη θέση στην επιστημονική μελέτη της ομάδας του Meteo.gr με τίτλο «Thermal bioclimate in Greece based on the Universal Thermal Climate Index (UTCI) and insights into 2021 and 2023 heatwaves» (Katerina Pantavou , Vassiliki Kotroni, George Kyros, Konstantinos Lagouvardos) που δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Theoretical and Applied Climatology.

Η θέση ήταν… αντιδιαμετρική, αποτυπώνοντας σε ένα βαθμό τις καιρικές συνθήκες «άκρων» που επικρατούν εντός μικρών γενικά αποστάσεων.

Τα δύο καλοκαίρια του 2021 και του 2023, η Ελλάδα πέρασε δύο έντονους καύσωνες, σε ένταση και διάρκεια, κατά το διάστημα μέσων Ιουλίου-αρχών Αυγούστου.

Σύμφωνα με τη μελέτη λοιπόν, η Άρτα ήταν η πέμπτη κατά σειρά ελληνική πόλη στη σειρά θερμικής καταπόνησης, με ποσοστό 48,9%.

Η θερμική καταπόνηση (στρες) λόγω ζέστης υπολογίστηκε βάσει του Παγκόσμιου Δείκτη Θερμικού Κλίματος (UTCI, °C) ο οποίος ενσωματώνει μετεωρολογικές παραμέτρους όπως την υγρασία, την ταχύτητα του ανέμου και την ακτινοβολία, λαμβάνοντας υπόψη και τη φυσιολογία του ανθρώπινου σώματος. H θερμοκρασία που υπολογίζεται από τον UTCI μπορεί να αντιστοιχηθεί σε μια κατηγορία κλίμακας θερμικής καταπόνησης. Για παράδειγμα, θερμοκρασία UTCI 26 °C - 32 °C αντιστοιχεί στην κατηγορία «μέτρια», 32 °C - 38 °C στην κατηγορία «ισχυρή», 38 °C - 46 °C στην «πολύ ισχυρή», > 46 °C στην «ακραία» θερμική καταπόνηση λόγω ζέστης ενώ η κλίμακα του UTCI επεκτείνεται και στη θερμική καταπόνηση λόγω κρύου.

Σε αυτή την κατηγορία, τον χειμώνα, οι περιοχές με αυξημένη περίοδο «ψυχρής καταπόνησης» είναι τα Γιάννενα (43,7%), δεύτερα μετά τη Θεσσαλονίκη και η Πρέβεζα (33,8%)

Τα Γιάννενα, μαζί με τη Θεσσαλονίκη, είναι ανάμεσα στις πιο ψυχρές περιοχές της χώρας, εμφανίζοντας το υψηλότερο ποσοστό ωρών με δυσμενείς συνθήκες το χειμώνα.

Για τον υπολογισμό του UTCI χρησιμοποιήθηκαν ωριαία μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης της βάσης δεδομένων ERA5-Land της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus. Ο UTCI υπολογίστηκε για την περίοδο των καυσώνων 2021 και 2023 αλλά και για τη θερινή περίοδο των ετών 1991 – 2020 η οποία χρησιμοποιήθηκε ως περίοδος αναφοράς.

Στον καύσωνα του 2021, η απόλυτη μέγιστη τιμή UTCI ήταν 51,4 °C και υπολογίστηκε στις 2 Αυγούστου (15:00) στην περιοχή της Λαμίας.

Στον καύσωνα του 2023 το ποσοστό των ωρών με τουλάχιστον «ισχυρή» θερμική καταπόνηση σε όλη την Ελλάδα ήταν 42,9% έναντι 21,6% στην περίοδο αναφοράς και ήταν το μεγαλύτερο όλων των καυσώνων από το 1990 μέχρι σήμερα.

Το ποσοστό των ωρών με τουλάχιστον «πολύ ισχυρή» θερμική καταπόνηση σε όλη την Ελλάδα ήταν 22,2% έναντι 3,7% στην περίοδο αναφοράς και ήταν το μεγαλύτερο όλων των καυσώνων από το 1990 μέχρι σήμερα.