H στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ) αποτελεί για τις πόλεις ένα απαραίτητο εργαλείο σχεδιασμού αλλά και διεκδίκησης ευρωπαϊκών πόρων. Κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, ο Δήμος Ιωαννιτών ήταν ο μοναδικός Δήμος στην Ήπειρο που εκπόνησε στρατηγική ΒΑΑ. Στη νέα προγραμματική περίοδο, ανάλογη στρατηγική εκπονούν και οι τέσσερις μεγάλοι Δήμοι της Ηπείρου.
Ο Δήμος Ιωαννιτών θέτει από σήμερα σε δημόσια διαβούλευση ( http://www.diavouleusi.eu/) το προσχέδιο της νέας Στρατηγικής ΒΑΑ, το οποίο έχει υλοποιήσει η «Ήπειρος Α.Ε.» και όπου αποτυπώνονται το όραμα και τα προτεινόμενα έργα-δράσεις για τα επόμενα χρόνια.
Αν ο στόχος της προηγούμενης Στρατηγικής ήταν «η αποτελεσματική αντιμετώπιση των αδυναμιών και η ενίσχυση των ισχυρών σημείων της τοπικής οικονομίας», η νέα Στρατηγική θέτει πολύ φιλόδοξους στόχους όπως τουλάχιστον καταγράφεται: «Τα Ιωάννινα να καταστούν ένας κόμβος πρωτοπορίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις» κάνοντας τη σύνδεση με το γεγονός ότι τα Γιάννενα είναι μία από τις 100 πόλεις που πρέπει να γίνουν «κλιματικά ουδέτερη και έξυπνη πόλη» μέχρι το 2030.
Προς την κατεύθυνση αυτή, ο Δήμος Ιωαννιτών καταγράφει και προτείνει μια σειρά από έργα. Άλλα από αυτά βρίσκονται σε εξέλιξη στο πλαίσιο της ισχύουσας ΒΑΑ, όπως είναι οι δύο μεγάλοι δρόμοι –μεγάλος δακτύλιος και οδός Νιάρχου-, το Κέντρο για το Παιδί κ.λπ., άλλα από αυτά έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως είναι το πάρκο Πυρσινέλλα, και τα υπόλοιπα θα διεκδικήσουν πόρους από το ΕΣΠΑ, από το Interreg αλλά και από εθνικούς πόρους. Κυρίως όμως από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ήπειρος 2021-2027» (που θα διαρκέσει ουσιαστικά μέχρι το 2030).
Τα προτεινόμενα έργα
Τα προτεινόμενα έργα με προορισμό το πρόγραμμα «Ήπειρος 2021-2027» ανέρχονται σε συνολικό προϋπολογισμό 46 εκατ. ευρώ.
Σε αυτά περιλαμβάνονται έργα τα οποία δεν είναι άγνωστα, έργα που έχουν απασχολήσει τον Δήμο από πολλά έως λίγα χρόνια. Μερικά από αυτά έχουν καταγραφεί προ πολλού είτε στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας είτε στο Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια.
Τα προτεινόμενα έργα με τους ενδεικτικούς προϋπολογισμούς, είναι:
-Ενίσχυση και ανάπτυξη επιχειρήσεων και επαγγελματιών σε κλάδους τοπικής οικονομικής δραστηριότητας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, 1 εκατ. ευρώ
-Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε σχολικές μονάδες
Αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση του κελύφους των τεσσάρων σχολικών κτιρίων του συγκροτήματος της Κιάφας, 5 εκατ. ευ ρώ
-Αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων και εγκατάσταση συστήματος ελέγχου σε κτίρια του Δήμου, 2 εκατ. ευρώ
-Δημιουργία ποδηλατόδρομου Μάτσικα-Πέραμα 4 εκατ. ευρώ
-Δημιουργία πολιτιστικής ποδηλατικής διαδρομής στη Νήσο Ιωαννίνων, 1 εκατ. ευρώ
-Δημιουργία δικτύου ποδηλατοδρόμων και χώρων στάθμευσης ποδηλάτων, 2 εκατ. ευρώ
Η πρόταση περιλαμβάνει την υλοποίηση ποδηλατικής υποδομής αποκλειστικής χρήσης που θα συνδέει το Πανεπιστήμιο, δια μέσου της Λ. Δωδώνης, με το Κάστρο και τον παραλίμνιο Ποδηλατόδρομο, τη σύνδεση τμημάτων της παραλίμνιας διαδρομής με την Γ. Παπανδρέου, τη διαμόρφωση 5χλμ οδών μεικτής χρήσης μέσα σε γειτονιές του κέντρου και τη χωροθέτηση 80 κατ’ ελάχιστον χώρων στάθμευσης ποδηλάτων σε διάφορα σημεία της πόλης.
-Ανακατανομή του οδικού δικτύου της πόλης, με στόχο την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, 2 εκατ. ευρώ
-Σύνδεση περιοχών πόλης με μεγάλες υψομετρικές διαφορές για την εξασφάλιση βέλτιστης προσβασιμότητας, 4 εκατ. ευρώ
Το προτεινόμενο έργο αφορά την κατασκευή κατακόρυφων συνδέσεων, όπως ανελκυστήρες, σκάλες, κυλιόμενες σκάλες, πεζογέφυρες, για την εύκολη πρόσβαση και σύνδεση των γειτονιών της πόλης που έχουν μεγάλες υψομετρικές διαφορές μεταξύ τους, όπως η περιοχή της Κιάφας, της Καλούτσιανης και των Λακκωμάτων.
-Αποκατάσταση και ανάδειξη περιοχής κλίμακας κυρά Φροσύνης και σπηλαίου Διονυσίου Φιλοσόφου, 300.000 ευρώ
-Ανάδειξη της οθωμανικής βιβλιοθήκης ως κέντρο προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης των Ιωαννίνων, 850.000 ευρώ
-Ανάδειξη περιοχής εισόδου σπηλαίου πυριτιδαποθήκης (είσοδος σπηλαίου κατακομβών), 500.000 ευρώ
-Ανάδειξη και προστασία Δημοτικού Μουσείου Ιωαννίνων στη βορειοανατολική ακρόπολη του Κάστρου Ιωαννίνων, 7,7 εκατ. ευρώ
-Ανάπλαση-προστασία Ακτής Μιαούλη στην παραλίμνια περιοχή, 4 εκατ. ευρώ
Βασική φιλοσοφία του έργου είναι η άμεση επαφή των επισκεπτών/πολιτών με τη λίμνη χωρίς το προστατευτικό τοιχίο
-Βιοκλιματική ανάπλαση πλατείας Χατζή, 4 εκατ. ευρώ
-Δημιουργία πράσινων αστικών ‘θόλων’ σε περιοχές του Δήμου Ιωαννιτών, 3 εκατ. ευρώ
Αντικείμενο του προτεινόμενου έργου αποτελεί η δημιουργία «πράσινων γειτονιών» που αφορούν δενδροφυτεύσεις – ζώνες σκιάς καθώς και κατακόρυφες φυτεύσεις-πράσινοι τοίχοι δεδομένης της έλλειψης ελεύθερων χώρων.
-Επανάχρηση κοινόχρηστων χώρων και μετατροπή τους σε πάρκα τσέπης, 1,5 εκατ. ευρώ
-Δημιουργία πράσινων χώρων στάθμευσης με εφαρμογή των αρχών του βιοκλιματικού σχεδιασμού, 3,5 εκατ. ευρώ
Αφορά τη δημιουργία δημοτικών υπαίθριων πάρκινγκ με τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον υλικών
Από όλα αυτά τα προτεινόμενα έργα, λίγα είναι «ώριμα», λίγα έχουν ή θα έχουν σύντομα τις απαραίτητες μελέτες, όπως είναι για παράδειγμα η ανάδειξη του Δημοτικού Μουσείου και η αποκατάσταση της οθωμανικής βιβλιοθήκης. Μελέτη υπάρχει και για τον ποδηλατόδρομο Μάτσικα-Πέραμα, ο οποίος όμως βρίσκεται αντιμέτωπος με το ζήτημα των απαλλοτριώσεων (σ.σ. από τον προϋπολογισμό των 4 εκατ. ευρώ προκύπτει ότι οι απαλλοτριώσεις δεν περιλαμβάνονται).
Η διαβούλευση επί του προσχεδίου θα παραμείνει ενεργή μέχρι τις 24 Μαρτίου. Την Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου, στις 10 το πρωί, θα γίνει δημόσια παρουσίαση και ανοιχτή συζήτηση του σχεδίου (σ.σ. η πρωινή ώρα βέβαια δεν είναι και ό,τι καλύτερο για τους πολίτες που θα ήθελαν να είναι παρόντες). Μετά τη διαβούλευση και την ενσωμάτωση ή διόρθωση των όποιων παρατηρήσεων, θα ακολουθήσει η έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Ανάλογη έγκριση πρέπει να ακολουθήσει και από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης της Περιφέρειας Ηπείρου. Σημειωτέον ότι αυτή την προγραμματική περίοδο θα υπάρχει ανταγωνισμός από τη στιγμή που θα συμμετέχουν τέσσερις Δήμοι, κι όχι μόνο ο Δήμος Ιωαννιτών, όπως την προηγούμενη περίοδο. Οι προσκλήσεις για ένταξη έργων που θα βγουν από τη Διαχειριστική Αρχή, θα απευθύνονται και στους τέσσερις δικαιούχους Δήμους. Και εκεί θα κριθεί η «ωριμότητα» των προτεινόμενων έργων. Επιπλέον, δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη ποιος είναι ο συνολικός προϋπολογισμός που προβλέπει το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ήπειρος 2021-2027» για δράσεις και έργα των Στρατηγικών Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης.
Στη Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης συμμετέχουν κι άλλα προτεινόμενα έργα, με την επισήμανση από τον Δήμο ότι θα αναζητηθούν πόροι από άλλες χρηματοδοτικές πηγές, πέραν του νέου επιχειρησιακού προγράμματος «Ήπειρος 2014-2020».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, έχει η αναφορά στο προσχέδιο στη δημιουργία κοινωνικών κατοικιών στα Γιάννενα.