Ένα διαφορετικό ημερολόγιο με ιστορίες

Δελβινάκι, Παρακάλαμος, Ζίτσα, Κληματιά, Μηλιά, Δροσοχώρι, Επισκοπικό, Κρυφοβό, Πράμαντα, Κόνιτσα, Βοτονόσι: Μέχρι στιγμής. Και το ταξίδι συνεχίζεται. Το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων «δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει». Κάθε χωριό και μια εμπειρία, κάθε σχολείο και ένα ανοιχτό πεδίο έκφρασης και τέχνης, κάθε παιδί και μια ιστορία. Και σε κάθε τόπο το ίδιο ερώτημα: «Θα ξανάρθετε;»… 

Από τις 14 Μαΐου, ένα ιδιαίτερο «καραβάνι» του ΔΗΠΕΘΕ ξεκίνησε να συλλέγει ιστορίες παιδιών που ζουν είτε μακριά είτε κοντά στην πόλη των Ιωαννίνων. Ακόμα και το «κοντά» όμως, είναι μακριά. Για τα παιδιά της υπαίθρου, η πόλη είναι μακριά. Όπως μακριά είναι και το θέατρο, η τέχνη. «Η τέχνη πρέπει να πηγαίνει στον άνθρωπο. Μια τέχνη όμως που να μπορεί να εισχωρήσει στις ζωές των ανθρώπων, χωρίς να δείχνει το δάχτυλο» μας λέει η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων Ελένη Δημοπούλου. Και η κοινότητα των παιδιών, πόσο μάλλον των παιδιών που βρίσκονται μακριά από τις πολιτιστικές δομές μιας μεγάλης πόλης, έχει ανάγκη τη διαφορετική έκφραση. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που υλοποιεί αυτόν τον καιρό το Δημοτικό Θέατρο. Ένα πρόγραμμα που σχεδίασε η κ. Δημοπούλου, έχοντας την υποστήριξη της προέδρου Αλέκας Βακαλοπούλου και με τη βαθιά πεποίθηση ότι τα ΔΗΠΕΘΕ πρέπει να αφήνουν το παιδαγωγικό τους αποτύπωμα. Στο αποτύπωμα αυτό, συμβάλλει και η αφηγήτρια παραμυθιών Μαρία Μαχαίρα, η οποία αποτελεί το πρόσωπο που «ξεκλειδώνει» τις σκέψεις και τα συναισθήματα των παιδιών. 

Για τις δύο γυναίκες, η κάθε επίσκεψη σε ένα χωριό είναι μια διαφορετική εμπειρία. Από το κάθε χωριό φεύγουν με ένα ημερολόγιο ιστοριών και με ξαφνιάσματα που συνήθως επιφέρουν οι μικρές κοινωνίες με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της η καθεμία.

«Περιμέναμε ότι σε αυτό το πρόγραμμα τα παιδιά θα μιλούν για τον τόπο τους και το χωριό τους. Σε πολλά σχολεία διαπιστώνουμε ότι οι ιστορίες αντανακλούν την ανάγκη που έχουν τα παιδιά να μιλήσουν για τον εαυτό τους» μας λέει η κ. Μαχαίρα. 

Ιστορίες για τους φόβους τους, για τα παιχνίδια τους, για την οικογένειά τους, για τους φίλους τους. Ιστορίες όμως και για την κυρία που τα μαλώνει επειδή μαζεύουν κεράσια από το δέντρο της αυλής της, για τη Μαριόλα (από το γνωστό ηπειρώτικο μοιρολόι), για το βλαστολόγημα του αμπελιού, για τις αρκούδες που μπαινοβγαίνουν στο χωριό… Ιστορίες που αποτελούν και μια ευκαιρία για τα παιδιά να ξαναγνωριστούν. 

«Κάποιες ιστορίες μπορεί να είναι πρωτόγνωρες για τα άλλα παιδιά. Είναι ένας κύκλος εκμυστήρευσης» αναφέρει  η κ. Δημοπούλου. Στο εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα, συνδράμουν το θεατρικό παιχνίδι, η μουσική και η ζωγραφική. Αλλά και η φωτογραφία. Στο ταξίδι αυτό, καθοριστική είναι η συμμετοχή του μουσικού Αντώνη Καρασταμάτη και φωτογράφων, όπως της Κατερίνας Κούρου, του Άγγελου Σακκά, της Αριστούλας Μπέτη και του Φώτη Καραγιάννη. Οι ιστορίες των παιδιών δεν μένουν εντός του σχολικού κτιρίου. Η ομάδα του ΔΗΠΕΘΕ ακολουθεί τα παιδιά εκεί που η ιστορία τους ξεκινά ή τελειώνει: στην κερασιά, στο σπίτι τις Μαριόλας, εκεί που βγαίνουν οι νεράιδες. 

Μέσα σε αυτές τις 20 ημέρες, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα προσαρμόστηκε (και συνεχίζει να προσαρμόζεται) στις όποιες ανάγκες. «Σχεδιάζεις κάτι βάσει της πείρας, της πρόβλεψης και της δημιουργικότητας. Η ουσία είναι ό,τι έχεις σχεδιάσει, να γίνει εργαλείο και όχι ένας τυφλοσούρτης ή τσελεμεντές» μας εξηγεί η καλλιτεχνική διευθύντρια. 

Και οι δύο αποσαφηνίζουν ότι ο σκοπός του προγράμματος είναι η τέχνη. «Εδώ τέχνη είναι η ίδια η αφήγηση των ιστοριών από τα παιδιά, τις οποίες μοιράζονται μεταξύ τους» αναφέρει η κ. Δημοπούλου, με την κ. Μαχαίρα να συμπληρώνει ότι «δεν κάνουμε λαογραφία. Εστιάζουμε στο πώς βιώνουν τα παιδιά τον τόπο τους». 

Και οι δύο νιώθουν την ανάγκη να επιστρέψουν κάποια στιγμή στους τόπους που επισκέφθηκαν, για να μη χαθεί το μικρό αυτό «δώρο» στα παιδιά της περιφέρειας. Γιατί εντέλει το ερώτημα: «Πότε θα ξανάρθετε;», είναι το μεγάλο δώρο των παιδιών προς το Δημοτικό Θέατρο, το οποίο, με την ολοκλήρωση αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος, θα ανακοινώσει τις μελλοντικές δράσεις του. 

*Το ταξίδι της ομάδας του ΔΗΠΕΘΕ συνεχίζεται με το Ανήλιο, τη Μουσιωτίτσα, τους Μελιγγούς και τα Μάρμαρα να αποτελούν τους επόμενους προορισμούς.