«Εγκλωβισμένοι»: Μια συζήτηση με τον Δ. Οικονόμου

Ο Δημήτρης Οικονόμου είναι ένας γιαννιώτης συγγραφέας που την ερχόμενη Πέμπτη, 27 Οκτωβρίου, επιστρέφει στα Γιάννενα για να παρουσιάσει το καινούργιο του βιβλίο, τους «Εγκλωβισμένους». Λίγο πριν, μιλάει στον «Τύπο» για το βιβλίο, τη συγγραφή και τις επιρροές του.

Τι ακριβώς είναι οι «Εγκλωβισμένοι»;

 Εγκλωβισμένοι είναι οι άνθρωποι που βλέπουν τη ζωή τους να περνάει στη σιωπή, εγκλωβισμένοι σε ένα αίσθημα ματαιότητας, που νιώθουν αδύνατοι να αντιδράσουν, να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Δεν είναι σούπερ ήρωες, δεν έχουν εξάψεις, δεν ζουν τη ζωή στα άκρα, είναι καθημερινοί άνθρωποι, της διπλανής πόρτας, που προσπαθούν να επιβιώσουν, να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, να βγάλουν την ημέρα, παλεύουν πότε κόντρα στις εξωτερικές και κοινωνικές συνθήκες, πότε κόντρα στην προσωπική τους ακύρωση και στους μύχιους εφιάλτες, περιμένοντας έναν σωτήρα να τους βγάλει από το τέλμα ή να τους βυθίσει πιο βαθιά.

Φτάνει μια ιστορία για να ξανασυστήσει στον αναγνώστη τη ζωή; Μήπως το παρακάνουμε λίγο με τις «ανθρώπινες ιστορίες»;

Κάθε ιστορία όμορφα γραμμένη είναι αρκετή για να ξυπνήσει στον αναγνώστη πτυχές του εαυτού του που μπορεί να αγνοεί ή να έχει ξεχάσει, που να βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση περιμένοντας να ακούσουν κάποια μαγικά λόγια, όπως σε εκείνο το παραμύθι με το βοσκό που μάγευε τον κόσμο με τη φλογέρα του. Κάθε εικόνα που πλάθει ο αναγνώστης διαβάζοντας ένα βιβλίο, κάθε φράση που του εντυπώνεται, του ξανασυστήνει τη ζωή.

Συμφωνώ ότι από μόνη της η φράση «ανθρώπινες ιστορίες» πιθανόν να δημιουργεί μια καχυποψία. Έχουμε ακούσει για πολλές ανθρώπινες ιστορίες που δεν είχαν τίποτα να μας προσφέρουν εκτός από λίγο μελό. Όμως οι Εγκλωβισμένοι δεν είναι έτσι. Ισορροπούν καλά στο συναίσθημα και όποιος το διαβάσει θα καταλάβει.

Πόσο ενδοσκοπικός πρέπει να είναι ένας συγγραφέας;

Αυτό εξαρτάται από τον ίδιο  τον συγγραφέα και από την ανάγκη του να εκφραστεί. Εμένα μου βγαίνει αβίαστα, κάθε βιβλίο μου είναι μια ψυχαναλυτική εμπειρία. Με κάθε βιβλίο μαθαίνω κάτι για τον εαυτό μου που αγνοώ. Σε αυτό το βιβλίο, όπως εύστοχα  έχουν επισημάνει αναγνώστες εκφράζονται έντονα πατρικά αισθήματα. Ο συγγραφέας δεν είναι ο Θεός που τα ξέρει όλα, αλλά ο πατέρας που προστατεύει τους ήρωές του. Άλλοι όχι, ειδικά οι μεταμοντέρνοι συγγραφείς αλλά και οι θιασώτες του μαγικού ρεαλισμού, που δεν ενδιαφέρονται τόσο πολύ για μια βαθιά ενδοσκοπική βουτιά, όπως το κάνει, ας πούμε, η Βιρτζίνια Γουλφ.

Θα διαλέγατε μια επιρροή, βασική στη συγγραφή των «Εγκλωβισμένων»; Ίσως τη Γουλφ;

Η Βιρτζίνια Γουλφ είναι μια σαφής επιρροή στον τρόπο ανάπτυξης του κειμένου και της ενδοσκόπησης στους χαρακτήρες, ίσως η καλύτερη σε αυτό, ενώ  μια άλλη επιρροή εξίσου σημαντική, είναι οι συγγραφείς του μακροπερίοδου λόγου, όπως ο Σαραμάγκου ή η δικιά μας Ζυράνα Ζατέλη. Διότι με την τεχνική αυτή μου δίνεται η ευκαιρία να πλάσω έναν κόσμο ονειρώδη, όπου τα σύνορα  του χρόνου, το χθες με το σήμερα, δεν είναι ευδιάκριτα, καθώς οι ήρωές μου μένουν εγκλωβισμένοι στο παρελθόν ακρωτηριασμένοι ψυχολογικά, ανώριμοι συναισθηματικά. Με την ευκαιρία όμως που τους δίνεται, καλούνται να κάνουν, έστω και καθυστερημένα, το πέρασμα στην ενηλικίωση. 

Ευχαριστώ πολύ

Ευχαριστώ κι εγώ

Info

Την Πέμπτη 27 Οκτωβρίου στις 20:30 οι εκδόσεις Ίκαρος και το βιβλιοπωλείο Αναγνώστης, διοργανώνουν την παρουσίαση του μυθιστορήματος του Δημήτρη Οικονόμου Οι εγκλωβισμένοι, στην αίθουσα του Πολιτιστικού Πολυχώρου Δημήτρης Χατζής. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η λογοτέχνης Σμαράγδα Μανταδάκη-Παπαδοπούλου, ο ηθοποιός-σκηνοθέτης Γιώργος Νάκος και ο συγγραφέας. Αποσπάσματα του βιβλίου θα διαβάσει η ηθοποιός Θεοδώρα Τζήμου.