EE: Σχεδιάζουν αυστηρότερους κανόνες για τους μετανάστες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει κατά τη διάρκεια της νέας θητείας της μέτρα για την αυστηροποίηση της στάσης της ΕΕ στο μεταναστευτικό, ανταποκρινόμενη στις πιέσεις των κυβερνήσεων όλου του μπλοκ, για τις οποίες οι παράτυπες αφίξεις έχουν καταστεί μείζον πολιτικό πρόβλημα.

Οι παράτυποι μετανάστες που έφθασαν στην Ευρώπη πέρυσι ήταν λιγότεροι από το ένα τρίτο του 1 εκατομμυρίου ανθρώπων κατά την κορύφωση της μεταναστευτικής κρίσης το 2015. Ωστόσο, το μεταναστευτικό παραμένει ένα πολύ ευαίσθητο θέμα που επηρεάζει τις εκλογές στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και τροφοδοτεί το ακροδεξιό κλίμα των ψηφοφόρων.

Η Γερμανία, η οποία φοβάται τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης κατά της παράτυπης μετανάστευσης ενόψει των εκλογών του ερχόμενου Σεπτεμβρίου, εισήγαγε συνοριακούς ελέγχους με όλους τους γείτονές της, αναστέλλοντας την ελευθερία της ζώνης Σένγκεν χωρίς διαβατήρια. Η Γαλλία, η Δανία, η Σουηδία, η Αυστρία, η Ιταλία και η Σλοβενία έχουν επίσης εισαγάγει συνοριακούς ελέγχους.

Η Πολωνία, στην οποία θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές τον Μάιο, θέλει να αναστείλει προσωρινά το δικαίωμα ασύλου για τους μετανάστες που περνούν από τη ρωσοκρατούμενη Λευκορωσία, μια κίνηση που πολλοί θεωρούν παραβίαση του χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ.

Αντιμέτωπη με τους μετανάστες που σπρώχνονται στα σύνορα από τη Ρωσία, η Φινλανδία ανέστειλε τον Ιούλιο τα εν λόγω δικαιώματα ασύλου.

Οι συμφωνίες

Η ΕΕ συμφώνησε τον Μάιο σε ένα νέο σύνολο κανόνων και διαδικασιών για τη διαχείριση της μετανάστευσης, το λεγόμενο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, αλλά η πλήρης εφαρμογή του δεν αναμένεται πριν από τα μέσα του 2026, αφήνοντας το μπλοκ σε μια περίπλοκη μεταβατική περίοδο.

Στην επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε να επιταχυνθεί η εφαρμογή του συμφώνου, ώστε να βοηθηθούν οι κυβερνήσεις να διαχειριστούν καλύτερα τα συστήματα καταγραφής και υποδοχής τους.

Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε την Αίγυπτο, το Μαρόκο, την Αλγερία, τη Μαυριτανία, τη Σενεγάλη και το Μάλι ως χώρες με τις οποίες θα πρέπει να συνεργαστεί η ΕΕ.

Σε μια πολιτική στροφή σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, πρότεινε οι μετανάστες που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ να στέλνονται σε «κόμβους επιστροφής» σε χώρες εκτός ΕΕ, με τις οποίες το μπλοκ θα συνάπτει συμφωνίες.

Μοντέλο Ιταλίας

Ανέφερε ως πιθανό μοντέλο μια συμφωνία μεταξύ της Ιταλίας και της Αλβανίας, σύμφωνα με την οποία η Ιταλία μπορεί να στέλνει έως 36.000 παράτυπους μετανάστες ετησίως σε δύο εγκαταστάσεις στην Αλβανία, όπου θα περιμένουν την απέλασή τους. Το πρώτο ιταλικό πλοίο που μετέφερε μετανάστες στην Αλβανία αναχώρησε τη Δευτέρα.

Η πολιτική της ΕΕ σχετικά με τις επιστροφές θα επανεξεταστεί ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μετανάστες που απελαύνονται από μια χώρα της ΕΕ δεν μετακινούνται απλώς σε άλλη για να αποφύγουν την απέλαση. Θα υπάρξουν επίσης αυστηρότεροι κανόνες για τα άτομα που αποτελούν κίνδυνο για την ασφάλεια.

Υπέρ της αυστηροποίησης και η Ελλάδα

Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλώντας σε ΣΚΑΪ και Real, σημείωσε ότι «εμείς ακολουθούμε τη συζήτηση ή μάλλον συνδιαμορφώνουμε τη συζήτηση που έχει αρχίσει στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή για αυστηροποίηση διατάξεων για το άσυλο και για τις επιστροφές. […] Σε κάθε περίπτωση ας κρατήσουμε ότι η πολιτική αυστηροποιείται και θα ακολουθήσουμε ή μάλλον θα είμαστε και εμείς μπροστά στις εξελίξεις αυτές γιατί έτσι πρέπει να γίνει. Αυτό συμφέρει τη χώρα» πρόσθεσε ο κ. Παναγιωτόπουλος.