ΕΕ: Πρόταση για θεσμοθέτηση άδειας πατρότητας

Προτάσεις με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών για τους εργαζομένους που είναι γονείς και για εκείνους που παρέχουν φροντίδα σε μέλη της οικογένειάς τους, ώστε να συνδυάσουν την οικογενειακή τους ζωή με την επαγγελματική τους σταδιοδρομία κατέθεσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ. 

Η πρόταση για την εξισορρόπηση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής εισάγει σειρά νέων ή αναβαθμισμένων ελάχιστων προτύπων για τη γονική άδεια, την άδεια πατρότητας και την άδεια φροντίδας. Περιλαμβάνει το νέο δικαίωμα, για τους πατέρες, να λαμβάνουν τουλάχιστον 10 εργάσιμες ημέρες άδεια κατά την περίοδο γέννησης του παιδιού τους. 

Η πρόταση προβλέπει επίσης ότι το ισχύον δικαίωμα για τετράμηνη γονική άδεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί από γονείς παιδιών ηλικίας έως 12 ετών, ενώ σήμερα η ηλικία που προβλέπεται από μη δεσμευτική κατευθυντήρια γραμμή είναι τα 8 έτη. 

Η γονική άδεια γίνεται επίσης ατομικό δικαίωμα της μητέρας και του πατέρα, χωρίς δυνατότητα μεταβίβασης των τεσσάρων μηνών στον άλλο γονέα, ώστε να δοθεί ισχυρό κίνητρο στους άντρες να κάνουν χρήση αυτής της δυνατότητας. Για πρώτη φορά εισάγεται πενθήμερη άδεια φροντίδας, για ασθένεια άμεσου συγγενή. 

Όλες αυτές οι διευθετήσεις οικογενειακής άδειας θα αντισταθμίζονται και η αντιστάθμιση θα είναι τουλάχιστον ισόποση με το επίδομα ασθενείας. Η πρόταση δίνει επίσης το δικαίωμα, σε γονείς παιδιών ηλικίας έως 12 ετών και σε παρόχους φροντίδας σε μέλη της οικογένειας, να ζητούν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, όπως μειωμένο ή ελαστικό ωράριο εργασίας ή ελαστικότητα ως προς τον τόπο εργασίας.

Τα προτεινόμενα μέτρα αποσκοπούν κυρίως να πολλαπλασιάσουν τις δυνατότητες των αντρών να αναλαμβάνουν γονικές υποχρεώσεις και υποχρεώσεις παροχής φροντίδας. Έτσι, θα επωφεληθούν τα παιδιά και θα αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και, ως επακόλουθο, θα μειωθεί η διαφορά μεταξύ αντρών και γυναικών στην απασχόληση, διαφορά η οποία παρέμενε, το 2015, στο 11,6% και ανέβαινε ακόμη και ως το 30 % σε οικογένειες με μικρά παιδιά, κάτω των 6 ετών. Αυτό είναι ένα από τα στοιχεία που οδηγούν στο μισθολογικό χάσμα (16,3 %) και στο συνταξιοδοτικό χάσμα (40 %) μεταξύ ανδρών και γυναικών.

ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ

Πέρα από την προαναφερόμενη νομοθετική πρόταση, η Επιτροπή δρομολογεί επίσης, σήμερα, δύο διαβουλεύσεις κοινωνικών εταίρων, που αντικατοπτρίζουν τη σημασία της συμβολής των κοινωνικών εταίρων στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. 

Η πρώτη διαβούλευση των κοινωνικών εταίρων αφορά τον εκσυγχρονισμό των κανόνων για τις συμβάσεις εργασίας. Η οδηγία για τη γραπτή δήλωση (91/533/EΟΚ) παρέχει το δικαίωμα σε εργαζομένους που προσλαμβάνονται σε νέα θέση εργασίας να ενημερώνονται γραπτώς για τους βασικούς όρους που διέπουν τη σχέση εργασίας τους. 

Το δικαίωμα αυτό παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο, αλλά θα πρέπει ίσως να προσαρμοστεί με βάση τη νέα πραγματικότητα και πρακτική στην αγορά εργασίας, ώστε να εξασφαλίζονται δίκαιοι όροι εργασίας επίσης σ’ έναν μεταβαλλόμενο κόσμο της εργασίας. Γι’ αυτό, η Επιτροπή επιθυμεί να αναπτύξει διάλογο σχετικά με τις ελάχιστες εγγυήσεις που αξίζει να έχει κάθε εργαζόμενος, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων με άτυπη σχέση απασχόλησης.

Η Επιτροπή ξεκινά επίσης διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους με θέμα την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία, ώστε να οριστούν, πιθανώς, νέοι κανόνες στον τομέα αυτόν. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που συνδέονται με την κοινωνική προστασία αναπτύχθηκαν διαχρονικά, κατά πρώτο λόγο, για εργαζομένους με πρότυπες συμβάσεις, ενώ αναπτύχθηκαν ανεπαρκώς για τους αυτοαπασχολουμένους και τους εργαζομένους με άτυπη σχέση απασχόλησης. 

Οι σημερινές πιο ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας προσφέρουν μεν νέες ευκαιρίες εργασίας για τους νέους, ενδέχεται ωστόσο να προκαλέσουν νέες μορφές επισφαλούς εργασίας και ανισοτήτων. Η Επιτροπή επιθυμεί να καλύψει τα κενά και να διερευνήσει τρόπους για να εξασφαλίσει ότι κάθε εργαζόμενος έχει πρόσβαση στην κάλυψη κοινωνικής ασφάλειας και στις υπηρεσίες απασχόλησης με βάση τις εισφορές που έχει καταβάλει.