ΕΔΑΔ-Ελλάδα: Δύο καταδίκες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Με δύο καταδικαστικές αποφάσεις έφυγε η Ελλάδα από την αίθουσα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η πρώτη αφορά την παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή, δημοσιοποιώντας τις ταυτότητες και τα ιατρικά δεδομένα των ιερόδουλων που διαγνώστηκαν με HIV, σε μια προσπάθεια να προστατεύσει τη δημόσια υγεία.

Το ΕΔΑΔ διέταξε την Ελλάδα να καταβάλει αποζημίωση 70.000 ευρώ μετά τη δημοσιοποίηση των προσωπικών και ιατρικών δεδομένων των οροθετικών γυναικών.

Η υπόθεση έφθασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από 11 Έλληνες υπηκόους, 10 εκ των οποίων ήταν ιερόδουλες, οι οποίες κατηγορήθηκαν για το αδίκημα της απόπειρας πρόκλησης σωματικής βλάβης από πρόθεση μετά από θετικό τεστ για τον ιό HIV. Η ενδέκατη ενάγουσα ήταν η αδελφή μιας ιερόδουλης, η οποία κατέθεσε μήνυση αφού η αστυνομία δημοσίευσε τη δική της φωτογραφία αντί της αδελφής της.

Judgment O.G. and Others v. Greece - disclosure of identities and medical data of prostitutes diagnosed with HIVhttps://t.co/erEWYWSraH#ECHR #CEDH #ECHRpress pic.twitter.com/2vo080kOXs

— ECHR CEDH (@ECHR_CEDH) January 23, 2024

Οι εν λόγω γυναίκες είχαν συλληφθεί από την αστυνομία και έπρεπε να υποβληθούν σε αναγκαστικές εξετάσεις αίματος που διενεργήθηκαν στα αστυνομικά τμήματα όπου κρατούνταν. Αφού βρέθηκαν θετικές στον ιό HIV, οι ταυτότητές τους, μαζί με τα προσωπικά τους στοιχεία και τις φωτογραφίες τους, δημοσιοποιήθηκαν με εντολή εισαγγελέα και μεταδόθηκαν ευρέως στα μέσα ενημέρωσης, ιδίως στην τηλεόραση.

Η απόφαση να κατονομάσει και να ντροπιάσει τους οροθετικούς εργαζόμενους στο σεξ ήταν μέρος μιας πολυδιαφημισμένης εκστρατείας του υπουργείου Υγείας -τότε υπό την ηγεσία του Ανδρέα Λοβέρδου- για να αυξήσει δήθεν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μετά την έξαρση των κρουσμάτων HIV.

Η εκστρατεία περιελάμβανε αστυνομικές εξορμήσεις στο κέντρο της Αθήνας και οδήγησε σε δεκάδες συλλήψεις. Όλοι οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν στη συνέχεια από τα ελληνικά δικαστήρια το 2016, καθώς δεν υπήρχαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι είχαν εκθέσει εν γνώσει τους πελάτες τους σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αρνούμενοι να χρησιμοποιήσουν προφυλακτικό κατά τη διάρκεια της συνουσίας.

Στην απόφασή του την Τρίτη, το ΕΔΑΔ αναφέρει μεταξύ άλλων ότι οι γυναίκες υποβλήθηκαν σε αιματολογικές εξετάσεις σε αστυνομικά τμήματα και όχι σε κατάλληλα εξουσιοδοτημένη εγκατάσταση, ενώ υπογράμμισε ότι η δημοσίευση των στοιχείων και των φωτογραφιών τους αποτελούσε παραβίαση της ιδιωτικής τους ζωής, η οποία ήταν «πιθανό να επηρεάσει δραματικά την ιδιωτική και οικογενειακή τους ζωή, καθώς και την κοινωνική και εργασιακή τους κατάσταση, δεδομένου ότι η φύση της ήταν τέτοια ώστε να τις εκθέσει σε δυσφήμιση και τον κίνδυνο εξοστρακισμού».

Η. δεύτερη καταδίκη 

Η δεύτερη καταδίκη αφορά τις συνθήκες διαβίωσης ενός ασυνόδευτου ανήλικου αιτούντα άσυλο στην Ελλάδα, από τον Νοέμβριο του 2018 έως τον Μάιο του 2019. 

Συγκεκριμένα το ΕΔΑΔ καταδίκασε την Ελλάδα να καταβάλει 8.000 ευρώ για ηθική βλάβη σε έναν ασυνόδευτο ανήλικο αιτούντα άσυλο, που το 2018 είχε μείνει χωρίς κατάλυμα για έξι μήνες. Το ΕΔΑΔ έκρινε, ομόφωνα, ότι παραβιάστηκε το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περί απαγόρευσης απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης.

Judgment O.R. v. Greece - unaccompanied minor asylum-seeker was left without accommodation for six monthshttps://t.co/HA2mYP3IFd#ECHR #CEDH #ECHRpress pic.twitter.com/nVCjgL9jz0

— ECHR CEDH (@ECHR_CEDH) January 23, 2024

Ο προσφεύγων O.R. -ασυνόδευτος ανήλικος και αιτών άσυλο την κρίσιμη περίοδο- ισχυρίστηκε ότι είχε μείνει άστεγος για σχεδόν έξι μήνες, χωρίς πρόσβαση σε βασικά είδη και χωρίς επίσημα διορισμένο νόμιμο κηδεμόνα.

Το δικαστήριο διαπίστωσε ότι καθ’ όλη την εν λόγω περίοδο, οι ελληνικές αρχές είχαν εγκαταλείψει τον O.R. να φροντίζει μόνος τον εαυτό του σε ένα περιβάλλον εντελώς ακατάλληλο για ανηλίκους -είτε όσον αφορά την ασφάλεια, τη στέγαση, την υγιεινή ή την πρόσβαση σε τροφή και περίθαλψη, είτε ως προς τα μέτρα που ελήφθησαν για την παροχή φροντίδας γενικότερα– και σε απαράδεκτα επισφαλείς συνθήκες, δεδομένης της ιδιότητάς του ως αιτούντος άσυλο και ασυνόδευτου ανηλίκου.

Το δικαστήριο έκρινε ότι ο O.R. είχε βρεθεί σε μια απάνθρωπη και εξευτελιστική κατάσταση που παραβίαζε το άρθρο 3 της Σύμβασης.