Δικαστήριο ΕΕ: Αδιαφάνεια στις συμβάσεις για τα εμβόλια Covid-19. Πλήγμα για την φον ντερ Λάιεν

Το Γενικό Δικαστήριο της Ευρώπης επέκρινε την Τετάρτη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τις συμβάσεις για το εμβόλιο COVID-19 πριν από τέσσερα χρόνια, μία ημέρα πριν από μια σημαντική ψηφοφορία σχετικά με την υποψηφιότητα της προέδρου της Επιτροπής Ούρσουλας Φον Ντερ Λάι για μια δεύτερη θητεία.

Ευρωβουλευτές άσκησαν έντονη κριτική στους χειρισμούς της Επιτροπής σχετικά με τις συμβάσεις πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, και ιδίως για τη μη δημοσιοποίηση γραπτών μηνυμάτων μεταξύ της φον ντερ Λάιεν και του επικεφαλής της φαρμακοβιομηχανίας Pfizer σχετικά με μία από τις συμβάσεις. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι δεν κράτησε τα μηνύματα.

Η Επιτροπή υπέγραψε συμφωνίες με τις προμήθειες εμβολίων COVID AstraZeneca, Sanofi, GSK, Johnson & Johnson, BioNTech, Pfizer, Moderna και άλλες στο αποκορύφωμα της πανδημίας.

Ορισμένοι ευρωβουλευτές ζήτησαν πρόσβαση στα έγγραφα για να κατανοήσουν τους όρους και τις συμβάσεις. Ωστόσο, η Επιτροπή παρείχε μόνο μερική πρόσβαση και επεξεργάστηκε ορισμένα από τα έγγραφα, λέγοντας ότι αυτό έγινε για να προστατευθούν τα εμπορικά συμφέροντα και η διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Οι ευρωβουλευτές προσέφυγαν στο Γενικό Δικαστήριο με έδρα το Λουξεμβούργο και οι δικαστές έκαναν δεκτή την Τετάρτη την προσφυγή τους.

«Η Επιτροπή δεν έδωσε στο κοινό επαρκώς ευρεία πρόσβαση στις συμφωνίες αγοράς των εμβολίων COVID-19», ανέφεραν.

«Η Επιτροπή δεν απέδειξε ότι η ευρύτερη πρόσβαση στις εν λόγω ρήτρες θα υπονόμευε πράγματι τα εμπορικά συμφέροντα των εν λόγω επιχειρήσεων», πρόσθεσε το δικαστήριο. Απέρριψε επίσης τα επιχειρήματα της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ για την προστασία της ιδιωτικής ζωής.

Η Επιτροπή ανέφερε ότι το δικαστήριο είχε «εν μέρει μόνο δεχθεί τη δικαστική προσφυγή σε δύο σημεία» και ότι είχε αναγνωρίσει ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ είχε το δικαίωμα να προστατεύσει ορισμένες ρήτρες στις συμβάσεις.

«Σε γενικές γραμμές, η Επιτροπή παρέχει την ευρύτερη δυνατή πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σύμφωνα με τις αρχές της ανοικτότητας και της διαφάνειας», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.

«Σε αυτές τις περιπτώσεις, η Επιτροπή έπρεπε να επιτύχει μια δύσκολη ισορροπία μεταξύ του δικαιώματος του κοινού, συμπεριλαμβανομένων των ευρωβουλευτών (μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου), στην πληροφόρηση, και των νομικών απαιτήσεων που απορρέουν από τις ίδιες τις συμβάσεις COVID-19, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αξιώσεις αποζημίωσης με κόστος τα χρήματα των φορολογουμένων.»

Δήλωσε ότι θα μελετήσει τις αποφάσεις του δικαστηρίου και τις συνέπειές τους και θα επιφυλαχθεί για τις νομικές της επιλογές. Μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ανώτατο ευρωπαϊκό δικαστήριο.

Ψηφοφορία

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει αύριο Πέμπτη σχετικά με την υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν για μια δεύτερη πενταετή θητεία. Πρέπει να εξασφαλίσει την υποστήριξη 361 ευρωβουλευτών για να γίνει εκ νέου πρόεδρος της Κομισιόν. Τα περιθώρια στενεύουν για την πρόεδρο της Κομισιόν καθώς δεν είναι σίγουρο ότι θα εξασφαλίσει την πλειοψηφία που απαιτείται και μένει να φανεί πόσο αυτή η απόφαση θα επηρεάσει την υποστήριξη που θα της έδειχναν οι Ευρωβουλευτές.