COP29: Ανεπαρκής η συμφωνία για το κλίμα

Οι χώρες που συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής COP29 στο Μπακού ενέκριναν την Κυριακή έναν παγκόσμιο χρηματοδοτικό προϋπολογισμό ύψους 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για να βοηθήσουν τα φτωχότερα έθνη να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, μια συμφωνία που οι αποδέκτες της επέκριναν ως θλιβερά ανεπαρκή.

Ορισμένοι σύνεδροι χειροκρότησαν όρθιοι τη συμφωνία στην αίθουσα ολομέλειας της COP29. Άλλοι κατακεραύνωσαν τα πλούσια έθνη που δεν έκαναν περισσότερα και επέκριναν τον οικοδεσπότη Αζερμπαϊτζάν για τη βιαστική προώθηση του αμφιλεγόμενου σχεδίου.

Ο Mohamed Adow, διευθυντής του think tank Power Shift Africa, δήλωσε: «Αυτή [η σύνοδος κορυφής] ήταν μια καταστροφή για τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Είναι μια προδοσία τόσο των ανθρώπων όσο και του πλανήτη, από τις πλούσιες χώρες που ισχυρίζονται ότι παίρνουν στα σοβαρά την κλιματική αλλαγή. Οι πλούσιες χώρες υποσχέθηκαν να «κινητοποιήσουν» κάποια κεφάλαια στο μέλλον, αντί να τα παράσχουν τώρα. Η επιταγή είναι στο ταχυδρομείο. Αλλά ζωές και βιοπορισμοί σε ευάλωτες χώρες χάνονται τώρα».

Ορισμένες από τις φτωχότερες και πιο ευάλωτες χώρες του κόσμου αγωνίστηκαν σκληρά κατά τη διάρκεια δύο εβδομάδων δύσκολων διαπραγματεύσεων στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ Cop29 στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, για ένα μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που θα προέρχονται απευθείας από τις ανεπτυγμένες χώρες. Ήθελαν επίσης μεγαλύτερο μέρος της διαθέσιμης χρηματοδότησης να πηγαίνει στις χώρες που το έχουν περισσότερο ανάγκη, αντί να μοιράζεται με μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Ινδία.

Ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα Σάιμον Στιλ αναγνώρισε τις δύσκολες διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη συμφωνία, αλλά χαιρέτισε το αποτέλεσμα ως ασφαλιστική δικλείδα για την ανθρωπότητα έναντι της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Η συμφωνία θα παρέχει 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035, ενισχύοντας την προηγούμενη δέσμευση των πλούσιων χωρών να παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τη χρηματοδότηση του κλίματος έως το 2020. Αυτός ο προηγούμενος στόχος επιτεύχθηκε με δύο χρόνια καθυστέρηση, το 2022, και λήγει το 2025.

Η σύνοδος κορυφής έθεσε στο επίκεντρο τη συζήτηση σχετικά με την οικονομική ευθύνη των βιομηχανικών χωρών - των οποίων η ιστορική χρήση ορυκτών καυσίμων προκάλεσε το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου - να αποζημιώσουν άλλες χώρες για την επιδείνωση των ζημιών από την κλιματική αλλαγή.

Αποκάλυψε επίσης τις διαιρέσεις μεταξύ των πλούσιων κυβερνήσεων που περιορίζονται από σφιχτούς εγχώριους προϋπολογισμούς και των αναπτυσσόμενων χωρών που υποφέρουν από το κόστος των καταιγίδων, των πλημμυρών και της ξηρασίας.

Η συμφωνία της Κυριακής απέτυχε να καθορίσει λεπτομερή βήματα για τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες θα ενεργήσουν σύμφωνα με την περσινή δέσμευση της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα και τον τριπλασιασμό του δυναμικού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυτή τη δεκαετία. Ορισμένοι διαπραγματευτές δήλωσαν ότι η Σαουδική Αραβία προσπάθησε να εμποδίσει ένα τέτοιο σχέδιο κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απαίτησαν να πληρώσουν και άλλοι, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, και των πλούσιων σε πετρέλαιο κρατών του Κόλπου. Η συμφωνία ενθαρρύνει τις αναπτυσσόμενες χώρες να συνεισφέρουν, αλλά δεν τις υποχρεώνει.

Η συμφωνία περιλαμβάνει έναν ευρύτερο στόχο για τη συγκέντρωση 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τη χρηματοδότηση του κλίματος έως το 2035 - το οποίο θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση από όλες τις δημόσιες και ιδιωτικές πηγές και το οποίο, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, αντιστοιχεί στο ποσό που απαιτείται για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Mε πληροφορίες από Reuters, Guardian