Βοσνία-Ερζεγοβίνη: Κλιμακώνεται η ένταση μετά το δημοψήφισμα των Σερβοβοσνίων

Κλιμακώνεται η ένταση στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, μετά το δημοψήφισμα των Σερβοβοσνίων, στο οποίο αποφάσισαν με συντριπτικό ποσοστό να καθιερώσουν ως ξεχωριστή εθνική γιορτή στη Σερβική Δημοκρατία την 9η Ιανουαρίου, ημερομηνία ανακήρυξης της κρατικής οντότητας τους το 1992, που σηματοδότησε την αποδόμησή της και την έναρξη του εμφυλίου πολέμου.

Το Ανώτατο Δικαστήριο στο Σαράγεβο είχε κρίνει παράνομο το δημοψήφισμα και τώρα που οι Σέρβοι προχώρησαν στη διεξαγωγή του, ο εισαγγελέας του Σαράγεβο καλεί τον πρόεδρο της Σερβικής Δημοκρατίας, Μίλοραντ Ντόντικ σε απολογία, υπό την απειλή μάλιστα της σύλληψής του, εάν δεν υπακούσει.

Ο Μίλοραντ Ντόντικ απάντησε πως δεν έχει αντίρρηση να καταθέσει, αλλά δέχεται να το κάνει αυτό στην πρωτεύουσα της Σερβικής Δημοκρατίας, Μπάνια Λούκα και όχι στο Σαράγεβο, υποστηρίζοντας πως τίθεται σε κίνδυνο η ζωή του, εάν μεταβεί εκεί.

Η διεθνής κοινότητα, που ουσιαστικά διοικεί την ασταθή Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ασκεί και αυτή, από την πλευρά της, έντονες πιέσεις στον Ντόντικ να ανταποκριθεί στην κλήση του εισαγγελέα, αφήνοντας να εννοηθεί και αυτή ότι παραμένει ανοιχτό το θέμα της σύλληψής του, πλην όμως οι πάντες θεωρούν πως ένα τέτοιο αστυνομικό-στρατιωτικό εγχείρημα θα έβαζε "μπουρλότο" στην εύθραυστη σταθερότητα καθώς η σερβοβοσνιακή αστυνομία θα έσπευδε να προστατεύσει τον πρόεδρο της οντότητας.

Σε αυτό το κλίμα δεν έλειψαν και οι πολεμικές ιαχές, ανασύροντας εφιαλτικές μνήμες και τροφοδοτώντας εθνοτικά μίση. Έτσι, ο μουσουλμάνος αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού της Βοσνίας την περίοδο του πολέμου, απόστρατος στρατηγός Σέφερ Χαλίλοβιτς εξέφρασε την άποψη, ότι μετά το δημοψήφισμα θα πρέπει να επιβληθεί με τα όπλα η διάλυση της Σερβικής Δημοκρατίας. 

Όπως είπε, «ο πόλεμος θα κρατήσει 10-15 μέρες, αφού οι Σέρβοι δεν έχουν τη στρατιωτική δύναμη που είχαν το 1992, ενώ η Σερβία δεν θα τολμήσει να εμπλακεί στρατιωτικά». Η αντίδραση υπήρξε άμεση από το Βελιγράδι και από το Ζάγκρεμπ, που διαθέτουν εθνότητες στο ομόσπονδο κράτος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.

Τόσο ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς όσο και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Τόμισλαβ Νίκολιτς, έσπευσαν να δηλώσουν πως «η Σερβία έχει τη δύναμη να αμυνθεί και να υπερασπιστεί την Σερβική Δημοκρατία» και προειδοποίησαν πως «επιθυμούμε την ειρήνη αλλά δεν θα επιτρέψουμε να αιφνιδιαστούμε από κανέναν».

Οι Κροάτες, από την πλευρά τους, έσπευσαν και αυτοί να επισημάνουν δια της προέδρου τους, Κολίντα Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς πως «η Κροατία έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί την ισότητα των Κροατών στη Βοσνία».

Μπορεί ένα θέμα όπως αυτό της εθνικής γιορτής των Σέρβων να απειλήσει με κατάρρευση το ετοιμόρροπο οικοδόμημα της Βοσνίας Ερζεγοβίνης; Αυτό καθαυτό όχι, λένε οι αναλυτές των βαλκανικών εξελίξεων.

Η διεθνής κοινότητα αλλά και το Σεράγεβο όμως φοβούνται ότι εάν νομιμοποιηθεί το δημοψήφισμα για την εθνική γιορτή των Σερβοβοσνίων, την οποία ούτως ή άλλως γιόρταζαν στην πράξη, τότε θα «ανοίξει η όρεξη» της Μπάνια Λούκα για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την απόσχιση της Σερβικής Δημοκρατίας, οπότε παύει να υπάρχει η Βοσνία- Ερζεγοβίνη με τη μορφή που συμφωνήθηκε το 1995, στο Ντέιτον και ο ασκός του Αιόλου για την περιοχή κινδυνεύει να ανοίξει πάλι.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ